داستان

مصطفی مستور در ابتدای کتاب چنین نگاشته است : – این گزارش دست کم برای من – گواه روشنی است بر این حقیقت ناب – که برخی چیزها را نمیتوان با کلمات اندازه گرفت، – نه به این خاطر که آن چیز ژرف و بزرگ یا دشوار و پیچیده است، – بلکه – خیلی ساده – به این دلیل که آن چیز یا بی نهایت ساده و روشن است – یا بی نهایت پاک و معصوم.

سه گزارش کوتاه درباره‌ی نوید و نگار رمانی از نویسنده معاصر ایرانی، مصطفی مستور است که همزمان در ایران و ایتالیا منتشر شده است. مستور در این اثر داستانی درباره سه روز از زندگی یک خواهر و برادر می‌گوید. شخصیت نگار داستان، پیش‌تر در یکی از اپیزودهای رمان «استخوان خوک و دست‌های جذامی» هم حضور داشته است. این رمان درفضای تهران امروز می‌گذرد و سفری به لایه‌های زیرین جامعه امروز پایتخت‌نشین دارد.

یونس دانشجوی دکتری پژوهشگری علوم اجتماعی است .او دارد پایان نامه‌اش را درباره علت خودکشی دکتر محسن پارسا می‌نویسد: فیزیکدانی که خودش را از طبقه بیست و چندم یک برج پایین انداخته. در این میان، مهرداد دوست دوران دبیرستانش که عاشق دختری آمریکایی شده و برای زندگی با او به آمریکا رفته بود، بازمی‌گردد و در ملاقاتی که باهم دارند، می‌گوید که همسرش جولیا درگیر سرطان و نزدیک به مرگ است، درحالی که یک دختر چهارساله از او دارد. موضوع خودکشی محسن پارسا و مسئله مرگ همسر مهرداد، یونس را که قبلا اعتقادات دینی محکم‌تری داشته دچار ابهامات و پرسش‌هایی فلسفی درباره وجود خدا و معنای هستی می‌کند. این درگیری‌های فلسفی و تردیدهای دینی رابطه او و نامزدش را هم تحت الشعاع قرار می‌دهد و در نهایت تلنگری به او می‌زند: «سال‌ها منتظرت موندم. همیشه از پنجره پایین رو نگاه می‌کردم تا تو بیایی. تلفن‌ها رو به امید شنیدن صدای تو جواب می‌دادم. وقتی صدای زنگِ در می‌اومد به هوای دیدن تو دَر رو باز می‌کردم. من هم مثل هر دختر دیگه‌ای آرزو داشتم خوش‌بخت بشم و فکر می‌کردم با تو خوش‌بخت می‌شم اما دوست داشتن با خوش‌بختی فرق می‌کنه. یونس تو اگه خداوند رو از بین ما کنار بذاری هردو ما رو کنار گذاشته‌ای. من یا باید خداوند رو به خاطر تو قربانی کنم و یا به خاطر او از عشق تو بگذرم. من راه دوم رو انتخاب می‌کنم، یونس.»

من به داستان به عنوان یک کپی از زندگی نگاه نمی کنم . کپی کردن شکل عادی بخشی از زندگی برای من نویسنده ارزشی ندارد. داستانی که می نویسم باید جهانی تازه ، شرایطی تازه، داشته باشد. باید اشیا و رفتار اشیا شکل بدیعی به داستان بدهد. باید یک زیبایی تازه خلق کرد. زیبایی که حتما معنا دار خواهد بود . استمرار در نوشتن به منظور کشف فضا های تازه در حین نوشتن است. چرا که نوشتن کشف است. ممکن است نویسنده ای در شروع کار کلیت داستانی را در ذهنش نداشته باشد. این خصوصیت شکاف نوشتن است که اجزا و شکل و پیکره ی داستان را پیدا می کند و در نهایت ایجاد داستان بدیع می کند... همه اینها را باید به صورت یک هارمونی ایجاد کرد. در این هارمونی کلمات هر جزیی، هر تصویری و هر کلمه ای جای خودش را دارد....

