معرفی کتاب مجموعه «عید خون» اشعاری در سوگ شهید آوینی از شاعران امروز است. در این مجموعه که به همت علی محمد مودب با مقدمه ای از یوسفعلی میرشکاک منتشر شده است، شعرهایی از 33 شاعر به چشم می خورد. شاعرانی همچون حمید سبزواری، علی معلم دامغانی، یوسفعلی میرشکاک، علیرضا قزوه، مصطفی محدثی خراسانی، عباس باقری، محمدرضا آقاسی، علی داودی، سعید حدادیان، علی محمد مودب، سیدحمیدرضا برقعی، محمد مهدی شفیعی، رضا اسماعیلی، مطهره عباسیان، وحیده افضلی، راضیه رجایی، علی سلیمانی، محمدحسین انصاری نژاد، و محمد مهدی خان محمدی از شاعرانی هستند که در این مجموعه از آنها شعر آمده است.
این مجموعه شامل کلیات اشعار زندهیاد صلاحی است و همچنین دربرگیرندهی اشعاری است که تا به حال منتشر نشدهاند و در بخشی به نام افزودهها گنجانده شدهاند. اشعار عمران صلاحی تا به حال در یک مجموعهی مجزا به چاپ نرسیدهاند و این اولینبار است که مرور اشعار او بهواسطهی یک مجموعه امکانپذیر میشود. دفترهای این مجموعه به ترتیب تاریخ مرتب شدهاند. و تقریبا در پایان همهی شعرها مکان و زمان سرایش شعر نوشته شده است.
این کتاب یک مثنوی بلند در 240 بیت و در رابطه با موضوع عاشوراست. گاهی در میانه این مثنوی، غزلیاتی به چشم می خورد، به همین علت می توان قالب این اشعار را مثنوی غزل که یکی از قالب های رایج شده در میان شاعران پس از انقلاب اسلامی است، خواند. وزن این مثنوی، وزنی است که آثار مشهور و مهمی همچون «هفت پیکر نظامی» در قالب آن سروده شده است؛ وزن «فاعلات مفاعلن فعلن» از لحاظ ریخت آوایی و چیدمان هجاهای آن به زبان گفتار و محاوره نزدیک است و در اصطلاح ادبی به آن «وزن خوش رکاب» می گویند. سرودن این شعرها در دو مرحله انجام گرفت. شاعر در ابتدا در سال 1389 حدود 40 بیت از آن را سروده و بعد از یک وقفه در محرم سال 90 مابقی آن را سروده شده است. پرونده این شعر هنوز هم نزد شاعر بسته نشده است و وی هر از گاهی ناگفته هایش را به این منظومه اضافه می کند. در نگاه عارفانه شاعر به واقعه کربلا و عاشورا در ابتدا نسبت خود با هستی را مشخص کرده و سپس از آن منظر به بیان رویداد عاشورا می پردازد و باید گفت که آقای ولیئی نیز از همین منظر به سرایش اشعار این کتاب پرداخته است. تفاوت عمده این کتاب حاضر با کتاب عمان سامانی در این است که عمان در گنجینه اسرار به نوعی مقتل گویی نیز انجام داده است، اما ما در اشعار قربان ولیئی جزییاتی از واقعه عاشورا مشاهده نمی کنیم.
دیوان غربی شرقی پدیدآور: گوته ترجمه: محمود حدادی انتشارات: پارسه دیوان غربیشرقی دیوان یا مجموعه اشعار غنایی است که توسط شاعر، داستان نویس و نمایشنامه نویس بلندآوازه ی آلمانی یوهان ولفگانگ فون گوته نوشته شده است. گوته چهره ای شاخص در ادبیات کلاسیک آلمان است. این اثر از شاعر ایرانی و پارسی زبان حافظ شیرازی الهام گرفته شده است. گوته شاعری بوده که ارادت عمیقی به حافظ و اشعار او داشته و همواره آنها را الهام بخش آثار خود دانسته است. دیوان غربی شرقی بین سالهای 1814 و 1819 ، نوشته و برای اولین بار منتشر شده است. این اثر از مکاتبات گوته با ماریان فون ویلمر و ترجمه اشعار حافظ توسط شرق شناس جوزف فون همر الهام گرفته شده است. نسخه گسترده ای از این کتاب در سال 1827 چاپ شد. این کتاب بخشی از آخرین آثار گوته و آخرین مجموعه ی شعرهایی است که وی نوشت. این اثر را می توان نمادی برای تبادل محرک وتلفیق بین مشرق و مغرب زمین دانست. عبارت "غربی - شرقی" نه تنها به مبادله بین آلمان و خاورمیانه ، بلکه همچنین بین فرهنگهای لاتین و پارسی و همچنین فرهنگهای مسیحی و مسلمان اشاره دارد. این دوازده کتاب از انواع مختلف شعر تشکیل شده است: مثل ، کنایات تاریخی ، قطعاتی از شعر تحقیقی ، گرایش سیاسی یا مذهبی که منعکس کننده تلاش برای گردآوری و تلفیق مشرق زمین و مغرب زمین است. دیوان غربی شرقی توسط محمود حدادی ترجمه شده است. این کتاب را بنگاه ترجمه و نشر کتب پارسه منتشر کرده است.
مولانا کمالالدین (یا شمسالدین) محمد وحشی بافقی یکی از شاعران بزرگ و نامآور قرن دهم هجری است. دوران حیات او مصادف با پادشاهی تهماسب صفوی و شاه اسماعیل دوم و شاه محمد خوابنده بود و اشعاری در مدح شاه تهماسب سروده است و در زمان جلوس شاه اسماعیل دوم ماده تاریخی ساخته است.
شیخ فخرالّدین ابراهیم بن بزرگمهر متخلص به عراقی، عارف نامی و شاعر بلندآوازهٔ ایرانی، در اوایل قرن هفتم هجری در دهی در اطراف همدان به دنیا آمد. پس از تحصیل علوم و فنون و کسب دانش، برای ادامه تحصیل به همدان رفت. سپس با جمعی از دراویش رهسپار هندوستان شد و به خدمت شیخ بهاءالدین زکریا درآمد و بعد از مدتی با دختر او ازدواج کرد. بعدها به عربستان و سپس به قونیه رفت و به خدمت مولانا رسید و مصاحب و معاشر او شد. وی درسال ۶۸۶یا ۶۸۸ هجری قمری درحدود سن هشتاد سالگی در دمشق وفات یافت. از آثار او میتوان علاوه بردیوان اشعار به مثنوی عشاقنامه و کتاب لمعات اشاره کرد.
پروین اعتصامی شاعر تبریزی که در خانوادهای صاحب فضل و کمال و در دامن پدر دانشمند چون اعتصامالملک رشد کرد، از زنان فرهیخته و ادیب معاصر ایران است که تحصیلات عالیه داشت و شعرهایش مقبول طبع عام و خاص بود. خواننده در قصاید این کتاب خود را در عوالمی رنگارنگ که به صورت یک عالم مستقل درآمده باشد میبیند؛ طرز بیان ناصرخسرو را در تمثیلات سنایی، و استغنای حافظ را در فصاحت و صراحت سعدی. حکیمی عارف و عارفی حکیم و ناصحی پاک سرشت که جابهجا در خودنمایی و جلوهگری است و عجب آنکه این همه ساز و برگ و آراتسگی و ترکیبات مختلف را چنان در یک کالبد جا داده که گویی این اشعار همه در یک ساعت گفته شده است. البته این تلفیق و استغنا سبب نمیشود تا پروین را شاعری مستقل ندانیم و او را مقلد فرض کنیم. توفیق سبحانی در مقدمه دیوان پروین مینویسد: از پروین نسخه دیوان خطی ظاهرا برجا نمانده است. دیوانی که در دست است اولینبار در سال 1314 منتشر شده است. در آن تاریخ پروین تازه با سمت کتابدار به استخدام در دانشسرای عالی درآمده بود. شش سال به وفات نابهنگام او باقی بود. همان دیوان در 1320، 1323 و بعدها چاپ شده است. دیوان حاضر براساس چاپ 1333 منتشر شده و تعداد ابیات موجود در آن بدون احتساب 40 مصرعی که در مسمطها آمده، 5514 است. این دیوان همراه با واژهنامه، توضیح اعلام و کتابشناسی چاپ شده و مقدمه ملکالشعرای بهار را هم در آغاز خود دارد. کتاب مشتمل بر غزلها، قصاید، مسمطها، قطعهها، مثنویها و ابیات پراکنده این شاعر سالهای نهچندان دور کشورمان است. لغات و ترکیبات، کتابشناسی و اعلام تاریخی و جغرافیایی نیز در انتهای کتاب آمده است
ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد دامغانی شاعر نیمهٔ اول قرن پنجم هجری قمری است. وی پس از تحصیل علوم و فضایل به خدمت امیر منوچهر فلک المعالی پسر شمس المعالی امیرقابوس وشمگیر والی گرگان رسید و به همین جهت تخلص منوچهری را اختیار کرد. وی بر ادب عربی و اشعار شاعران عرب و بر احوال و آثار شاعران پارسی احاطه داشت و نیز بر علوم دینی واقف بود و در دربار سلطان محمود غزنوی منزلتی والا داشت. وی ظاهرا مبتکر مسمط است. دیوان او مکرر به طبع رسیده و قریب به سه هزار بیت دارد. وفات او به سال ۴۳۲ هجری قمری اتفاق افتاده است و گویا در جوانی وفات یافته است.
