گزیده ای از کوته نوشت ها، درس گفتارها و گفت وگوها «…اخلاقیات نظری من «پاداستراتژیک» است: احترام گذاشتن هنگامی که یک تکینگی قیام میکند و سازشناپذیربودن بهمجرد آن که قدرت امر عام و جهانشمول را زیر پا میگذارد. انتخابی ساده اما کاری دشوار چون باید همواره اندکی در زیر تاریخ مترصد آن چیزی بود که تاریخ را برهم میزند و آن را منقلب میکند، و باید اندکی در پس سیاست هشیار آن چیزی بود که باید سیاست را بیقیدوشرط محدود کند. رویهمرفته کار من این است؛ من نه اولین نفرم نه یگانه کسی که چنین میکند. اما من این کار را برگزیدهام». آیا قیامکردن بیفایده است؟ از دو مجموعه تشکیل شده است. بخش نخست شامل کوتهنوشتها و گفتوگوهایی است که مستقیما به انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران مربوطاند و در همان بحبوحه انجام گرفتهاند. بخش دوم شامل یک کوتهنوشت («در باب نوعی اخلاق ناخرسندی») و دو درسگفتار («روشننگری چیست؟» و «انقلاب چیست؟») است که هرچند به مسئلهی انقلاب ایران نمیپردازند اما چندان هم بیربط نیستند.
امس پِین را میتوان متفکر سیاسی و روزنامهنگار و نویسندهٔ انقلابی پیشرو عصر جدید دانست. جدا از شخصیت آزادمنش و گرچه نامتعارف و بحثانگیزش، نکتهٔ مهم در آثار او این بود که تا آن زمان کمتر کسی با این درجه از حرارت و شور نه دربارهٔ عامهٔ مردم، بلکه در باب مباحثی اساسی برای عامهٔ مردم مطالبی همهفهم نوشته بود. امروز بیش از دویست سال پس از مرگ او، مثلاً برای توضیح عدالت اجتماعی به زبان ساده، دشوار بتوان شیوهای کاملاً متفاوت از سبک نیرومند و شورانگیزش یافت که به همان اندازه مؤثر افتد. در سیوهفتسالگی تازه قلم به دست گرفت و نهتنها عامهٔ مردم را علیه اشرافیت و نظام موروثی (بهعنوان چیزهایی ضدعقلی، ضدخدایی و ضدبشری) میشوراند، که شخصاً در سه کشور عَلَم طغیان علیه نظامهای سنّتی برافراشت.
رمان مدار صفر درجه نوشته احمد محمود است که دارای سبک رئالیسم اجتماعی می باشد و روایتگر وقایع قبل از انقلاب اسلامی بین سال های 32 تا 57 در شهر اهواز است. در این کتاب با زندگی پر فراز و نشیب جنوبی ها آشنا می شویم. از ویژگی های این رمان نقش پررنگ زنان در روند داستان است و با کمی تعمق متوجه می شویم که افکار ترقی خواهانه زنانی مثل مائده و آفاق در نبرد با مرد سالاری در جامعه سنتی در حال پیروز شدن است. نویسنده به خوبی توانسته شخصیت ها را توصیف کند مواضع فکری شخصیت های داستان و عکس العملشان در مواقع خاص توسط نویسنده موشکافی شده. مدار صفر درجه از نظر دیالوگ در سطح بالایی از داستان نویسی است، دیالوگ محور بودن اثر به آن ریتم تندی می بخشد. شخصیت ها کاملا رئالیستی پرداخت شده اند طوری که انگار نویسنده همانند یک دوربین حوادث را ثبت کرده است. هر شخصیت نماینده گروهی از مردم است به عنوان مثال حاج آقا عطار نماینده طیف بازاریانی است که بر مبنای منافع خود جهت گیری سیاسی پیدا می کنند و یا مش نوذر نموداری است از افرادی که اعتقادات محکم و پا بر جایی دارند ولی ظرفیت و توان مقاومت در عرصه های مبارزه ی اجتماعی را ندارند و ... این کتاب یکی از برترین و حجیم ترین آثار احمد محمود می باشد و رمانی ارزشمند در زمینه ی شناخت احساسات و افکار مردم در دوران نزدیک به انقلاب اسلامی ایران است و وقایع آن زمان است که توسط انتشارات معین به چاپ رسیده است.
آنچـه خواهید خواند نوشتههای پراکنده از محمدرضا زائری اســت که طی سالها این سـو و آن ســوی نوشــته و منتشــر شـده و ســپس درقالب دو کتاب گرد آمده و به چاپ رسـیده، یکی حکایـت بیرونی که یادداشـتهای سـتونی بــه همین نام بــوده در روزنامـە جامجم و دیگری محرمانه-مستقیم که یادداشتهای پراکندهای بوده در نشریات دیگر.
درباره ی روحانیت دربارۀ روحانیت نویسنده: دکتر علی شریعتی انتشارات: سپیده باوران «درباره روحانیت» مجموعهای است تاملبرانگیز از عقاید علی شریعتی در باب روحانیت و میتواند امیدی باشد برای آغاز قضاوتی برادرانه و منصفانه درباره او و دیدگاههایش، و تکمیل پازلی از عقاید او که به عمد یا سهو قطعاتی از آن در گذر زمان مفقود شده بود. به دیگر سخن درباره روحانیت سهگانهای است که خواننده را با بازگشت به سه ضلع گمشده تمدن اسلامی، یعنی «علم» و «مسئولیت» و «حرکت» فرامیخواند. بخش نخست؛ ترسیم نظام معقول، عادلانه و کمالگرایانه علمی در مکتب اسلام، بخش دوم نقش مسئولانه اجتهاد و مجتهد به عنوان مغز متفکر و پوینده جهان اسلام و به عنوان عنصر همیشه زنده مکتب و آخرین و سومین بخش، نقش روشنفکر مسئول و متعهد برای آگاهیبخشی، حرکتبخشی و نقد درون ساختاری نظام علمی حاضر و دفاع از این جامعه علمی و آن روحانی راستین، حتی به قیمت تهمتها و بدخواهیها. و خلاصه آنکه؛ چهبخواهیم و چهنخواهیم، «درباره روحانیت» اعلامیهایست ناخواسته در دفاع از شریعتی و آراء و عقاید بد فهمیده شده او در باب روحانیت و نیز اعلامیهای در دفاع از روحانیت راستین.