داستان

تاب «ابله» رمانی نوشته ی «الیف باتومان» است که اولین بار در سال 2017 چاپ شد. «سلین»، دختر مهاجرینی ترک، نخستین سال حضور خود در «هاروارد» را آغاز می کند. او با همکلاسی کاریزماتیک و صرب خود به نام «اسوتلانا» دوست می شود و تقریبا به شکی اتفاقی، مکاتبه ای را با دانشجویی مسن تر و مجار به نام «ایوان» شروع می کند. با هر ایمیلی که میان «سلین» و «ایوان» رد و بدل می شود، انگار معناهای جدید و اسرارآمیزی میان نوشته های آن ها پدید می آید. در پایان سال تحصیلی، «ایوان» به بوداپست می رود و «سلین» نیز راهی مناطق روستایی مجارستان می شود تا در یک برنامه ی تحصیلی متعلق به یکی از دوستان «ایوان»، به تدریس زبان انگلیسی بپردازد. او در طول راه، دو هفته را در پاریس در کنار «اسوتلانا» می گذراند. تابستان «سلین» در اروپا، با تمام شنیده هایش در مورد تجارب معمول دانشجویان آمریکایی، و حتی همه ی افراد دیگر، متفاوت است.

کتاب سووشون، رمانی نوشته ی سیمین دانشور است که نخستین بار در سال 1969 به انتشار رسید. این رمان جاودان به زندگی خانواده ای ایرانی در زمان اشغال کشور توسط نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم می پردازد. داستان در شیراز می گذرد؛ شهری که یادآور تصاویری از تخت جمشید، شاعران بزرگ، صوفی ها و کوچ نشینانی است که در گستره ای از هیاهوها و فراز و نشیب های تاریخی زندگی کرده اند. زری، همسر و مادری جوان است که علاوه بر مواجهه با آرزوی داشتن یک زندگی خانوادگی سنتی و نیاز برای یافتن هویت فردی، تلاش می کند تا به طریقی با همسر کمال گرا و سخت گیر خود کنار آید. دانشور در این کتاب با نثر جذاب و دلپذیر خود، تم ها و استعاره های فرهنگی را به کار می گیرد. رمان سووشون، اثری منحصر به فرد است که چارچوب ها و محدودیت های زمانه ی خود را می شکند و نام خود را به عنوان یکی از ضروری ترین آثار برای درک تاریخ معاصر ایران مطرح می کند.

نویسنده: مارک توین
ترجمه: نجف دریابندری
انتشارات: خوارزمی

سرگذشت هکلبری فین را شاهکار مارک توین نامیده‌اند. کتابی که نویسنده نوشتن آن را در سال ۱۸۷۶ آغاز و نهایتاً در سال ۱۸۸۳ به پایان رساند. این رمان نیز مانند کتاب ماجراهای تام سایر برای رده سنی کودکان و نوجوانان نوشته شده است اما بدون تردید هرکسی آن را بخواند پشیمان نخواهد شد.

در قسمت اوّل کتاب(غروب) نگارنده، پس از آوردن اطّلاعاتی کوتاه در رابطه با اساطیر کهن ایرانی( با نگاهی بر اوستا و برخی دیگر از منابع پهلوی ) و شرح چگونگی آغاز آفرینش جهان، گیتی و انسان و نبرد کیهانی نیک و بد ـ اهورامزدا و اهریمن ـ داستان سیاوش را آغاز می کند.

رمان گذری به هند از سه بخش تشکیل شده است: مسجد: سمبلی از امکان تفاهم بین انگلیسی‌ها و مردم هند است. در عین حال مظهری از پیروزی اسلام در نظر عزیز و دوستانش به شمار می‌رود. غار: سمبلی از شکست هر نوع تفاهم و رابطه بین انگلیسی‌ها و مردم هند. معبد: سمبلی از هندوئیسم که پیروان آن تمام جهانیان، بلکه تمام کائنات را دوست دارند. هندوئیسم چون تصوف عشق را مبدأ اندیشه خود قرار می‌دهد و این عشق تمام موجودات را دربر می‌گیرد و از مرز فرقه‌ها و دین‌ها می‌گذرد.