کتاب حاضر گزیده اشعار یوسف علی میرشکاک شاعر و نویسنده معاصر است که آن را سید عبدالجواد موسوی گزینش و تدوین نموده است. کتاب با یک مقدمه در نقد و بررسی جایگاه ادبی میرشکاک آغاز و با یک گفتگو و گزیده از چهار مجموعه شعر پایان می یابد. «و این چند مجموعه شعر دیگر»، شعرهای چاپ نشده و یا نیامده در چهار کتاب شاعر است که پایان بخش کتاب حاضر است. موسوی در شکوه شکست، خود را ملزم به گردآوری گزیده از شعرهای میرشکاک می داند. زیرا نخست خود را هم نسخ شاعر در رفاقت می داند و دوم بی قیدی مفرطی شاعر را که در قید و بند چاپ شدن و نشدن شعرش نیست و اینکه کتابهای چاپ شده شاعر بیشتر به سر هم کردن و سپردن به ناشر می ماند تا وسواس در گزینش و نیاوردن اشعار درخشان در کنار اشعار که چندان قابل ملاحظه نیستند. طبیعتاً روزگار بی حوصله ما، دربارة اشعار وی قضاوت دیگرگونه خواهد کرد. اینها باعث شده است که زخم بی بهبود به بهبود نشیند. موسوی شعرهای شاعر را به کلاسیک، نوکلاسیک و مدرن تقسیم بندی می کند که به شعرهای کلاسیک وی بیشتر ارادت دارد و آن را بهتر و انسجام یافته تر می داند تا شعرهای دیگر وی را که شلخته اند و از ذهن آشفته و جنون زیبای وی بهره برده اند و این شلختگی باعث عدم انسجام شعرهای وی شده اند. موسوی شاعر را متأثر از حماسه های آتشی می داند اگر چند منکر تأثیر شاملو و بیدل در شعرهای نو و کهن میرشکاک نیست. در این مجموعه موسوی از مجموعه قلندران خلیج که در سال 63 به همت نشر بین الملل به چاپ رسیده، شعری نیاورده است. مجموعه ماه و کتان و چشم اژدها، مجموعه هایی است که موسوی بیشترین گزینش را از آن دو انتخاب کرده است. از مجموعه «نشانهای آن بی نشان» که در مدح و منقبت مولا علی (ع) است، دو شعر انتخاب شده است. موسوی معتقد است که میرشکاک اکنون به ساده گویی روی آورده و این ساده گویی و روانی در شعرهای آخر وی به وضوح به چشم می آید که شاعر آن را در مصاحبه اش تایید می کند و این را، منتقد شکوه شکست می نامد، چیزی که در آخرین مجموعه های شاعر معاصر فروغ فرخزاد کشیده است. در خلاقیت منفرد که مصاحبه است با شاعر، وی از اولین روزهای شاعری و تأثیرپذیری هایش می گوید و اینکه همواره شلخته بوده و اکنون نیز ادامه دارد. وی از فروغ به عنوان شاعر مدرن نام می برد و نیما و شاملو را شاعر مدرن نمی داند و شاملو را بیشتر یک نقاش فرمالیته می داند تا یک شاعر مدرن. در پایان وی خود را طرفدار جریان دفاع از زنان، کودکان و مادران می داند و می خواهد با شعر، نثر و رفتار به این جریان که خود آن فمینیست دیگرگونه می داند دفاع کند. میرشکاک خود را شاعر مدرن می داند و مدرنیته را نزدیک به موعود می داند که واژه موعود بالاترین بسامد را در شعرهای وی دارد. بخش آخر کتاب گزیده از شعرهای میرشکاک را در خود جای داده است که در قالب غزل، مثنوی، رباعی و سپید آمده اند.
«مهتاب در قلمرو شب» دربردارنده ۷۰ غزل از شاعری است که توجه به آداب و رسوم محلی از ویژگی های عمده آثار اوست. این موضوع در برخی از سروده های این شاعر هم دیده می شود؛ به طوری که به گفته خود او با خواندن این دسته از اشعار می توان به هویت شاعر از این منظر پی برد. در شعرهای این مجموعه سعی شده است تا از دریچه ای عاشقانه به ارتباط با عرش پرداخته شود و با ارائه مناجات هایی، رهایی انسان از زندگی امروز را آرزو کند. اگرچه اغلب این شعرها با موضوع عرفان سروده شده اند، اما واژگان عرفانی و اصطلاحات این حوزه در شعرها دیده نمی شود. واژگان این سروده ها، واژگان و اصطلاحاتی است که انسان امروز از آن ها استفاده می کند.
مثنوی/ترکیب/رباعی این کتاب شامل آخرین ویراست از اشعار موسوی گرمارودی از قبل از انقلاب تا سال های اخیر است که در سه بخش مثنوی، ترکیب بند، رباعی سروده شده است.
«وجود»، آخرین اثر فاضل نظری است که بعد از گریههای امپراتور، اقلیت، آنها، ضد، کتاب و اکنون توسط گروه انتشاراتی سوره مهر در اوایل سال 1401 شمسی به چاپ رسید. کتاب «وجود» همانند کتابهای دیگر فاضل نظری از زبانی منعطف برخودار است و شاعر تلاش کرده تا با استفاده از کمترین تعداد ابیات، بیشترین مفهوم را به مخاطب علاقمند خود ارائه کند.
«از نخلستان تا خیابان» غزلها، دوبیتیها، رباعیها، یک مثنوی و تعدادی شعر نو از علیرضا قزوه است که هرکدام بیانگر شیوه شاعری او هستند و تواناییاش را در به نظم کشیدن مضامین اجتماعی ، سیاسی و ... نشان میدهند. قزوه در این اثر از روزگار مینالد واز آدمها دلگیر است. او غزلهای این مجموعه را درسالهای پایانی جنگ و به یاد شهدا سرودهاست. دوبیتیها و رباعیها نیز در سالهای ۶۲- ۶۵سروده شدهاند و مضامینی مانند غم و انتظار و آرزو دارند. قزوه در اشعار نویش که آخرین بخش این مجموعه است، با زبانی طنز مسائل اجتماعی جامعه را نقد کردهاست.
مجموعه «شب ستاره و گیسو» دارای ۳۷ قطعه شعر و شامل 28 غزل، 2 چهارپاره، 3 شعر سپید و 4 نیمایی با مضامینی عاشقانه و مذهبی است. عنوان کتاب از بیتی از غزلی عاشقانه با عنوان «برای صدایت» گرفته شده است: «شبی برای صدایت ترانه میخوانم شب ستاره و آیینه و گل و گیسو» مجموعه با غزلی تحت عنوان «جای پا» و با این مطلع آغاز میشود: «باز با دل گرفته در هوای تو شعر تازهای سرودهام برای تو» «با نام تو»، «مرهم»، «غریبانه»، «احساس بارانی»، «چشمهای خیس»، «نیلوفرانه» و «در عطر شببوها» عناوین بعضی از شعرهای این مجموعه هستند.