کتاب «صبحانه در تیفانی» breakfast at tiffany's نوشته ترومن کاپوتی نویسنده آمریکایی است که اولین بار در سال 1958 منتشر شد. داستان این کتاب از زبان مرد جوانی است که ماجراهایی را درباره ی دختر همسایه پایینی اش یعنی هالی روایت می‌کند. از زمانی که راوی داستان به‌طور تصادفي با هالی ملاقات مي‌کند آشنایی مخاطب هم به شکل تدریجی با شخصیت هالی شروع می‌شود. بعد از آشنایی راوی با هالی سرو کله ی مرد میانسالی پیدا می شود که ادعا می کند شوهر هالی بوده است و داستان از این لحظه برای مخاطب جذاب تر می شود.

کامیلو خوسه سلا
فرهاد غبرایی
برنده جایزه نوبل

کتاب پدرخوانده، رمانی نوشته ی ماریو پوزو است که نخستین بار در سال 1969 وارد بازار نشر شد. این رمان فوق العاده جذاب و محبوب با ارائه ی تصویری درخشان و خشونت آمیز از خانواده ی کورلئونه، راه خود را به قلب و ذهن طرفداران داستان ها و همین طور فیلم های معمایی و جنایی باز کرد. این داستان فراموش نشدنی درباره ی جنایت، فساد، احساس و وفاداری، همچنان به عنوان نمونه ای کامل از داستان های مربوط به دنیای مخوف و زیرزمینیِ گروه های مافیایی، از گزند زمان در امان مانده است. حکایت حماسه گونه ی ماریو پوزو که در سال 1969، رتبه ی نخست پرفروش ترین های نیویورک تایمز را با اختلاف از آن خود کرد، به فیلمی تکرارنشدنی به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا تبدیل شد که جایزه ی بهترین فیلم آکادمی اسکار را نیز به دست آورد. کتاب پدرخوانده، اثری است که الگوبرداری های زیادی از آن شده اما هیچ وقت همتایی برای آن پیدا نشده است. این داستان جاودان درباره ی خانواده و جامعه، قانون و نظم، و اطاعت و سرکشی، به بهترین شکل ممکن از امیال تاریکِ نهفته در سرشت انسان ها پرده برمی دارد.

"کولی کنار آتش" رمانی است تحسین شده به قلم "منیرو روانی پور"، که داستان یک زن کولی به نام "آینه" را روایت می کند. "آینه" که پایش را آن سوی مرزهای سنت قبلیه اش گذاشته و با مردی نویسنده ارتباط برقرار می کند، با خشم قبیله اش رو به رو می شود اما با وجود تمام شکنجه ها و بلاهایی که بر سرش می آورند، حاضر نمی شود بگوید با چه کسی بوده است. در نتیجه قبیله او را طرد می کند و او را که نیمه جان است همانجا رها می کند. پدرش که توان سرپیچی از قوانین قافله شان را ندارد، تنها کاری که می تواند بکند باقی گذاشتن کوزه ای پول برای "آینه" است. "آینه" با بهبود زخم هایش تصمیم می گیرد نزد مرد نویسنده بازگردد اما متوجه می شود که او مهمانی نوروزی بوده و حالا از شهر رفته است. "آینه" مدتی را به سرگردانی سپری می کند تا دست سرنوشت او را به شیراز و زنی سوخته می رساند. زن سوخته قربانی دیگری از تعصبات پوسیده است و زمانی که خودداری کرد تا گیسوان بلندش را به عنوان نذر بچینند، سزای سرکشی اش سوختن در آتش تعصب بود. دو زن در کنار هم کار می کنند تا زندگی بگذرانند اما این پایان سرگردانی های "آینه" نیست. او باز هم با زنان دیگری آشنا می شود و به جاهای دیگری می رود و در این میان، مبارزات سیاسی و فضاهای مبارزه ای نیز در کشور وجود دارد که در پس زمینه ی داستان پیش می رود. "منیرو روانی پور" در "کولی کنار آتش" ماجراهای زیادی را پیرامون فقر فرهنگی جامعه و ظلم هایی که در حق زنان صورت گرفته به همراه اعتراضاتی که علیه تبعیض و بی عدالتی انجام می گرفت، در زمینه ای از مبارزات سیاسی و دانشجویی آن دوره به تصویر کشیده است.