رمان پیرمرد و دریا، یکی از ماندگار ترین آثار ارنست همینگوی است. کتاب با روایتی ساده و قدرتمند، داستان یک ماهیگیر کوبایی سالخورده ی بخت برگشته و بزرگ ترین آزمون زندگی اش نبردی نفس گیر و سخت با یک نیزه ماهی غول پیکر در دوردست های جریان خلیجی اقیانوس اطلس را حکایت می کند. در این رمان، همینگوی با سبکی معاصر که بسیار برجسته و قابل توجه است، موضوعاتی کلاسیک از قبیل جرأت و شجاعت در مواجهه با شکست و رسیدن دوباره به هدف را طرح ریزی کرده و به شکلی جدید به مخاطب عرضه می کند. این رمان بسیار موفق که در سال 1952 نوشته شده است، قدرت و جایگاه همینگوی را در دنیای ادبیات به تثبیت رساند و نقشی اساسی در کسب جایزه ی نوبل ادبیات در سال 1954، برای نویسنده اش ایفا کرد. منتقدان، نوشتن کتاب «رمان پیرمرد و دریا» را در دنیای ادبیات برابر با اختراع پیل الکتریکی در دنیای علم قلمداد کرده اند. کتاب مشهوری که حالا از آن به عنوان شاهکاری از ادبیات قرن بیستم یاد می شود. همینگوی در جایی گفته بود: «اولین نسخه از هر اثر مزخرف است». او به بازنویسی آثارش بسیار اعتقاد داشت و هر بار به بررسی دوباره ی اثر می پرداخت. مشهور است که می گویند همینگوی این اثر را بالغ بر دویست بار بازنویسی کرده است. همین روحیه ی سخت کوشی نویسنده بود که باعث شد شاهکار رمان پیرمرد و دریا خلق شود.

کتاب ساربان سرگردان، رمانی نوشته ی سیمین دانشور است که نخستین بار در سال 2001 به چاپ رسید. این رمان که داستان کتاب «جزیره سرگردانی» را پی می گیرد، با جزئیات بیشتری نسبت به کتاب قبل، به شخصیت های اصلی هر فصل خود می پردازد و به کاوشی عمیق تر در ذهن کاراکترها دست می زند. داستان این کتاب از نقطه نظر سه شخصیت اصلی با نام های هستی، سلیم و مراد روایت می گردد. دست سرنوشت، باعث رقم خوردن اتفاقاتی می شود که این سه نفر را در کنار یکدیگر قرار می دهد و آن ها هر کدام از نقطه نظر خود، بخشی از ماجرا را تعریف می کنند. سردگمی، تردید و احساس بیگانگی، همچنان تم های اصلی این داستان به شمار می آیند و زندگی تمامی شخصیت های کتاب ساربان سرگردان را تحت تأثیر خود قرار می دهند.

ما همه حافظ را خیلی دوست می داریم و برایش مقام بسیار بلندی قائلیم ولی او را خیلی کم می شناسیم و حتی عموما نمی دانیم پدرش چه نامی می داشته و از مجا و برای چه به شیراز آمده بوده است و چه شغل و کاری به او آب و نان می داده است و آیا حافظ برادر و خواهر هم می داشته است یا نه و حافظ فرزند منحصر به فرد او بوده است و آیا پدرش با علم و معرفت سروکاری داشته و دارای وسیله کافی بوده که فرزند خود را به مکتب و مدرسه بفرستد؟

کتاب قصه های کوتاه برای بچه های ریش دار » سید محمد علی جمالزاده که مجموعه داستان کوتاه است شامل : «عروسی دارم و عروسی،‌ نوروز و عیدی خاله خداداد، قبل بر وزن دهل، تعصب یک طرفه، بگیر و نده، خیر خواهی محض، دلی دارد زیبا، صالح و طالح، سقط فروش و پیر قوم، نان و دندان، پینه دوز، پاشنه کش» می باشد. این مجموعه که بیشتر طنز اجتماعی و طنز تلخ است، سبک روایت کلاسیک را داراست و در بیشتر روایت داستانها ابتدا یک راوی قصه گو شروع به روایت قصه داستان می کند .