معرفی کتاب کتاب حاضر، مجموعه مثنوی ها و غزل های شاعر معاصر علی معلم دامغانی است. این مجموعه نخستین بار به سال 1360، یک ربع قرن پیش، منتشر شده و به رغم نایابی چاپ نخست و با وجود اصرارها و مراجعات مکرر به چاپ دوم رسیده است. در این کتاب مثنوی های اول و مثنوی دوم، غزل های پراکنده از دنیای غزلهای علی معلم بدون هیچ ترتیبی گرد آمده اند. مثنوی های معروف مانند: «باور کنیم سکه به نام محمد است» با این مطلع که: باور کنیم رجعت سرخ ستاره را / میعاد دستبرد شگفتی دوباره را باور کنیم رویش سبز جوانه را / ابهام مرد خیز غبار کرانه را
جموعه «تهران شبیه هرشب دیگر سیاه بود» دارای 50 قطعه شعر در قالب های غزل، سپید، نیمایی، ربایی و دوبیتی با مضامین عاشقانه، اجتماعی و مذهبی است. کتاب با غزل «درخت» و با این مطلع آغاز میشود: «برهنه قد کشیده در هجوم بادها درخت ببین چه کرده تازیانههای باد با درخت» «اتوبوس»، «پنجره»، «بندر»، «صدای مهربان مرگ»، از اشعار اجتماعی و «شکوفه»، «زن اسطوره ای» و «آن صبح سرد» از اشعار عاشقانه این مجموعه هستند. نام این مجموعه از مصراع اول غزلی با اسم «تهران» گرفته شده که غزلی اجتماعی و در ترسیم اوضاع و احوال پایتخت است.
«باغهای معلق انگور» دومین مجموعه شعر سیدضیاء قاسمی، شاعر افغان است. کتاب گزیدهای از چندین سال شاعری او را در قالبهای غزل، سپید، رباعی و شعرنیمایی دربرمیگیرد؛ اگرچه قالبهای غزل و سپید حجم بیشتری از شعرها را به خود اختصاص دادهاند. شعرها دارای مضامین عاشقانه، اجتماعی و مذهبی هستند و در بسیاری از آنها، میتوان تلفیقی از این مضامین را مشاهده کرد. کتاب دارای ۳۹ قطعه شعر است که «آهوی خراسان» «سرگردان»، «دریا»، «درخت»، «خون گل سرخ»، «سمت عاشقی» و «سفرنامه همسفر ماه» بخشی از عناوین شعرهای موجود در کتاب هستند. از این میان شعرهای «فرشته»، «عاشقانه» و «مجنون» در زمره شعرهای عاشقانه کتاب قرار میگیرند، «شیشهها»، «افغانی» و «بعد از جنگ» اجتماعی و «سمت عاشقی» «باران» و «قیام» نیز دارای مضمون مذهبی هستند. مسائل و مشکلات زندگی امروز مردم افغانستان ازجمله موضوعاتی است که میتوان ردپای آن را در اغلب شعرهای این مجموعه دنبال کرد. مجموعهای که نگاه و زبان بومی شاعر، یکی از ویژگیهای اصلی آن به شمار میرود.
کتاب خر پژوهی مجموعه اشعار طنز ابوالفضل زرویی نصرآباد، شاعر، پژوهشگر و طنزپرداز ایرانی است. او با اسمهای مستعار ملانصرالدین، چغندر میرزا، ننهقمر، کلثومننه، آمیز ممتقی، میرزا یحیی، عبدل و... در نشریاتی مانند نشریات موسسه گل آقا، همشهری، جام جم، ایرانیان، انتخاب، زن، مهر، کیهان ورزشی، بانو، جستجو، عروس، تماشاگران و... طنز نوشتهاست. خرپژوهی مجموعه پژوهشهای مرحوم زرویی درباره «خر» در ادبیات منظوم و منثور فارسی است. زرویی در این کتاب تمامی اشعار و متنهایی که به کلمه «خر» در آن اشاره شده است را گردآوری کرده است.
مهدی اخوان ثالث در طول دهههای گذشته همواره مورد توجه علاقمندان به شعر و ادبیات بوده است. شعر او که نشانهای است از آینه وجودیاش، ساده اما محکم بود. اخوان ثالث توانست با استفاده از زبان کهن و تلفیق آن با نگاهی نو، ساخت نمادهای متعدد و خلاقانه، هنجارگریزیهای هنرمندانه و ... نام خود را در میان سرآمدان شعر معاصر ثبت کند. او با از سر گذراندن تجربههای مختلف روحی، گاه شاعری سنتگراست و گاه شاعری اجتماعی. گاه به وضع موجود معترض است و گاه منتقد و مصلح اجتماعی؛ از اینرو شاعر شعرها و اندیشههای او با شاعری پویا مواجه است؛ شاعری که کلمات را بیهوده خرج نمیکند. اخوان ثالث شاعر برجستۀ معاصر در پاییز ۱۳۵۸، برای اولین و آخرینبار در جایگاه تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران قرار گرفت. موضوع درس او نقد و بررسی شعر معاصر بود که مباحث آن کلاس بخش اصلی این کتاب را تشکیل میدهد؛ اما چون به علت وقت محدود کلاس همۀ نظرگاههای او دربارۀ شعر معاصر ایران در آن کلاس بیان نشد، چند مقالۀ انتقادی وی که حاوی این نظرگاهها بود، در ادامه مباحث کتاب قرار گرفته تا خواننده بتواند همۀ نظرگاههای اخوان ثالث درباره شاعران همروزگار خود را که نام آنها در فهرست مطالب کتاب آمده است، پیش چشم داشته باشد.
در این مجموعه، مقاله هایی در زمینه نقد شعر و معرفی شاعران فراهم آمده است .مقاله ها در سه بخش کلی ((فلسفی نظری))، ((نقد شعر)) و ((معرفی)) تنظیم شده اند .بخش اول، شامل این مباحث است: صدق در شعر، بحثی در تصویر، شعر سیاسی، نوع و فرد در ادبیات و فلسفه. مباحث بخش دوم بدین قرار است: اخوان شاعر حالت ها، نقش اخوان در تثبیت شعر نیمایی، فروغ فرخزاد در رفتار با تصاویر، تاملی در شعر سیمین بهبهانی، ...در بخش سوم ((امیلی دیکنسون)) و ((سیلویا پلات)) معرفی شده اند .این بخش با نمونه هایی از اشعار نامبردگان همراه است.
نام ها و نشانه ها در دستور زبان فارسی این کتاب دربرگیرنده ی نوشته های این شاعر معاصر است که در سال 1333 و هنگامی که در زندان قصر به سر می برده، نوشته شده اند. در بخشی از توضیح ابتدای کتاب آمده است: شاملو بر آن بوده تا دستور زبان فارسی را در سه دفتر اسم، فعل و حرف مورد بررسی قرار دهد. دفتر اسم خود از چهار بخش اسم، اضافه، صفت و ضمیر تشکیل می شد، که در نخستین نوبت انتشارش (1343) بخش مربوط به ضمیر در چاپ خانه گم می شود، اما در دومین نوبت (1375) به رغم افزوده نشدن تکمله ای بر کتاب، مطالب با ساماندهی بهتر تحت عنوان «جلد اول دستور زبان شاملو» و به امید انتشار یک جلد متمم به دست چاپ سپرده می شوند.
«دلیل پنجره» مجموعه اشعار حمیدرضا شکارسری، شاعر معاصر ایرانی است. این مجموعه شامل ۵۰ شعر از حمیدرضا شکارسری است که در حال و هوای شبهای قدر سروده شده است. شکارسری در این اشعار دعاها، نیایشها و حس و حالش در شبهای قدر را منعکس کرده است. در نمونهای از این اشعار میخوانیم: ببارند! شهاب ها ستارگان حتی ماه بگو ببارند من زیر بیدارترین خورشید سنگر گرفتهام *** پیش از این در اتاق من پنجره، دلیلی نداشت امشب من پرندهام دلیل پنجرهام امشب اتاقم از پنجره سرشار است
مجموعه شعر «منجنیق» سومین مجموعه غزل حسین صفاست که سرودههای شاعر از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ را در بر میگیرد و نخستینبار سال ۱۳۹۶ توسط انتشارات نیماژ چاپ شد. چاپ نهم این کتاب سال ۱۳۹۹ وارد بازار شد.
