علی شریعتی(۱۳۵۶-۱۳۱۲)، نو اندیش دینی است. کتاب زیبا ترین روح پرستنده امام سجاد، حاصل سخنرانی دکتر علی شریعتی با عنوان «زیباترین روح پرستنده» است که در ۲۲ شهریور ۱۳۵۱ در حسینیه ارشاد ایراد شده است. در بخشی از کتاب میخوانیم: «تاریخ زندگی بشر بر اساس تنازع برای بقاست؛ یعنی همان قانون جنگل و قانون حیوان. تاریخ ما را این تنازع میسازد. دائما تضاد طبقاتی، تضاد ملی، تضاد نژادی و کشمکش اقتصاد و هر چه بیشتر فرا اندوختن، کسب کردن، غارت کردن، لخت کردن، آزار دادن دیگری است. این قانون حاکم بر جامعههای بشری است و اندیشیدن، عقل را به کار بردن، تکنیک داشتن، اختراع و اکتشاف کردن و علم اندوختن و فرهنگ و تمدن را ساختن نیز در همین راه است. اما اگر انسان فقط و فقط در این مسیر و با همین عوامل پیش میرفت، از امروز هم وحشیتر میبود به طوری که حتی احساس وقاحت جنایت را نمیکرد. اگر میبینیم، امروز هنوز بر خلاف قدرتهای حاکم بر جهان که صریحا و بهطور قانونی و رسمی، بدتر از چنگیز، جنایت میکنند، باز هم وجدان تودههای مردم عادی، در سراسر دنیا، لطیفترین مسایل احساسی و انسانی و زیباییهای اخلاقی و معنویت را میفهمند و پاسدارش هستند، بهسادگی جان میدهند، ایثار میکنند، از منافع خودشان میگذرند، معنی عشق را میفهمند و معنی فداکاری و وفاداری و دوست داشتن را میفهمند، یکی از عوامل بزرگش پرستش است که موجب لطافت روح، رقّت احساس و زلال کردن شعور درونی آدمی شدهاست.»
«دلیل پنجره» مجموعه اشعار حمیدرضا شکارسری، شاعر معاصر ایرانی است. این مجموعه شامل ۵۰ شعر از حمیدرضا شکارسری است که در حال و هوای شبهای قدر سروده شده است. شکارسری در این اشعار دعاها، نیایشها و حس و حالش در شبهای قدر را منعکس کرده است. در نمونهای از این اشعار میخوانیم: ببارند! شهاب ها ستارگان حتی ماه بگو ببارند من زیر بیدارترین خورشید سنگر گرفتهام *** پیش از این در اتاق من پنجره، دلیلی نداشت امشب من پرندهام دلیل پنجرهام امشب اتاقم از پنجره سرشار است
علی شریعتی(۱۳۵۶-۱۳۱۲)، نو اندیش دینی است. «چه نیازی است به علی؟» حاصل کنفرانسی از دکتر علی شریعتی است که در ۱۶ آبان ۱۳۵۰ در حسینیه ارشاد ایراد شده است. «علی، تنهاست» سخنرانی دیگری است که در تالار حسینیه ارشاد در ۱۱ آذر ۱۳۴۸ انجام شده است. متن پیادهشده از نوار را خود دکتر شریعتی ویرایش و تصحیح کرده است. در بخشی از کتاب میخوانیم: « نمیدانیم! این، درد است؛ چه، قبل از هر شعر، هر ستایش و هر تجلیل از علی و حتی قبل از محبت علی، معرفت علی است که نیاز زمان ما و جامعه ماست. محبت بیمعرفت ارزش ندارد، بتپرستی است. علیاللهیها که بیشتر از همه او را بزرگ میشمارند و از او تجلیل میکنند و دوستش میدارند و حتی پیامبران را فرستاده او میدانند، چرا این همه احساساتشان و این ولایتشان یک پول نمیارزد؟ این گونه مدحها و محبتها در میان همه ملتها نسبت به معبودشان، پیغمبرشان، قهرمانانشان و مقدساتشان هست و هیچ ارزشی ندارد. معرفت است که باارزش است. علی اگر یک رهبر است، یک امام است و یک نجاتبخش است و مکتب او اگر روح یک جامعه است، اگر راه یک جامعه است و اگر نشاندهنده مقصد حیات و کمال انسان است، در آشنایی با مکتب او و آشنایی با شخصیت اوست، نه محبت تنها نسبت به کسی که نمیشناسیم؛ زیرا اگر محبت تنها بدون آشنایی ثمری میداشت، باید به نتایج بزرگ میرسیدیم، زیرا امکان ندارد جامعهای و ملتی علی را بشناسد و درست بفهمد و از شکنجهآمیزترین و سختترین محرومیتهایی که جامعههای عقب مانده دارند رنج ببرد.»