نویسنده: فردریش دورمانت
مترجم: محمود حسینی زاد
انتشارات: نشر ماهی

«قلب سگی» رمانی طنز و انتقادی و ضد کمونیستی، نوشته میخاییل بولگاکف، نویسنده بزرگ روس است. میخاییل آفاناسییویچ بولگاکوف از مشهورترین و پرخواننده‌ترین نویسندگان سدهٔ بیستم روسیه است. آثار او نه‌فقط در ادبیات روسیه، بلکه در ادبیات جهان نیز جایگاه والایی دارند و به بسیاری از زبان‌های دنیا برگردانده شده‌اند و پژوهشگران روس و غیرروس آن‌ها را تحلیل و بررسی کرده‌اند. داستان‌ها و نمایش‌نامه‌های بولگاکوف در خیلی از کشورهای دنیا روی صحنهٔ تئاتر و بر پردهٔ سینما به نمایش درآمده‌اند؛ هرچند نویسنده در زمان حیات از چنین توجهی بی‌نصیب ماند و مهم‌ترین آثار او تنها چند دهه پس از مرگش امکان انتشار پیدا کردند. «قلب سگی» ماجرای پروفسوری به اسم فیلیپ فیلیپوویچ براوژنسکی است که برای آزمایش خود یک سگ زخمی را از خیابان پیدا می‌کند و با همکاری دستیارش، با یک عمل جراحی سخت، سگ را تبدیل به انسان می‌کند و برای این کار غده هیپوفیز یک جسد را در جمجمه سگ می‌گذارد. سگ کم‌کم به شکل انسان درمی‌آید و توانایی حرف‌زدن پیدا می‌کند. اما فاجعه این‌جا است که براوژنسکی هیپوفیز یک مجرم سابقه‌دار را در بدن او کار گذاشته و سگ رفتارهای عجیب و زننده‌ای دارد و برای خود اسم‌های عجیبی می‌گذارد. بولگاکف جوانی‌اش را در دوران انقلاب ۱۹۱۷روسیه گذراند و شاهد چهار بار دست به دست شدن قدرت در شهر کی‌یف، زادگاهش بود. او یک نویسنده ضد کمونیسم بود و در این داستان هم سگ را نماد مردم روسیه معرفی کرده که در حکومت کمونیستی زیر ستم و خشونت بودند. جراح هم نماد حزب کمونیست است یا شاید خود لنین و عمل پیوند هم نشانه انقلاب. بولگاکف این اثر را چندماه بعد از مرگ لنین نوشت و همه، آن را یک تمثیل برنده از انقلاب روسیه دانستند.

یادداشت‌های یک پزشک جوان مجموعه داستان‌هایی از میخاییل بولگاکوف نویسندهٔ بزرگ ضد کمونیسم روس است. حرفهٔ اصلی بولگاکف پزشکی بود. او در اواخر سپتامبر سال ۱۹۱۶ به اتفاق همسرش، تاتیانا لاپّا، راهی بیمارستان قصبهٔ دورافتادهٔ نیکولسکویه در ایالت اسمولنسک شد. خاطرات این دوره از زندگی و کار پزشکی او در مجموعهٔ داستان‌های کتاب حاضر بازتاب یافته است. داستان‌های این مجموعه در زمان زندگی بولگاکوف به‌صورت جداگانه در نشریات به چاپ می‌رسیدند و البته اکثر آن‌ها دارای عنوان فرعی یادداشت‌های یک پزشک جوان بودند. بولگاکوف در سال‌های بعد نیز در نامه‌هایش از قصد خود برای تنظیم اثری با همین عنوان سخن گفته بود، ولی این کار را انجام نداد. ناهماهنگی‌هایی هم که ممکن است در داستان‌ها به چشم بخورد از همین مسئله ناشی می‌شود. یادداشت‌های یک پزشک جوان براساس واقعیت نوشته شده و بولگاکوف تقریباً همهٔ رویدادهای توصیف‌شده در داستان‌ها را شخصاً تجربه کرده و از سر گذرانده بود. پژوهشگران براساس اسناد و مدارک و به‌ویژه با استناد به خاطرات همسر اول نویسنده، بسیاری از شباهت‌های موجود میان داستان‌ها و زندگی واقعی بولگاکوف را مشخص کرده‌اند که در کتاب به صورت زیرنویس به آن‌ها اشاره شده است. از این شباهت‌ها به‌راحتی می‌توان نتیجه گرفت که بولگاکوف به‌هیچ‌وجه در شرح خدمات پزشکی خود در کتاب غلو نکرده و واقعا وقت و دانش و نیروی خود را از جان و دل در خدمت بیماران گذاشته بود.