مجموعه شعر «من کم تحملم» سرودهی حسین صفا که به اشعار محاورهای و ترانههای او که از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۲ سروده شدهاند اختصاص دارد، سال ۱۳۹۵ در انتشارات نیماژ منتشر شد و امسال به چاپ ششم رسید.
تاب «آه به خطِ بریل» دفتر سوم از شعرهای سپید این شاعر است. در این مجموعه هم حسین صفا با سبک و سیاق خاص خود به شکلی از زبان و روایت پرداخته که نشانگر منحصر به فرد بودن آثار اوست.
کتاب «پیشامد» مجموعه غزلی از «کاظم بهمنی» است. چند شعر از این کتاب را میخوانیم: «بی تو نشستم در خیابان زیر باران / گویی که مجنون در بیابان زیر باران / افتاده نان خشکی از منقار زاغی / گنجشک خیسی میخورد نان زیر باران / هرکس به قدر روزی خود سهم دارد / سهم من از تو: چشم گریان زیر باران / ای کاش میشد با تو ساعتها قدم زد / از راهآهن تا شمیران زیر باران / با طعنه عابرها سراغت را گرفتند / آخر چه میگفتم به آنان زیر باران»؛ «تکه یخی که عاشق ابر عذاب میشود / سر قرار عاشقی همیشه آب میشود / به چشم فرش زیر پا سقف که مبتلا شود / روز وصالشان کسی خانه خراب میشود / کنار قلههای غم مخوان برای سنگها / کوه که بغض میکند سنگ مذاب میشود» این کتاب را نشر «نیماژ» منتشر کرده است. بستن
سرمه ای" مجموعه است از غزل های "حامد عسکری"، شاعر و ترانه سرای معاصر که در هشتاد و چند صفحه به همت نشر نیماژ به چاپ رسیده است. استقبال از مجموعه ی اشعار قبلی شاعر سبب شد تا به قول خودش هر چه در توان داشته بر سر ارائه ی غزل های استوار و در عین حال دلنشین بگذارد و این بار نیز خوانندگان خود را به دنیایی ببرد که در آن شاعرانگی اش، تبلور پیدا می کند. تلاش "حامد عسکری" برای ارائه ی بهتر و محکم تر اثر، سبب شده تا مجموعه شعرهای "سرمه ای" جهش نسبتا قابل توجهی نسبت به شعرهای قبلی او داشته باشد؛ اگر با شعرهایی که پیش تر از وی منتشر شده آشنایی داشته باشید، متوجه خواهید شد که درجه ی پختگی و استحکام غزل های این مجموعه، به مراتب بالاتر رفته و ارتقای چشمگیری را نشان می دهد. این پختگی بر دلپذیر بودن و فریبندگی شعر وی نیز افزوده و مخاطب، خود را سرمست از عطر جدیدی خواهد یافت که مصرع های "سرمه ای" را به خود آغشته کرده است. "حامد عسکری" متناسب با زمان شعر می گوید و همین ویژگی سبب می شود که در دنیای پر از شاعر و نویسنده ی امروز، خوانندگان نام او را در قفسه های کتاب جستجو کنند. عاشقانه های او قابل لمس اند و محتوای برآمده از اشعار، همدلی و ارتباط حیرت انگیزی را با مخاطب او برقرار می کند. مضامین و استعاره هایی که در اشعار وی تکرار می شود، آن چنان به ذهن خوانندگان نزدیک است که محبوبیت "حامد عسکری" را به عنوان یک شاعر جوان و خوش آتیه توضیح می دهد.
تولیت پیش از این عنوان کرده است که خودش را شیفته و پیرو سنت شاعرانه هوشنگ ابتهاج و مهدی اخوان ثالت میداند و اعتراف میکند که هر چه در غزل و غزلسرایی بدان پایبند و معتقد است، پنجاه سال قبل توسط مهدی اخوان ثالث در قالب شعر و متن منظوم و ثبت شده است و به همین اعتبار دیگر نیازی نمیبیند که در این زمینه از زبان خود سخنی بگوید. با این همه شعر سید محمد تولیت را باید بسیار وامدار شعر سایه به ویژه صداقت و صمیمت عاطفی او دانست که این مساله در اشعار این مجموعه نیز قابل ردیابی و رویت است.
محمدباقر کلاهی از برگزیدگان استانی جشنواره شعر فجر در مشهد متولد شده است و تاکنون آثار زیادی از وی در حوزه شعر به چاپ رسیده که «بر فراز چار عناصر»، «باغی در منقار بلبلی»، «از نو تازه شویم»، «گزیده ادبیات معاصر»، «کاش» و... جزو این آثار به شمار می آیند. برخی از اشعار این شاعر از یک عاطفه خصوصی برخوردار است و تاریخ مصرف دارد ولی بیشتر آن ها به یک عاطفه اجتماعی برمی گردد چون از متن زندگی انسان گرفته شده است. شعر و نثر ادبی
شمسالدین محمد شیرازی متخلص به حافظ و ملقب به لسانالغیب، شاعر و غزلسرای بزرگ ایرانی، در قرن هشتم، در شیراز متولد شد. وی در جوانی به آموختن قرآن و ادب عربی و علوم اسلامی پرداخت و در تفسیر و کلام وحکمت و ادب تبحر یافت. قرآن را از حفظ بود و به همین سبب، تخلص حافظ را برای خویش گزید. روزگار جوانی حافظ با پادشاهی شاه شیخ ابو اسحاق اینجو مصادف بود؛ کسی که ممدوح حافظ واقع شد. دورۀ پادشاهی امیر مبارزالدین محمد مظفر که توام با سختگیری و تعصب بسیار بود، ظاهرا موجب نارضایتی شاعر بود، اما پسران او شاهشجاع و شاه منصور، مورد توجه و ممدوح حافظ بودند. اواخر عمر شاعر با استیلای امیر تیمور بر فارس مصادف بود. حافظ شاید به سبب علاقۀ وافر به شیراز یا به جهان دیگر برخلاف هموطن خود، سعدی، چندان به مسافرت رغبتی نشان نداده است و ظاهرا جز به یزد و هرمز از شیراز به جای دیگری نرفته است. حافظ با آن که چندین قصیدۀ عالی و چند منظومۀ کوتاه و رباعی و قطعات دارد، شهرتش بیشتر در غزلسرایی است. وصف عشق و شراب و مستی و بیزاری از ریا شعر او را رنگی خاص بخشیده است و با آن که شاعر غالبا نظر خوشی دربارۀ صوفیه ندارد، در بعضی موارد کلام او یادآور مطالب و مقاصد صوفیه است. در حقیقت تعلیم حافظ، آمیختهای از فلسفه و عرفان اسلامی که از رندی و آزاداندیشی اهل شک و حیرت سرچشمه گرفته است. دیوان حافظ نخستین بار به وسیلۀ یکی از شاگردان و با نام "محمد گلاندام" تدوین یافته است. کتاب حاضر نگاهی است بر آثار و افکار و احوال حافظ که در دو جلد به هم پیوسته به چاپ رسیده است. بخش نخست کتاب به تاریخ عصر حافظ یا تاریخ فارسی و ایالات مجاور آن در قرن هشتم و بخش دوم به تاریخ تصوف در صدر اسلام و تحولات مختلف آن از صدر اسلام تا عصر حافظ اختصاص یافته است.
"تا کی اسیر قلاب؟ مجموعهشعر غلامرضا بکتاش، شاعر خوشقریحۀ اهل ملایر است که برای نوجوانان سروده است. احترام شاعر به طبیعت و روحیۀ شهرگریزی به کرات در شعرها نمود دارد و همراهی با تصویرگریهای هنرمندانۀ مهدی بادیهپیما لطف خوانش این اثر را چندین برابر کرده است.
کتاب جدید محمدکاظم کاظمی که پس از چند سال کار مداوم توسط نشر شهرستان ادب به چاپ رسیده است، شامل نقد آثار هشت شاعر از نسل دوم انقلاب اسلامی است؛ کتابی که کنار «10 شاعر انقلاب» بهنوعی پازل نقد شعر امروز را کاملتر میکند.