تاثیری که یکی بود یکی نبود در نثر و داستان‌نویسی فارسی به جا نهاد،نام جمالزاده را همیشه زنده و پایدار خواهد داشت و محمدعلی جمالزاده نیز در دیباچه کتاب ابراز امیدواری کرده است که ‌صدای وی “مانند بانگ خروس سحری کاروان خواب‌آلود را بیدار سازد.” این امیدواری تا حد زیادی در نویسندگی فارسی به حصول پیوسته است

محمدعلی جمالزاده در ادبیات داستانی ایران زمین همان نقش شایسته ای را در نثر دارد که نیما در شعر پارسی داشت. با این تفاوت چشمگیر که نیما اگروزن و قافیه را شکست این بدعت او بر زمینه ای استوار و دیرین سال بود، اماکاری که جمالزاده کرد نوآوری سبکی بودکه تا آن زمان سابقه نداشت. جمالزاده به درستی و به باور آنانی که با او آشنایند، نیک مردی بود که گرچه عمر درازی داشت، اما با آن همه نیکوئی، بردباری، یاریگری و صاحب قلمی آن عمر دراز چه کوتاه می نمود. اهل دهش بود و شوق دیدار بومیان، وابستگی اش. گرچه پدر در خیزش مشروطه جان باخت و محمد علی نوجوان شاهد نزدیک شورشگری ها بود، اما آن زمان که خود را یافت، کوشید تا تلاشگر دیار فرهنگ باشد که به ماندگاری و اثر گذاری اش باور داشت. این شد که نوشتن داستان های کوتاه را در ایران پی افکند، با نثری زیبا وهمیشه به جا. قصه اش مثل شد و به دیار امثال پیوست، فارسی شکر است.

رابرت جوردن روزنامه­نگار جوان آمریکایی در گروه بریگادهای بین‌­المللی ضد فاشیست ثبت­‌نام می­کند. آن­ها دستور دارند پلی را منهدم کنند که محل عبور نیروهای وفادار به فرانکو است. ارنست میلر همینگوی، برنده­ی جایزه ادبی نوبل و پولیتزر، در سال 1937 به اسپانیا رفت تا از جنگ­های داخلی گزارش تهیه کند. رمان این ناقوس مرگ کیست به محض انتشار یک میلیون نسخه فروخت. این اثر در جنگ جهانی دوم به عنوان کتاب درسی جنگ­های پارتیزانی، هم در ارتش آمریکا و هم در ارتش شوروی، تدریس می­شد.

کتاب «قتلهای الفبايی» The A.B.C. Murders اثری جنایی از نویسنده بریتانیایی «آگاتا كريستی» درباره‌ی مجموعه‌ای از قتل‌ها توسط یک قاتل مرموز است که با عنوان "A.B.C" شناخته شده است. شخصیت‌های هرکول پوآرو، آرتور هستینگز و بازرس ارشد جاپ در این اثر حضور برجسته‌ای دارند و سرنخ‌ها را در کنار یکدیگر قرار می‌دهند و معمای کتاب را حل می‌کنند. این کتاب برای اولین بار در 6 ژانویه 1936 توسط باشگاه جرایم کالینز در انگلستان با قیمت دو دلار منتشر شد و توجه علاقه‌مندان به داستان‌های پلیسی و اسرارآمیز را به خود جلب کرد. فرم این رمان غیرمعمول است و نویسنده روایت اول شخص و سوم شخص را در هم می‌آمیزد. این رویکرد قبلاً توسط «آگاتا كريستی» در کتاب «مردی با لباس قهوه‌ای» استفاده شده بود.

خانم مارپل، شرلوک هولمز، کارآگاه مگره، هرکول پوآرو. این نام‌ها نام‌های آشنایی برای خوانندگان داستان‌های جنایی‌اند. کارآگاه‌هایی جذاب که هرکدام شخصیت منحصربه‌فرد خود را دارند و از ویژگی‌های خاصشان برای حل معما استفاده می‌کنند. یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین این کارآگاه‌ها هرکول پوآرو است. کارآگاه بلژیکی داستان‌های کریستی مردی است که همیشه جایی است که باید باشد. او از اورشلیم تا عراق و تا پروازی از پاریس به لندن به حل معما مشغول است. مرگ در میان ابرها یکی دیگر از داستان‌های پوآرو است، این بار هم می‌توانید با پوآرو همراه شوید تا پرده از رازی دیگر بردارد.

