نیلوفر

علاقمندان خواندن رمان ­های داستایفسکی در کشورمان اکنون و با گذشت بیش از 150 سال این فرصت را یافته ­اند تا کتاب یادداشت‌های داستایفسکی بر جنایت و مکافات را بخوانند که بسیاری از فنون و تمهیدات روایی، شخصیت ­پردازی و گسترش مواد خام داستانی پیش از نگارش نهایی این رمان را می ­توان در آن مشاهده کرد. تغییرات فراوانی نسبت به رمان در این یادداشت‌های دیده می ­شود که در رمان منتشر شده وجود ندارند: روایت اول شخص راسکلنیکف، تغییرات بنیادی در شخصیت­ های مهم رمان و حتی حذف و اضافات مهمی که کاملاً پیداست ذهن داستایفسکی را به خود مشغول کرده بودند اما او هیچ­گاه مجال نیافت آن­ها را در نسخه نهایی رمان اعمال کند. حذف و اضافات بسیار شگفتی ساز و حیرت ­انگیز…

کافکا داستان‌نویس قهاری بود و اثر شاهکار کم ندارد، گرچه خود نویسنده وصیت کرده بود تا تمام کتاب‌هایش را بسوزانند و هیچ‌ چیز از آن‌ها باقی نماند. اما دوست او به این وصیت عمل نکرد و حاصلش باقی‌ ماندن این آثار ارزشمند بود. دبلیو اچ اودن او را دانته‌ی قرن بیستم می‌خواند، نابوکوف او را یکی از مهم‌ترین نویسندگان قرن می‌داند و گابریل گارسیا مارکز بعد از خواندن مسخ اذعان می‌کند که فهمیدم می‌شود جور دیگری هم نوشت. نثر کافکا را می‌توان در بسیاری از مکاتب ادبی و دسته‌بندی‌ها قرار داد. برخی آثار او را مارکسیستی می‌دانستند و در اعتراض به سرمایه‌داری، و برخی دیگر او را نماینده‌ی اگزیستانسیالیسم در داستان. بیگانگی، بیهودگی و ناگزیری از سرنوشت محتوم از مضمون‌های تکرارشونده در آثار اوست. همچنین می‌توان به رابطه‌ی شخصیت‌های خلق‌شده توسط این نویسنده و مفهوم قانون نیز اشاره کرد. معمولا قانون یک موضوع نامفهوم و مبهم است که بدون هیچ دلیلی شخصیت‌ها را سرکوب می‌کند.

قصر آرزو (عنوان عربی: قصر الشوق) رمانی از نجیب محفوظ نویسنده مصری و دومین قسمت از سه گانه قاهره محفوظ است. در ابتدا به زبان عربی در سال 1957 با عنوان قصر الشوق منتشر شد. این طرح داستان خانواده السید احمد را ادامه می دهد، در حالی که پدرسالار کنترل سابق خود را بر همسر و فرزندانش از دست می دهد. پسران او با عشق و از دست دادن و جایگاه خود در جهان در حال تغییر مصر استعمارگر دست و پنجه نرم می کنند. پدر مجبور است با سن و مشکلاتی که با داشتن فرزندان بزرگسالی که دیگر نمی‌توانی آنها را کنترل کنی، روبرو شود...

نامه‌های سیمین دانشور و جلال آل‌احمد در قالب سه کتاب تدوین شده است: کتاب اوّل شامل نامه‌های دانشور به آل‌احمد در سفر آمریکای دانشور (۱۳۳۲ـ۱۳۳۱) که پیش از این منتشر شده است، کتاب دوم شامل نامه‌های آل‌احمد به دانشور در همین سفر (کتاب حاضر) و کتاب سوم شامل نامه‌های دانشور و آل‌احمد به یکدیگر در چند سفر مختلف در سال‌های نیمه اوّل دهه چهل. توصیف دقیق، ذکر جزئیات و تصویر بی‌کم و کاست واقعیت‌ها و ماجراها نامه‌ها را به سندی بی‌مانند تبدیل کرده است. این دقّت و جزئی‌نگری در بازگویی مسائل مرتبط با زندگی خصوصی نویسنده نیز دیده می‌شود: از چای خوردن، غذا پختن، قیمت سیمان و آجر تا خصوصیات صاحبخانه و چگونگی استحمام و نظافت. آل‌احمد در عرصه عمومی نیز با همین تندی و صراحت رفتار می‌کند و سخن می‌گوید. توصیف دقیق و مبتنی بر جزئیات حوادث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوره که توأم با استنباط‌ها و برداشت‌های خاص خود او است، به نامه‌ها ارزش و اهمیت خاصی داده است.

بین القصرین» نخستین رمان از سه گانه ی نجیب محفوظ همچون دو دیگر آن «قصر الشوق» و «سکریه» نام محله ای در قاهره است. نویسنده در این سه رمان، دگرگونی های سیاسی، اجتماعی، فکری و فرهنگی را در مصر، به شیوه ی واقع گرایی نمادین، در سه نسل از یک خانواده پی می گیرد که تصویری از بیشتر کشورهای جهان سوم و از جمله ایران به روشنی در آن ها دیده می شود. این رمان ها به همه ی زبان های زنده برگردانده شده و ناقدان ادبی در زمره ی بهترین و مهم ترین رمان های جهان به شمارشان آورده اند.

می دانی چطوری است سیمین جان؟ از کاغذهایت- گرچه چیزی نمی نویسی- پیداست که تو هم حال مرا داری، ولی این هم هست که برای غصه های تو مفری و یا مفرهایی هم هست که جلب توجهت را می کند و نمی گذارد زیاد ناراحت باشی. و اینقدر دیدنی هست که خیلی چیزها را از یادت می برد. از کاغذها پیداست. خودت نوشته بودی که حالت «بهتر از آن است که متوقع بودی.» بدان که بهتر هم خواهد شد. اگر به مناسبتی، دو سطر یاد هندوستان بی بو و بی خاصیت من می افتی، دو سطر بعد مشاهدات جالب خودت را می نویسی. و همین انصراف خاطر اجباری خودش بزرگ ترین کمک ها را به تو می تواند بکند... هیچ می دانی که یک همچه سفری تو را چقدر کامل خواهد کرد؟ من بدبخت که اینجا بالاخره ماندنی شدم ولی اصلا تو بگذار چشم هایت از دنیا پر بشود. آدم ها هر چه بیشتر ببیند و بیشتر بشنود و بیشتر تجربه کند، بیشتر عمر کرده است.