«مرتد» عنوان مجموعۀ غزلهایی است که به عنوان اثر دوم شاعر نامآشنای معاصر، مهدی جهاندار، به همّت نشر شهرستان ادب روانۀ بازار شده است. پیش از این نیز مجموعۀ غزلهای نخست او با عنوان «عشق سوزان است» از طریق همین انتشارات، به زیور طبع آراسته شده بود. سیوسه غزل در این کتاب گردآوری شده است و در صفحۀ نخست کتاب به عنوان شناسۀ آن، مجموعۀ مرتد «مجموعۀ غزلهای حماسی» معرّفی شده است. شاعر نیز اثر حاضر را به جمعی از شاعران محبوب خود تقدیم کرده است. در توضیح کوتاهی باید اشاره کرد که شاعر نام مجموعۀ شعر خود، مرتد را از آیۀ ۵۴ سورۀ مبارکۀ مائده وام گرفته است.
"پیراهن آبی شامل ۲۲ غزل و ۲ چهارپاره است. حسین مؤدب شاعر خوشذوق اهل مشهد است که شعرهایی ساده، دلنشین و عاشقانه دارد و نام نخستین کتابش را از غزلی با همین عنوان گرفته است.
" کتاب 1375 نخستین مجموعة اشعار محمدرضا معلمی، شاعر جوان اهل مشهد است که 27 غزل و 37 رباعی از او را در بر دارد. هرقطعهای از اشعار او، برشی از زندگی شخصی اوست که سعی داشته، نگاهی حسمدار و درعینحال متعهدانه به جهان داشته باشد.
علیرضا قزوه کتاب «این همه یوسف» دربرگیرنده 24 قطعه مثنوی از علیرضا قزوه، شاعر انقلاب و اهل بیت (س) در عرصه شعر آئینی و نیز دفاع مقدس است که البته تِم موضوعاتی مانند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در این مجموعه پررنگتر است. عنوان «این همه یوسف» از یکی از مثنویهای مندرج در این اثر که در رابطه با شهدای دفاع مقدس است، انتخاب شده است. در «این همه یوسف» همچنین دلتنگی شاعر از روزهای پرفروغ دفاع مقدس و البته از دست دادن دوستان و یاران قدیمیاش، آشکار است. این کتاب که برای اولین بار در سال 1376 منتشر شد و حالا با ویرایشی تازه بازنشر شده، به شهید یوسف کلاهدوز و سی تن از شهدای گرانقدر جنگ هشت ساله تقدیم شده است و در واقع ادای دین علیرضا قزوه به شهدای دوران دفاع مقدس و یاران قدیمی خود است. «این همه یوسف» در واقع از حماسهها و سرافرازیهای مردانی گفته که به قول شاعر، با درختان و کوه و دریا خطبه برادری خوانده بودند؛ آنها که رو به آفتاب سفر کردند، رفتند تا بهار بماند تا خاک از آن او شود و آن اتفاق سبز بیفتد.
سرودهای ملی ترجمه و تحقیق: عزیز عباسی، نفس عمادلو این کتاب شامل 193 سرود ملی است که از سوی عزیز عباسی و نفس عمادلو به فارسی ترجمه شده است. علاوه بر ترجمه فارسی، اطلاعاتی درباره کشورهای دنیا از جمله مساحت، پول، زبان، موقعیت جغرافیایی و ... در این اثر عنوان شده است. به دلیل آنکه انتشارات فصل پنجم در حیطه شعر کار می کند، مولفان سعی کرده اند که ترجمه سرود های ملی کشورها را در قالب شعر ارائه بدهند تا جذابیت بیشتری برای مخاطب داشته باشد. علاوه بر آن، چون برخی از سرودها ارجاعات تاریخی، اسطوره ای و جغرافیایی داشته اند، اطلاعات مرتبط با این ارجاعات به صورت پانویس ذکر شده است. مقدمه این کتاب پیام صلح ایران برای سایر کشورهای جهان را نیز به همراه دارد و می تواند به سایر زبان ها نیز ترجمه شده و انتقال دهنده این پیام باشد.
در روزگاری که اکثر شاعران از روی دست هم مینویسند و بیشتر شعرها مثل هم، بیهویت و تکراری است، سر برآوردن شاعری از یکی از دوردستترین نقاط کشور و ارائۀ شعری متشخّص و باهویت، میتواند یک اتّفاق ادبی قابلاعتنا باشد. «سعید تاجمحمّدی» همین شاعری باهویت و متشخّص است که شعرش، آیینۀ جهان بیآلایش و باصفای اوست. تاجمحمّدی در مجموعۀ شعر «دقایق» که به تازگی توسّط انتشارات شهرستان ادب منتشر شده است، با ارائۀ 41 شعر، نمونۀ موفّقی از جهان مدّ نظر خویش به نمایش گذاشته است.
«هنوز باران است» مجموعۀ اشعار میتراسادات دهقانی، شاعر غزلسرای جوان کشور است که توسط انتشارات شهرستان ادب به چاپ رسیده است. ۳۷ غزل این کتاب که در ۸۰ صفحه به چاپ رسیده است، آیینهای است که در آن میتوان، جلوههای یک شاعر زن را مشاهده کرد که در جستجوی نوآوری و نگاه تازه است.
دکتربازی. اسماعیل امینی خودش دکتر است. از آن دکترهای راستکی که آزمون دادهاند و درس خواندهاند و دفاع کردهاند و در نهایت عنوان دکتر به اول اسمشان اضافه شده. یک دکتر از آنجا که خودش دستش توی کار است بیشتر از غیردکترها میتواند با دکتر و دکتربازی و دکترسازی شوخی کند. این دقیقا کاری است که دکتر اسماعیل امینی در مجموعه شعر دکتربازی انجام داده است. دکتربازی مجموعه شعرهای طنز اسماعیل امینی است که طی سالیان اخیر سروده شدهاند. خواندن دکتربازی بر تمام کسانی که دکتر هستند و تمام کسانی که دکتر نیستند فرض است. در یکی از سرودههای این کتاب به نام «شاعر زرنگ» میخوانیم: «یکی شاعری بود صاحبنظر فزون بود عقلش ز کل بشر نیامد به عالم چنین عاقلی نخود بود در آش هر محفلی یکی شاعری بود خیلی زرنگ ربایندۀ بیتهای قشنگ چه گستاخ و پررو و بیشرم بود که با دزدی شعر سرگرم بود یکی شاعری بود اهل ریا بهسرعت شد اهل کیا و بیا دلش خشک و چشمش پر از اشک بود هم اندیشه، هم شعر او کشک بود یکی شاعری بود لوس پدر که بیذوق بود و بری از هنر شبیه پدر او هم استاد بود به القاب بیهودهاش شاد بود... .»
