کتاب آبی

سید حسن حسینی (زاده ١ فروردین ۱۳۳۵ تهران – درگذشته ۹ فروردین ۱۳۸۳) شاعر، مترجم، نویسنده و پژوهشگر معاصر ایرانی بود. برخی به او لقب "سیدالشعرای شعر انقلاب" داده اند. او برگزیده اولین دوره جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش آئینی بود. سید حسن حسینی در ١ فروردین ماه سال ۱۳۳۵ در محله سلسبیل تهران به دنیا آمد. وی بعد از دریافت دیپلم طبیعی، لیسانس رشته تغذیه را از دانشگاه مشهد دریافت کرد. فوق‌لیسانس و دکترای خود را، در رشته ادبیات فارسی گذراند. وی مسلط به زبان عربی بوده و با زبان‌های ترکی و انگلیسی در حد استفاده از منابع و مآخذ و صحبت کردن و نوشتن آشنا بود. وی از سال ۱۳۵۲ نوشتن و سرودن را در مطبوعاتِ قبل از انقلاب علی‌الخصوص مجلهٔ فردوسی آغاز کرد و در سال ۱۳۵۸، حوزهٔ اندیشه و هنر اسلامی را که به همراه محمد رضا حکیمی و رخ صفت، تهرانی و آیت‌الله امامی کاشانی، راه‌اندازی کرد که مسئولیت بخش ادبیات و شعر را به همراه قیصر امین پور بر عهده داشت. در دورهٔ آموزشی سربازی بود که جنگ شروع شد. بعد از اتمام دورهٔ آموزشی، با اینکه رَسته بهداری داشت، مسئولیت رادیو ارتش را به عهده گرفت تا چند سال بعد از آزادی خرمشهر، در رادیو ارتش ماند اما به دلیل طولانی شدن جنگ به حوزه‌هنری بازگشت. وی در سال ۱۳۶۶ در اثر اختلافاتی که با مدیر وقت حوزه‌هنری داشت، به همراه جمعی از دوستان از جمله قیصر امین پور استعفا کرده و به تدریس در دانشگاه الزهرا (س) و دانشگاه آزاداسلامی مشغول شد. دکتر سید حسن حسینی از سال ۱۳۷۸ در واحد ویرایش رادیو تهران تا پایان عمر حضور داشت. دکتر حسینی اوایل دهه هشتاد شمسی دوباره به حوزه اندیشه و هنر اسلامی در خیابان حافظ دعوت شد که کلاس های آزاد سبک هندی را برگزار می کرد و در یکی از این جلسات رسول ملاقلی پور(کارگردان سینما)نیز حضور داشت. وی در سال ۱۳۷۹ مجموعهٔ کامل غزلیات بیدل دهلوی را که نزدیک به سه هزار غزل را در بر می‌گیرد به صورت ضبط شده خواند. حوزه فعالیت‌های او شامل شعر، تحقیق، ترجمه و تألیف بود. او سالهای آخر عمرش را به سبک‌شناسی قرآن و زبان‌شناسی حافظ مشغول بود و در ۹ فروردین ۱۳۸۳ بر اثر سکته قلبی، درگذشت. سید حسن حسینی در چهارمین همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۳ مورد تقدیر قرار گرفت. میدانی در محله طرشت تهران به نام این شاعر معاصر نام‌گذاری شده‌است.

این مقاله‌ها، بخشی از مقاله‌هایی است که در خلال سال‌های تدریس نویسنده و تحقیق در قلمرو عرفان، به فکرش رسیده و نوشته است؛ و البته فکر نمی‌کرده است که روزی به این صورت در یک کتاب منتشر شود. اگر پاره‌ای از مطالب در چند مقاله با موضوع و مضمون متفاوت تکرار می‌شود، به سبب از دست رفتن استقلال مقاله‌ها در نتیجه‌ی وابسته نمایی آن‌ها در یک کتاب است.

