سخن

قسمت هایی از کتاب فرامرز نامه بزرگ (لذت متن) از دیرباز که روایات مربوط به خاندان های بزرگ ایرانشهر با روایات کیانی درآمیخت، اعضای دو خاندان نقش مهمی در تکوین و گسترش این روایات بر عهده داشتند: یکی خاندان کارن به رهبری گودرز و دیگری خاندان سکایی رستم. بخش مرسوم به پهلوانی شاهنامه پر است از پهلوانی های اعضای این دو خاندان در جنگ ها و لشکرکشی های گوناگون بر ضد دشمنان ایرانشهر. از میان این دو خاندان، پهلوانان خاندان رستم، چه در شاهنامه و چه در بیرون از شاهنامه نقش پررنگ تری بر عهده داشتند؛ به ویژه سام، پسرش زال و رستم نامدار پسر زال و فرامرز پسر ستم.

مشهورترین اشعار گویشی اشعاری است موسوم به فهلویات که از حدود قرن چهارم تا نهم هجری گاه در خلال متون عربی و فارسی یا دواوین شعرای مناطق غربی و شمال غربی ایران یافت میشود.

این اثر که قدیمی ترین زندگی نامه ابوسعید ابوالخیر عارف نامی ایرانی است دربردارنده یک خطبه و پنج باب از سخنان ابوسعید ابوالخیر است که مولف در ابتدای هر باب روایتی از پیامبر را نقل می کند. دکتر شفیعی کدکنی نیز مقدمه‌ای در معرفی ابوسعید نوشته است.

آندره میکل (انگلیسی: André Miquel؛ ۲۶ سپتامبر ۱۹۲۹ – ۲۷ دسامبر ۲۰۲۲) عرب‌شناس و تاریخ‌دان فرانسوی، متخصص ادبیات عرب و زبان عربی بود.آندره میکل در 26 سپتامبر 1929 در مزه، هرو به دنیا آمد. او در رشته ادبیات تحصیل کرد. او که از سال 1976 تا 1997 دانشجوی École normale supérieure بود که در سال 1950 به آن پیوست. از سال 1991 تا 1997، پس از اینکه از سال 1984 تا 1987 در Bibliothèque Nationale بود. میکل به خاطر کارهایش در زمینه جغرافیای جهان عرب و هزار و یک شب شناخته شده بود. علاقه او به جهان عرب به سفر به مغرب که پس از برنده شدن در کنکور عمومی جغرافیا در سال 1946 برنده شد و کشف قرآن در ترجمه کلود اتین ساواری برمی گردد. در سال 2005 با همکاری جمل ادین بنچیخ [fr] ترجمه جدیدی از هزار و یک شب را انجام داد که در Bibliothèque de la Pléiade منتشر شد. این ترجمه شامل تمام 1205 شعر بر اساس نسخه بولاق است که به نام شهر مصری که متن برای اولین بار در سال 1835 در آنجا چاپ شده است.میکل در 27 دسامبر 2022 در سن 93 سالگی در پاریس درگذشت

ابوسعید ابوالخیر در میان عارفان مقامی بسیار ممتاز و استثنایی دارد و نام او با عرفان و شعر آمیختگی عمیقی یافته‌است. چندان که در بخش مهمی از شعر پارسی چهره او در کنار مولوی و خیام قرار می‌گیرد، بی آنکه خود، شعر چندانی سروده باشد. ابوسعید در تاریخ اندیشه‌های عرفانی در صدر متفکران این قلمرو پهناور در کنار حلاج، بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی قرار می گیرد. از دوران کودکی نبوغ و استعداد او بر افراد آگاه پنهان نبوده‌است. او تمام عمر خویش را در تربیت مریدانش سپری کرد. نوهٔ شیخ ابوسعید ابوالخیر، محمد منور، در سال 599 کتابی به نام اسرار التوحید دربارهٔ زندگی و احوالات شیخ نوشته‌است. ابن سینا پس از دیدار با ابوسعید گفته‌است:هر چه من می‌دانم او می‌بیند. “

«دفتر روشنایی» جامع‌ترین کتابی است که درباره میراث عرفانی بایزید بسطامی، عارف بی‌همتایی که از روزگار حیاتش تا امروز، در ایران بزرگ و در جهان اسلام تمام عاشقان تجربه عرفانی را شیفته خود ساخته است. کسانی که این کتاب را با تیزبینی و هوشیاری مطالعه کنند هیچ چیز مهمی از میراث عرفانی بایزید را، که خلاصه نگاه جمال‌شناسانه و هنری او به تجربه دینی است، از دست نداده‌اند و در طول مطالعه کتاب از لذتی روحانی سرشار خواهند شد و شکل کلیشه‌ای و تکراری دین را از یاد خواهند برد.