محمدباقر کلاهی از برگزیدگان استانی جشنواره شعر فجر در مشهد متولد شده است و تاکنون آثار زیادی از وی در حوزه شعر به چاپ رسیده که «بر فراز چار عناصر»، «باغی در منقار بلبلی»، «از نو تازه شویم»، «گزیده ادبیات معاصر»، «کاش» و... جزو این آثار به شمار می آیند. برخی از اشعار این شاعر از یک عاطفه خصوصی برخوردار است و تاریخ مصرف دارد ولی بیشتر آن ها به یک عاطفه اجتماعی برمی گردد چون از متن زندگی انسان گرفته شده است. شعر و نثر ادبی
نیایش» مجموعه چند نوشته به قلم و ترجمه دکتر علی شریعتی(۱۳۵۶-۱۳۱۲)، نو اندیش دینی است. وی در این کتاب ترجمهای از نوشتار نیایش به قلم «الکسیس کارل» و همچنین نوشتاری از خودش در این باره را گردآورده است. در بخشی از مقاله «نیایش» از این کتاب میخوانیم: «چنین به نظر میرسد که نیایش اصولاً کشش روح است به سوی کانون غیرمادی جهان. به طور معمول نیایش عبارت است از تضرع، ناله مضطربانه و طلب یاری و استعانت و گاهی یک حالت کشف و شهود روشن و آرام درونی و مستمر و دورتر از اقلیم همه محسوسات. به عبارت دیگر، میتوان گفت که نیایش پرواز روح است به سوی خدا و یا حالت پرستش عاشقانهای است نسبت به آن مبدئی که معجزه حیات از او سرزدهاست و بالاخره، نیایش نمودار کوشش انسان است برای ارتباط با آن وجود نامرئی، آفریدگار همه هستی، عقل کل، قدرت مطلق، خیر مطلق، پدر و منجی هر یک از ما. صرف نظر از نقل اوراد فرمولی، حقیقت نیایش یک حالت عرفانی پرگدازی را مجسم میکند که در آن، دل به خدا جذب میشود. این حالت از طبیعت عقل سرچشمه نمیگیرد و از همین روست که تا آنجا که غیر قابل ادراک است در نظر اهل فلسفه و استدلال، غیر قابل قبول باقی میماند. همانطور که حدیث جمال و عشق در دفتر نیست و به درس و تعلیم نیاز ندارد، آنها که دلی خالی از اندیشه دارند خدا را همچون گرمای خورشید و یا عطر گل، به طور طبیعی، احساس میکنند. اما همین خدایی که اینچنین با کسی که دوست داشتن را میداند بهآسانی کنار میآید، خود را از چشم آن که جز فهمیدن نمیداند پنهان میدارد.»
علی حقیقتی بر گونه ی اساطیر نویسنده:دکتر علی شریعتی انتشارات: سپیده باوران انتشارات: سپیده باوران علی شریعتی(۱۳۵۶-۱۳۱۲)، نو اندیش دینی است. علی حقیقتی بر گونۀ اساطیر، حاصل سخنرانی دکتر علی شریعتی است که در دو شب متوالی در ۱۵ و ۱۶ اسفند ۱۳۴۷ در حسینیه ارشاد ایراد شده است. در بخشی از کتاب میخوانیم: «علی، ربالنوع انواع گوناگون عظمتها، قداستها و زیباییهایی است از آنگونه که بشر همواره دغدغه داشتن و پرستیدنش را داشته و هرگز ندیده و معتقد شدهبوده که ممکن نیست بر روی خاک ببیند و ممکن نیست در کالبد یک انسان در این حد تحقق پیدا کند و ناچار، میساخته. اما علی، همان نیازی که پرومته در اساطیر، روح انسان را از فداکاری اشباع میکرده و دموستنس از عظمت و قدرت و پاکی و صداقت سخن، و ونوس یا فوتوشیشی از عظمت و از زیبایی روح یا خدایان و مظاهر ربالنوعهای دیگر از شکستناپذیری، از بیباکی و از فداکاری یا خدایان دیگر از تحمل سختی و رنج برای دیگران به خاطر پاکی، و خدایان دیگر از نهایت رقت و عظمت محبت و برکت روح برای دیگران، همه را در یک ربالنوع جمع کرده. علی نیازهایی که در طول تاریخ انسانها را به خلق نمونههای خیالی، به خلق الههها و ربالنوعهای فرضی میکشانده، در تاریخ عینی اشباع میکند. این ربالنوعها به انسان نشان میدادند که هر احساسی و هر استعداد انسانی تا این حد میتواند رشد کند و انسانهایی که تا آن حد هیچکدامشان نمیتوانستند رشد کنند، این را به عنوان یک سرمشق، یک چیزی که باید به آن برسیم، یک عظمت و درجهای که نمونه زندگی ما و وجهه نظر ما و مسیر حیات و تکامل ما باید باشد به ما نشان میدادند.»