نویسنده: ان برونته
مترجم: رضا رضایی
انتشارات: نشر نی
اگنس گری با امیدواری بسیار به تدریس در خانهٔ اعیان و اغنیا می‌پردازد، و تصور می‌کند که اگر خودش را در زمانی به یاد بیاورد که هم‌سن‌وسال شاگردهایش بود می‌تواند محبت و اعتماد این شاگردها را جلب کند. اما اوضاع به این سادگی نیست. با این حال، اگنس گری احساس‌هایی را تجربه می‌کند که تلخ و شیرین‌اند.

یازده کتاب از داستان های محمود دولت آبادی که در یک مجموعه جمه آوری شده. کارنامه سپنج مجموعه داستان هایی ست که حدودا طی پانزده سال نوشته شده است: سفر، بیابانی و هجرت ، از خم چنبر ، گلدسته ها و سایه ها ، ادبار و آیینه ، آوسنه بابا سبحان، با شبیرو ، عقیل عقیل ، دیدار با بلوچ ، روز و شب یوسف، گاواربان کتاب کارنامه سپنج داستانهای ناتورالیستی دولت آبادی، عموما حول محور گرایش ها و پیچیدگی های بیمارگونهی جنسی، با شکل های منحط و مسخ شده، آشفتگی های ذهنی و پریشان حالیهای مالیخولیایی شخصی، لمپنیسم و فحشاء و بی بند و باری و لاابالیگری، به بازی گرفت ن ارزش های واقعی آدمی زاد و تکیه بر زمینه های منفی و زشتیهای خوی و جان، و سرانجام بدبینی قراردادی و مجازی موذیانه و حساب شده ی آدمیان، نه بر مبنای واقعی و راستین، چرخ میزند.

کتاب تقدیم به چند داستان کوتاه شامل چهار داستان است با اسم‌های « آمرزش - زبرتر از خواب، نرم‌تر از بیداری - چاکریم جناب سروان - تقدیم به چند داستان کوتاه» این داستان‌ها شرط جذابیت برای خواننده را در اولویت قرار داده است و با زبانی روان و ساخت قوی خواننده را از ابتدا تا انتها با خود همراه می‌کند. این کتاب بهترین ساخت‌هایی که داستان فارسی تا امروز را انتخاب کرده است و داستان‌های خودش را با استفاده از فنون آن داستان‌ها پرداخته است.

کلمه ها و ترکیب های کهنه اولین مجموعه داستان و اولین کتاب محمدحسن شهسواری است، هشت داستان کوتاه دارد برای اولین بار سال ۱۳۷۹ منتشر شد. در این کتاب می توان انواع دغدغه های روایی نویسنده را به خوبی دید. از داستان هایی آرم و خشن تا روایت هایی چندصدایی. برخی از داستان های این مجموعه از بهترین داستان های کوتاه شهسواری هستند، مانند داستان تربیت صحیح پسرم که در دهه ی هفتاد موجب شهرت این نویسنده شد. در بیشتر داستان ها امری بیرونی مانند موش، خرابی دستگاه تهویه و... باعث می شوند اتفاق های مهم و تعیین کننده ی داستان رقم بخورند. رابطه ی پسران و پدران از جمله ی عناصر تکرارشونده در چند داستان است و نویسنده تلاش کرده تا فاجعه های پنهان در فرایند زندگی ها را در قالب روابط روایت کند. فضای داستان ها بسیار متنوع است. از داستان هایی که در جنگ می گذرند تا آپارتمانی نوساز که زنی درش بی جان شده است... شهسواری در این کتاب خیز بلندی برای تثبیت شدن در ادبیات ایران برداشت و به عنوان یک نویسنده ی جوان در سال های پایانی دهه ی هفتاد، خودش را مطرح کرد.