جلو پنجره آپارتمان پوآرو ایستاده بودم و از بیکاری داشتم بیرون خیابان را نگاه می کردم. ناگهان آرام و بی اختیار گفتم: عجیب است. چی دوست من؟ پوآرو با خونسردی و در حالی که بی حرکت در اعماق مبل راحتی اش فرو رفته بود، این را پرسید: از این اطلاعاتی که بهت می دهم نتیجه گیری کن، پوآرو! زن جوانی اینجاست. با لباس های گران قیمیت... کلاه مد روز از جنس خز خیلی عالی. آهسته به حرکتش ادامه می دهد، در حین راه رفتن نگاهی به خانه ها می اندازد. انگار خودش نمی داند، سه مرد و یک زن میانسال دارند تعقیبش می کنند. همین الان پسر پادویی به آنها ملحق شد که او هم دنبال دختر است و انگار دارد با سر و دست به او اشاره می کند. این دیگر چه جور نمایشی است که دارد اجرا می شود؟ آیا دختره کلاهبردار است و آنها هم کارآگاه هایی هستند که دارند تعقیبش می کنند و در پی دستگیر کردنش هستند؟ یا اینکه همگی آدم های ناجوری هستند و دارند نقشه می کشند تا به یک قربانی بی گناه حمله کنند. نظر کارآگاه بزرگ ما چیه؟

کتاب «قتل راجر آكرويد» The Murder of Roger Ackroyd داستانی کارآگاهی از آگاتا کریستی، نویسنده‌ی شناخته شده‌ی انگلیسی است که اولین بار در ژوئن 1926 توسط William Collins, Sons در انگلستان منتشر شد. این اثر سومین رمانی است که هرکول پوآرو Hercule Poirot، کارآگاه تخیلی بلژیکی به‌عنوان کارآگاه اصلی داستان حضور دارد.

کارآگاه‌های خصوصی شخصیت‌های جذابی هستند و آگاتا کریستی نویسنده‌ای است که در طراحی این شخصیت‌ها بسیار موفق عمل کرده است. او علاوه بر کارآگاه‌های معروفی مانند پوآرو و خانم مارپل شخصیت‌های دیگری مانند پارکر پاین را آفریده است که در کار خودشان خبره‌اند. مجموعه داستان «خانه‌ای در شیراز» مجموعه داستانی است که آگاتا در آن مخاطب را با خود همراه می‌کند و به حل معماهای جالب‌توجه می‌برد.

موضوع کلی داستان ها زندگی روزمره مردم در اوایل قرن 14 شمسی تا نیمه آن است . در هر داستان مفهومی بسیار بلیغ و زیبا نهفته است . داستان ها در عین سادگی آنچنان پند هایی به آدمی ی دهند که شاید سال ها سفر به آدمی نیاموزد .نثر داستان ها نیز بسیار ساده و گاه عامیانه و خودمانی است . اصطلاحات عامیانه در جای جای داستان به چشم می خورد .

تلخ و شیرین شمه ای از زندگانی تلخ و شیرین مردم مظلوم و محبوب و دوست داشتنی این سرزمین است که ما آن را وطن یا به اصطلاح امروز میهن خود می خوانیم و ساکنین آن را برادران و خواهران خود می دانیم و خوشی و رستگاری خوب و بدش را از خداوند خواهانیم.

سر و ته یک کرباس نوشته ی پیشوای داستان نویسی نوین در ایران، محمدعلی جمالزاده می باشد. این اثر درباره دوران کودکی نویسنده، برهه ای که در اصفهان زندگی میگذرانده، می باشد و به قول ایشان: این کتاب تقریباً بالتمام داستان و سرنوشت کودکی نویسنده است و از آنجایی که میدان آن حوادث و وقایع اصفهان است، آن را می توان اصفهان نامه نیز خواند. نخستین اثر داستانی جمالزاده یکی بود یکی نبود در برلین انتشار یافت و پس از آن نثر داستانی جمالزاده به شیوه همان اثر نخست ادامه یافت. نثر جمالزاده، ساده و روان و به دور از تکلف و تعقید در کلام می باشد. تمام واژه ها، ترکیبات، اصطلاحات، مثلها و تکیه کلامها و دشنامها از زبان کوچه و بازار و از زبان محاوره گرفته شده است. این شیوه در واقع شیوه ای می باشد که همگام و همراه با جریان مشروطیت در ایران رشد و بالندگی یافت و جمالزاده به عنوان نخستین کسی که تکنیک های داستان نویسی غربی را به کار گرفت، این شیوه و روش را به اوج رساند.