این مجموعه شامل ۱۱ چهارپاره، ۴۰ غزل و ۲۰ دوبیتی و رباعی است. بیشتر اشعار با موضوع عدالت و اعتراض به مسائل سیاسی- اجتماعی است. این کتاب تقدیم شده به "حجت الاسلام جهانشاهی"، طلبه سیرجانی که علیه زمین خواری پیادهروی کرد. توجه به قالب چهارپاره و تلاش برای استفادههای تازه از این قالب از نکات قابل توجه این مجموعه است. در غزلها سعی شده ضمن حفظ ویژگیهای اصیل غزل فارسی و پرهیز از نگاه ژورنالیستی، رویکردهای نویی در موضوعات و نیز شگردهای هنری به اجرا گذاشته شود. «روضه در تکیهی پروتستانها» هفتمین مجموعه شعر علی محمد مؤدب -شاعر خراسانی- است که تاکنون موفق به دریافت جایزههایی از جشنوارههای شعر جوان کشور، شبهای شهریور و حوزهی هنری شده است. وی همچنین برگزیدهی جایزهی کتاب سال شعر جوان بوده است. در یکی از غزلهای این مجموعه شعر میخوانیم: «نوبهارا! خسته شد گل از زبان تیز خار غنچهها پژمرد زیر سایه سرد چنار شاپرکها زخمدل، آماج سوزنهای کاج ماهیان صید نحیف نیزههای آبشار هر شغالی، مست از خون دل انگورها کیسه زهر است باری قلب پرخون انار صوفیان بر سفرههای چرب و شیرین در طواف صوفیان بر سفرهها و عارفان بر روی دار حلقه در گوشان فرزند و زن و مال و منال کو زبانی در خور این گوشها، جز ذوالفقار؟ نوبهارا! تسمه کن بر گردههاشان صاعقه تا فرو ریزد چنار و تا بجنبد آبشار شاپرکها را نسیمای کلامت مرهم است غنچه خواهد یافت از لبخند صبحت اعتبار خارها را از نگاه، از قلب محرومان درآر نوبهارا، نوبهارا، نوبهارا، نوبهار
«بازار سیاه گیسو» مجموعه اشعار اجتماعی سیداکبر میرجعفری (-۱۳۴۸) است که درونمایهای انتقادی و طنز دارد. نه اینکه میرجعفری همین دیروز و پریروز به جمع طنز سرایان پیوسته باشد، نه. شعرهای «بازار سیاه گیسو» نشان میدهد که از وقتی یاد گرفته ناز را با غاز و جیز را با میز قافیه کند، شروع کرده سر به سر بزرگترها بگذارد. با آنها شوخی کند و برای شعرشان نقیضه بسازد. البته شوخی با بزرگان آدابی دارد. او هم سعی کرده با زبان خودشان با آنها شوخی کند. پس توقع نداشته باشید، با خواندن بازار سیاه گیسو به قهقهه بیفتید؛ درست مثل وقتی که شعرهای طنز روزنامهای میخوانید! کمی تامل کنید! حتما خندهتان میگیرد؛ اگرچه با تأخیر: زنگ زد، با من نه، با همکار خوبم کار داشت با همان مردی که از ما دینگریزان عار داشت آری آن انسان با ایمان همیشه روزه بود هر کجا میرفت، با خود سفرهٔ افطار داشت بحث از تقوا که میشد، هیچوقت این مرد پاک کم نمیآورد؛ زیرا واقعاً بسیار داشت خانهٔ ما در ته بنبست دوزخ بود و او خانه در جنات تجری تحتها الانهار داشت من نمیفهمم چگونه از صدای پشت خط ملتفت میشد که زن پیراهن گلدار داشت ـ «خانم! ایشان نیستند، از این اداره رفتهاند» او ولی بر ارتباط دیگری اصرار داشت پاسخِ اصرار او، از سوی من انکار بود غافل از آنکه چه منظوری از این رفتار داشت از صدایش خوب فهمیدم حجابش کامل است اتفاقاً جای چادر پردهٔ پندار داشت گرچه وی از هر دری با من سخنها گفته بود زود فهمیدم که او با هرکه میشد، کار داشت! زیرکی میگفت: «با این وضع عشق و عاشقی بعد از این بایست دفترخانهٔ سیار داشت» صبح عاشق بود و شب فارغ، تو گویی نزد او اتفاقاً زندگی هم دکمهٔ تکرار داشت زندگی البته با سابق تفاوت کرده است پیش از اینها بیحیایی دور خود دیوار داشت با دهان باز اگر بلبل برایت نغمه خواند پس چگونه برگ گل در گوشهٔ منقار داشت؟ گفت: «این شعرت که مثل شعرهای حافظ است» گفتمش: «حافظ مگر مجموعهٔ لیچار داشت؟»
هنوز مثل زمین در طواف خورشیدم ولی زمین نشدم،گرد خود نچرخیدم حکایت من و باران که میگریست یکیست از آسمان به زمین کرده اند تبعیدم مرور می کنم این سالهای هجری را پر از تلاقی ماه محرم و عیدم بگو به باد که من آفتابگردانم جز آفتاب به ساز کسی نرقصیدم گل محمدی ام من،سلامم و صلوات ولی سراپا تیغم اگر بچینیدم! ستارگان سحر پیشمرگ خورشیدند ستاره سحرم پیشمرگ خورشیدم 2. ای دل تو که مستی - چه بنوشی چه ننوشی- با هر می نا پخته نبینم که بجوشی این منزل دلباز نه دزدی ست نه غصبی میراث رسیده ست به ما خانه به دوشی دلسردم و بیزار از این گرمی بازار غم های دم دستی و دلهای فروشی رفته ست ز یاد آن همه فریاد و نمانده ست جز چند اذان چند اذان در گوشی نه کفر ابوجهل و نه ایمان ابوذر ماییم و میانمایگی عصر خموشی ما شاعرکان قافیه بافیم و زبان باز در ما ندمیده ست نه دیوی نه سروشی
خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی که با لقب لسان الغیب، نامی بزرگ در زمینه ی شعر و ادب پارسی و به نوعی اعتبار آن محسوب می شود، شاعر خوش ذوق و بی نظیر قرن هشتم هجری است که شعر و غزل ایرانی را با سروده های خود به جهانیان معرفی کرده است. این شاعر بلندآوازه به دلیل از بر داشتن و تسلط کامل بر کلام آسمانی، لقب حافظ را به شانه می کشید و عمده ی غزل های او با سبک عراقی سروده شده است. گیرایی کلام و غزلیات حافظ به نحوی است که پژوهندگان و ادیبان زیادی را در سراسر جهان شیفته ی خود ساخته و از این رو بسیاری از بزرگان اهل ادب، زندگی هنری خود را وقف شناسایی حافظ و بهتر شناساندن او به جهانیان کرده اند. یکی از این ادیبان بزرگ، نویسنده و مترجم شهیر ایرانی، استاد بهاءالدین خرمشاهی می باشد که همچون حافظ به قرآن کریم علاقمند بوده و از قرآن پژوهان و ایضا حافظ پژوهان توانای ایرانی است. از وی تالیفات زیادی در زمینه ی حافظ و آثار او به جا مانده که یکی از مهم ترین آن ها، حافظ نامه است که شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ می باشد. خرمشاهی در این دوره ی دو جلدی، دویست و پنجاه غزل از دیوان حافظ به تصحیح غنی قزوینی را از جهت دشواری ها و پیچیدگی، نمادشناسی، تفسیر و سخن شناسی حافظ بررسی کرده و در مقدمه ای مفصل، به تاثیراتی که حافظ از گذشتگان گرفته پرداخته است. وی این تاثیرات را با ذکر نمونه و مثال توضیح می دهد و این شرح چنان واضح و جامع است که خواننده علاوه بر آشنایی با ظرافت های غزل حافظ، با سبک عراقی نیز به خوبی آشنا می شود.
ید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، شاعر پارسیگوی آذریزبان، در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی در روستای خشکناب در بخش قرهچمن آذربایجان متولد شد. او تحصیلات خود را در مدرسهی متحده و فیوضات و متوسطهی تبریز و دارالفنون تهران گذراند و وارد دانشکدهی طب شد. سرگذشت عشق آتشین و ناکام او که به ترک تحصیل وی از رشتهی پزشکی در سال آخر منجر شد، مسیر زندگی او را عوض کرد و تحولات درونی او را به اوج معنوی ویژهای کشانید و به اشعارش شور و حالی دیگر بخشید. وی سرانجام پس از هشتاد و سه سال زندگی شاعرانهی پربار در ۲۷ شهریور ماه ۱۳۶۷ هجری شمسی درگذشت و بنا به وصیت خود در مقبرة الشعرای تبریز به خاک سپرده شد. مهمترین اثر شهریار منظومه حیدربابایه سلام (سلام به حیدربابا) است که از شاهکارهای ادبیات ترکی آذربایجانی بهشمار میرود و شاعر در آن از اصالت و زیباییهای روستا یاد کردهاست. این مجموعه در میان اشعار مدرن قرار گرفته و به بیش از ۸۰ زبان زندهٔ دنیا ترجمه شده است. شهریار در سرودن انواع گونههای شعر فارسی -مانند قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی- نیز تبحر داشتهاست.
"خزان و خاکستر گزیدۀ غزلهای خسرو احتشامی شاعر باتجربۀ اهل اصفهان است، مشتمل بر ۷۶ غزل که با مضامینی گونهگون و بر پایۀ فرهنگی ایرانی سروده شده است. انتخاب غزلهای این مجموعه را سعید بیابانکی بر عهده داشته است.
کتاب حاضر در هشت بخش : رسائل کهن،تحقیقات ادبی و تاریخی ،کتاب آرایی،ترجمه ها،وفیات،پیشگفتارها،کتابشناسی و معرفی کتاب و گفت وگوها فراهم شده است. برخی از این مقاله ها مانند ” زندگانی استاد مویدالدین طغرایی اصفهانی” و ” شکسته نویسی و شکسته خوانی”که در زمره مفصل ترین و ارزشمندترین تحقیق ها در همین زمینه به شمار می آید پیشتر چاپ شده و در اینجا تجدید طبع گردیده است.برخی دیگر نیز همچون “فخرالدوله نویسنده کتاب امیرارسلان” و “کتابچه خاطرات حسینقلی خان ایلخانی” که دربردارنده مطالبی نویافته و دقیق است،برای نخستین بار منتشر می شود.