ژان پل دوبوآ تحت تأثیر نویسنده های بزرگ آمریکایی چون جان فانته، کورمک مک کارتی، فیلیپ راث، چارلز بوکفسکی، جیم هریسون و به­ویژه جان آپدایک است که این آخری را استاد خود می داند: «نویسنده ای که بیشتر از هر کس دیگر نوشتن را به من یاد داد و باعث شد به روش نوشتن یک داستان فکر کنم، بی هیچ تردیدی جان آپدایک است.» تقریبا همه آثار دوبوآ با نثری ساده و طنزی گزنده به زندگی شخصیت های تنهایی مثل خود نویسنده می پردازند. اما این تنهایی، فرقی اساسی با زندگی گوشه گیرانه و پررمز و راز خود دوبوآ دارد. تنهایی شخصیت های اصلی او، تنهایی پرهیاهویی است که هر لحظه اش آبستن حوادثی ابزورد، خنده دار و گاهی ناگوار است. در واقع، شخصیت های رمان های دوبوآ آدم های ساده و عزلت جویی هستند که زندگی راحت شان نمی گذارد و عملا نمی توانند تنهایی خودخواسته شان را به راحتی تجربه کنند. چشم هام را که باز کردم، مرد ناپدید شده بود. نمی دانستم کی بود، یا چرا این طور بهم حمله کرده بود. لب هام باد کرده بودند، از دماغم خون می آمد و درد شدیدی همه جای بدنم می پیچید. هیچ وقت اینطور کتکم نزده بودند. ولو شدم روی تخت و همه چراغ ها را خاموش کردم. از ترس برگشتن آن دیوانه، شب خوابم نبرد.

این صحنه ها کار من است، قبول دارم، دیگر نمی خواهد تمام پوشه را نشانم بدهید . هر چند تا عکس ضمیمه ی پرونده کرده اید قبول دارم. کاغذ بیاورید تا امضا کنم . اگر خواستید انگشت می زنم که تمام این صحنه های اجرا شده ایده ی من بوده . اما نمی فهم چرا شما شاخ نبات را از من می خواهید؟ مجموعه ی داستان جشن همگانی شامل شانزده داستان کوتاه از مجید قیصری است، داستان هایی با مضمون های متنوع. این نویسنده سوژه های دینی، اسطوره ها، باورهای بومی ایرانی و مسائل اجتماعی را دستمایه قرار داده و مواجهه ی انسان سنتی با موقعیت هایی ویژه در جهان مدرن را ترسیم کرده است.

همه ی داستان نویسان و نیز همه ی جبهه رفته ها حق دارند که از جنگ بنویسند. با این همه ، آن که هم داستان نوسی را بلد است و هم خاطره و درد جنگ را به غنیمت آورده است ، برای آفرینش ادبیات جنگ اهلیت بیش تری دارد احمد دهقان یکی از این شمار است . رمان ، "سفر به گرای 270 درجه " (1375) یکی از آثاری بود که جایزه ی 20 سال داستان نویسی پس از انقلاب را از آن خود کرد. "من قاتل پسرتان هستم " نیز، روایت های نویسنده از روزگار دلاوری ها و مظلومیت های هم رزمان اوست .

عنوان آواز کافه غم بار به قلم کارسون مکالرز، نام مجموعه ایست از هفت داستان کوتاه که حتی بعضی از آن ها قصه ای مینیمالیستی هستند. هر کدام از این داستان ها، جنبه ی متفاوتی از خط موضوعی که در داستان های مکالرز تکرار می شوند را برجسته سازی می کند و آن خط موضوعی انزوا و تنهایی است که در کنار عشقی فداکارانه در مثلث روابطی باورنکردنی قرار گرفته است.

عصیان رمانی است که در سال 1924 توسط نویسنده اتریشی یوزف روث نوشته شده است. این کتاب، داستان یک جانباز جنگ را روایت می کند که پس از از دست دادن یک پایش ، تبدیل به یک نوازنده ی خیابانی شده است.