زنده‌یاد دکتر قیصر امین‌پور (2 اردیبهشت 1338 گتوند خوزستان 8 آبان 1386 تهران)، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی از پیش‌آهنگان و سرآمدن شعر روزگار پس از انقلاب اسلامی بود که هر چند سالیان زندگانی پربارش به نیم‌سده نرسید و با دریغ نزدیک به یک دهۀ پایانی زندگی را در رنج تاب‌سوز بیماری گذراند، توانست در درازنای نزدیک به 30 سال سخنوری (1386ـ1357) خوانندگان بسیاری را به سوی هنر خویش بکشد. امین‌پور میان پژوهشگران بیشتر به شاعری شناخته می‌شود، اما افزون بر آن ترانه‌سرا، نویسنده، پژوهشگر، سردبیر و روزنامه‌نگار نیز بود. در این کتاب تلاش شده با ارزیابی چند سویۀ کارنامه ترانه‌سرایی قیصر زیروبم کار وی نشان داده شود و برای آنکه جایگاه وی به درستی میان سرایندگان روزگار آشکار شود؛ در آغاز به بررسی کوتاه و فشردۀ پیشینۀ ترانه‌سرایی پرداخته شده و سپس از سبک‌شناسی سروده های قیصر بیان شده است و در پایان شیوۀ او با چند سرایندۀ دیگر سنجیده شده است. در بخش پایانی از تصنیف‌ها و آوازهای شعر قیصر آورده شده است.

"قیصر امین پور" یکی از مطرح ترین شاعران ایرانی بعد از انقلاب است که آثار او هم در میان مخاطبین عام و هم از دیدگاه صاحب نظران از مقبولیت و جایگاه برجسته ای برخوردار است. مجموعه های شعر منتشر شده توسط "قیصر امین پور" همواره با استقبال خوانندگان مواجه شده است و مرتبا مورد تجدید چاپ قرار می گیرد. شعر وی معتدل است و بر خلاف بسیاری از شاعران هم نسل و هم قطار خود، نه با جوش و خروش، بلکه با آرامش بر جان خواننده می نشیند و تاثیر خود را در ذهن و روح او اعمال می دارد. عاشقانه های "قیصر امین پور"، عاشقانه هایی روان و آرام هستند که نمایانگر طبع لطیف شاعر و آرامش درونی او می باشند. قریحه ی شاعری "قیصر امین پور"، او را به حوزه های متنوعی از شعر فارسی سوق داده که تقریبا در تمام آن ها موفق بوده است. وی با وجود اینکه اهل ایجاد ساختار و فرم جدید در شعر نبوده، اما تسلطش به قالب های موجود در شعر فارسی، او را به یکی از موفق ترین شعرای پارسی سرا تبدیل ساخته است. او در غزل و رباعی شاعری چیره دست بوده و علاوه بر آن تصنیف ها و ترانه های به یاد ماندنی از وی به جا مانده اند. "قیصر امین پور" از پیشگامان شعر کودک و نوجوان نیز به حساب می آید و اشعار دلنشین او، در یاد و خاطره ی بسیاری از نوجوانان دیروز و جوانان امروز پابرجاست. "مجموعه کامل اشعار قیصر امین پور"، شامل مجموعه ای از آثار منتشر شده به قلم وی هستند که از جمله ی آن ها می توان به "دستور زبان عشق"، "گل ها همه آفتابگردانند"، "آینه های ناگهان"، "تنفس صبح"، "منظومه ظهر روز دهم"، "به قول پرستو" و "مثل چشمه، مثل رود" اشاره کرد.

سلمان هراتی، با نام اصلی سلمان قنبر هراتی، (۱ فروردین ۱۳۳۸ در مزردشت تنکابن – ۹ آبان ۱۳۶۵) شاعر معاصر ایرانی است. وی از شاعران متعهد به انقلاب و مذهب شیعه بود. تخلص او در شعر آذرباد بود. در اوّل فروردین سال ۱۳۳۸ در روستای مزردشت تنکابن مازندران در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. درس‌های ابتدایی تا پایان دوران متوسطه را در زادگاهش خواند. سپس در دانشسرای راهنمایی تحصیلی پذیرفته شد و پس از دو سال در رشتهٔ هنر، مدرک فوق دیپلم اخذ کرد. وی پس از پایان تحصیلات در یکی از مدارس روستاهای دور لنگرود مشغول تدریس شد. او در نهم آبان ۱۳۶۵ هنگام عزیمت به لنگرود در یک سانحهٔ رانندگی درگذشت. در غرب شهر تهران، میدانی به نام این شاعر نامیده شده‌است. آرامگاه وی در حوالی شهر تنکابن واقع شده‌است. بر سنگ مزارش، این بیت نوشته شده‌است: «آه از پاییز سرد، ای کاش من/از تو باغی در بهاران داشتم».

این مجموعه که از روی چاپ دوم «مجموعه کامل شعرهای سید حسن حسینی» در نشر کتاب آبی تنظیم شده، در پنج بخش غزل، مثنوی، قطعه، چهارپاره (ترانه) و تک بیتی دسته بندی شده است. رباعی های شاعر در دفتری جداگانه منتشر خواهد شد.