سجاد آیدنلو در این اثر بیست مقاله درباره شاهنامه و ادب حماسی ایران نوشته است. در این کتاب موضوعات مختلفی بررسی میشود. از جمله ماخذشناسی ،متنشناسی،اسطورهشناسی و واژهشناسی شاهنامه. علاوه بر این، مقالاتی درباره تاثیرات حماسه ملی ایران در برخی آثار پس از آن است و پارهای اسناد و نکات مربوط به فردوسی و شاهنامه در بعضی متون منظوم و منثور نیز بررسی شدهاند.
حافظ جاوید هاشم جاوید توضیح دادن دشواریهای ابیات و غزلیات دیوان حافظ در این نوشته تحقیقی ، مؤلف به بررسی مضامینی می پردازد که حافظ با وام گیری از قرآن آن را در تاروپود شعر خود جای داده و نیز آنچه از نظامی شاعر پیش از خود بهره گرفته است. در آخر نیز به تفسیر ۶۸ واژه و مضمون خاص نظیر اشک غماز ، در خرابات مغان ، در میخانه ببستند ، خونین کفنان و ... می پردازد. ساختار غزل هاي او وصف عشق و شراب و مستي و بيزاري از ريا و دورويي و سالوس مسلكي ؛ به شعر وي رنگ خاصي بخشيده است. در واقع اشعار خواجه سراسر پوشيده از مفاهيم فلسفي و عرفاني اسلامي است و از رندي و آزاد انديشي چاشني گرفته است. صوفي ار باده به اندازه خورد نوشش باد ود نه انديشه اين كار فراموشش باد ... پير ما گفت خطا بر قلم صنع نرفت آفرين بر نظر پاك خطا پوشش باد
فروغ فرخزاد (۸ دی، ۱۳۱۳ - ۲۴ بهمن، ۱۳۴۵) شاعر معاصر ایرانی است. فروغ پیش از مرگش پنج دفتر شعر منتشر کرد که از نمونه های قابل توجه شعر معاصر فارسی هستند. فروغ فرخزاد در ۳۲ سالگی بر اثر تصادف اتومبیل بدرود حیات گفت. فروغ با مجموعه های اسیر، دیوار و عصیان در قالب شعر نیمایی کار خود را آغاز کرد. سپس آشنایی با ابراهیم گلستان، نویسنده و فیلم ساز سرشناس ایرانی، و همکاری با او، موجب تحول فکری و ادبی در فروغ شد. وی در بازگشت دوباره به شعر، با انتشار مجموعهٔ تولدی دیگر، تحسین گسترده ای را برانگیخت. سپس مجموعهٔ ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد را منتشر کرد تا جایگاه خود را در شعر معاصر ایران به عنوان شاعری بزرگ تثبیت کند. آثار و اشعار فروغ به زبان های انگلیسی، ترکی، عربی، چینی، فرانسوی، اسپانیایی، ژاپنی، آلمانی و عبری ترجمه شده اند.
کتاب حاضر، شامل 100 قطعه شعر در قالب غزل، مثنوی،رباعی، چهار پاره، شعر نیمایی و سپید، درباره جنگ ایران و عراق ودفاع مقدس، از شاعرانی چون قیصر امین پور، سلمان هراتی، فاطمه راکعی، سهیل محمودی، علیرضا قزوه، سپیده کاشانی، حمیدسبزواری، علی معلم و ... است. گردآورنده در سرآغازِ کتاب، اشعار مربوط به جنگ ایران و عراق را به دو دوره «شعر جنگ» (شعر زمان جنگ) و «شعر دفاع مقدس» (شعربعد از جنگ) تقسیم کرده و ضمن ارائه تعریفی از هر کدام، تفاوتهای میان آنها را بیان نموده و معتقد است - به لحاظ شعری - در دوره«دفاع مقدس» قرار داریم. وی همراه با ارائه گزیدهای از اشعار جنگو دفاع مقدس، به نقد و بررسی اکثر این اشعار پرداخته و توضیحات حاشیه ای پیرامون آنها ارائه کرده است.
کتاب حاضر، مجموعهای از سرودههای مرحوم سیدحسن حسینی شاعر و نویسنده متبحر است که در 156 صفحه و سه فصل گرد آمده است. شعرهای مجموعه در قالب های: غزل، رباعی، مثنوی و سپید است.
کتاب حاضر، ترکیببند عاشورایی است که در چهارده بند سروده شده است. زبان سنجیده، تعابیر هوشمندانه و فضای نوین تفکر اسلامی و شیعی از امتیازات و محتوای کتاب است. کتاب با مقدمهای از علی معلم دامغانی به عنوان شعر آیینی روزگار ما و پایان سخن، نگاهی به ترکیببند با کاروان نیزه نقدی از عبدالجبار کاکایی به سرانجام رسیده است. بند اول با این بیت آغاز می شود: می آیم از رهی که خطرها در او گم است/ از هفت منزلی که سفرها در او گم است/ از لابه لای آتش و خون جمع کرده ام/ اوراق مقتلی که خبرها در او گم است.
مجموعه شعر «پری شدگان» سرودهی شاعر آیینی و انقلابی با نگاهی به انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع سروده شده است. شاعر در مقدمهی کتاب آورده است: و چون ارابه ی جنگی ظلمتیان در تعرض به فلات نور و روشنی با صخرهی عظیم مقاومت برخورد کرد و از گردونه خارج شد، ناچار سرکردگانِ لشکرِ تاریکی برای تغییر صورت ستیزه در شیپور آتش بس و جنگ بس، دمیدند و گاو غرورِ خود را در پای پیمان نامه ی صلح هنرورانه سر بریدند. و مدعی گفت: فصل شقایق که گذشت، دیگر باران نخواهد بارید و بوته های گل سرخ خواهد خشکید و زمین سترون خواهد ماند...
مجموعهی شعرهای قادر طهماسبی (فرید) که در قالب مثنوی و غزل سروده شده است. کتاب با محتوای مذهبی و انقلابی سرشار از ارادت قلبی و رشحات خوشرنگ رگهای عاطفی اوست که در چند دفتر گرد آمدهاند. دفتر سیب و گل و ستاره، پری ستارهها و عشق بیغروب، از دفتر شعرهای اوست.
اشعارِ «قطار اندیمشک» اعتراضیست به هشت سال جنگ علیه مردم ایران و هم ادای دینی به فرزندان ایرانزمین که نگذاشتند یک وجب از خاک این سرزمین تصاحب شود. خود شاعر هم تاکید دارد که این اشعار در دو محور مشترکاند؛ شعر مقاومت و اعتراض. قزوه این شعرها را از سال 63 سروده و تا «قطار اندیمشک» که پیش از این چهار بار چاپ شده، در یک کتاب منتشر کرده است. شهادت، دلاوری، ایثار، رشادت، جنگاوری، اعتراض به فراموشی یاد شهدا و دفاع مقدس، از مضامین مهم این کتاباند.
این مجموعهشعر دومین اثر علیرضا قزوه است که اولین بار سال ۱۳۷۳ منتشر شده است و حالا بار دیگر با بازنگری برای علاقهمندانِ شعر منتشر شده است. کتاب شبلی و آتش روایتی از حالات و سیر و سلوک شاعر است که به زبان شعر روایت شده است. کتاب شما را از دنیای امروز دور میکند و با تعبیرات و کلمات تازه روبهرو میکند.
شامل 150 رباعی که در دو بخش سروده شده است. بخش اول: شامل رباعیهایی است که در قالبهای اجتماعی، عاشقانه، اخلاقی، طنز و... سروده شده، بخش دوم: با موضوعات مذهبی، عاشورا و... .
در این کتاب علاوه بر ارائهی شعرهای تاکنون منتشرنشدهی سیدحسن حسینی، تعدادی از مقالههای اسماعیل امینی دربارهی رویکرد سیدحسن حسینی به شعر طنز و چرایی بهکارگیری کلام طنازانه در سرودههای وی بررسی شده است.
مجموعه فوق، آخرین و به روز ترین تصحیح از غزلیات بیدل است که بر اساس چند نسخه مرجع از این غزلیات به کوشش دکتر سیدمهدی طباطبایی و علیرضا قزوه جمع آوری و تدوین شده است و استفاده از این مجموعه ارزشمند به تمام علاقه مندان شعر و ادب فارسی توصیه می شود.
محمد مختاری در کتاب هفتاد سال عاشقانه به گزینشی «مثلثی» روی آورده است که اضلاع آن اینهاست: حد عام قابلقبول، قدرت نمایندگی شعر از سوی شاعر، نظر شخصی گردآورنده. روح کلّی این گزینش، مفهوم اساسی کار او در کتاب انسان در شعر معاصر است: درک حضور دیگری.
غلامعلی حداد عادل، متولد1324 در تهران، تحصیلات دبیرستانی خود را در رشته ریاضی و تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته های فیزیک( کارشناسی ارشد) و فلسفه غرب( کارشناسی ارشد و دکتری) به پایان رساند. یک سال نیز دانشجوی علوم اجتماعی بود.او از کودکی تحت تأثیر پدر رو جد مادری خود به شعر و ادب علاقه مند شدو همین دلبستگی او را به مطالعه و انس با مطالعه و انس با آثار نظم و نثر ادیبان و نویسندگان دیروز و امروز زبان فارسی ترغیب کرد.مقالات و آثار او از اوایل دهه پنجاه تا کنون در کتاب ها و مجلات منتشر شده است که در میان آن ها ده ها مقاله به زبان و ادب فارسی و شاعران و نویسندگان بزرگ و مشهور قدیم و جدید اختصاص دارد.حداد عادل ترجمه هایی از زبان های انگلیسی و عربی به فارسی دارد که از میان آن ها می توان به ترجمه قرآن کریم و ترجمه کتاب تمهیدات ایمانوئل کانت اشاره کرد. گزیده ای از مکتوبات مولانا نیز تحت عنوان احوال دل گداخته به سعی وی منتشر شده است. وی سال هاست با ایراد درس گفتارهایی به شرح مثنوی مولوی اشتغال دارد.
صیدی از شعرای کمگو و بالنّسبه خوب قرن یازدهم است. نام او سید علی و مولدش تهران بوده است. تاریخ تولد وی معلوم نیست، ولی با دلایلی که بعداً ذکر خواهد شد، سالهای بین ۱۰۲۲ تا ۱۰۲۵ را به تقریب میتوان پذیرفت. در جوانی از تهران به اصفهان رفته و در آن شهر، که نخبة شعرای زمان را در خود جای داده بود، به کسب معلومات پرداخته است. شاعر در سال ۱۰۶۴ ـ به شرحی که خواهد آمد ـ به هند رفته و به نوشتهی صاحب قصصالخاقانی، به سال ۱۰۶۹، در دهلی درگذشته است.
مجموعه شعر آنک بهار (بهاریهها) سرودهٔ دکتر غلامعلی حدادعادل بخشی از مقدمهٔ شاعر بر کتاب آنک بهار: در ذهن راقم این سطور، از سالها پیش، با رسیدن نوروز و بهار، همزمان با شکفتن و رویشهای بهاری، شعری میشکفت که گاه آن را به مبارکی ایام بر دوستان خود میخواند. وقتی شمار شعرهای بهاری چندان شد که بتوان از مجموع آنها دفتر کوچکی پدید آورد، بر آن شد که آنهمه را، یکجا به دوستداران بهار، که همه مردمند، و به دوستداران شعر فارسی تقدیم کند چنین شد که «آنک بهار» پدید آمد.
بر اساس تصحیح و طبع شادروان بدیع الزمان فروزانفر. مشخص ساختن غزل های الحاقی و مقدمه از دکتر اردوان بیاتی. ویژگی های مهم این طبع: نخست) تمام ۳۲۲۹ غزل را در یک جلد با حروفنگاری شکیل گنجانده است. دوم) غزل های منسوب به دیگران در پانویس مشخص گردیده. سوم) ترجیعات و رباعیات را هم در بر دارد. چهارم) دارای واژه نامه است. پنجم) فهرست غزل ها در آغاز کتاب آمده اس
شامل : بوستان ، گلستان ، غزلیات ، ترجیعات ، قطعات ، رباعیات ، ملحقات ، مفردات ، مواعظ ، و.... بر اساس تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی و مقابله با دو نسخۀ معتبر دیگر. تصحیح مقدمه، تعلیقات و فهارس به کوشش بهاءالدین خُرّمشاهی. ویژگیهای این اثر: نخست) بر اساس نسخۀ طبع قدیم ۱۳۱۶-۱۳۲۰ تصحیح شادروان فروغی است. دوم) گلستان و بوستان با مهمترین تصحیح آنها که اثر شادروان دکتر غلامحسین یوسفی است مقابله شده و همه اختلافها (بدون مزج و اختلاط آنها) با ضبط های نسخۀ فروغی در پانویس آورده شده است. سوم) دارای انواع فهارس است مخصوصاً کشف الابیات بوستان. چهارم) دارای بیش از ۱۵۰ نسخۀ تعلیقات و توضیحات در پایان کتاب است.
در کتاب حاضر، مؤلف اشعار چهار شاعر معاصر را دستمایه نقد قرارداده است و نیستانگاری در آثار «نیما»، «شاملو»، «فروغ فرخزاد» و «مهدی اخوان ثالث» را با نگاهی سرشار از اجمال و تفصیل نقد کرده است. این شاعر، نویسنده و طنزپرداز اجتماعی معاصر فصل اول کتاب را به بررسی شعر و مرگ تکنولوژی، فلکزدگی فرد منتشر شرقی در شعر «فروغ»، «نیما» و عصر فرو بستگی، فرو بستگی تاریخی قوم ایرانی و... با اجمال و تفصیل پرداخته است. وی فصل دوم را با نیستانگاری در اشعار «شاملو» شروع میکند و نیهیلیسم را در قالب فرهنگ و اندیشه اعتقادی ایران موردبررسی قرار میدهد. او در پاسخ به این پرسش که آیا میتوان از نیهیلیسم ایرانی سخن گفت به «داستایوفسکی»، نیستانگار مشهور روس و «شاملو» میپردازد. در همین فصل مؤلف پس از بررسی اشعار «احمد شاملو»، سراغ «مهدی اخوان ثالث» میرود و نیستانگاری محض در برابر «شاملو» را به «اخوان» نسبت میدهد. وی پایان فصل دوم را به آثار «فروغ فرخزاد» اختصاص میدهد و عشق و نیستانگاری در اشعار «فروغ» را زیر علامت سؤال میبرد و گریز از نیستانگاری با توسل به عشق را دستمایه به چالش کشیدن اشعار شاگردان «نیما» قرار میدهد.
سلمان هراتی، با نام اصلی سلمان قنبر هراتی، (۱ فروردین ۱۳۳۸ در مزردشت تنکابن – ۹ آبان ۱۳۶۵) شاعر معاصر ایرانی است. وی از شاعران متعهد به انقلاب و مذهب شیعه بود. تخلص او در شعر آذرباد بود. در اوّل فروردین سال ۱۳۳۸ در روستای مزردشت تنکابن مازندران در خانوادهای مذهبی متولد شد. درسهای ابتدایی تا پایان دوران متوسطه را در زادگاهش خواند. سپس در دانشسرای راهنمایی تحصیلی پذیرفته شد و پس از دو سال در رشتهٔ هنر، مدرک فوق دیپلم اخذ کرد. وی پس از پایان تحصیلات در یکی از مدارس روستاهای دور لنگرود مشغول تدریس شد. او در نهم آبان ۱۳۶۵ هنگام عزیمت به لنگرود در یک سانحهٔ رانندگی درگذشت. در غرب شهر تهران، میدانی به نام این شاعر نامیده شدهاست. آرامگاه وی در حوالی شهر تنکابن واقع شدهاست. بر سنگ مزارش، این بیت نوشته شدهاست: «آه از پاییز سرد، ای کاش من/از تو باغی در بهاران داشتم».
این مجموعه که از روی چاپ دوم «مجموعه کامل شعرهای سید حسن حسینی» در نشر کتاب آبی تنظیم شده، در پنج بخش غزل، مثنوی، قطعه، چهارپاره (ترانه) و تک بیتی دسته بندی شده است. رباعی های شاعر در دفتری جداگانه منتشر خواهد شد.