این کتاب شامل هفده دفتر شعر شاملو، از سالهای 1323-1378هجری شمسی است. این کتاب که در گذشته به صورت مجموعه دو جلدی منتشر شده بود، در ویرایش جدید باهم ترکیب شده و در قالب یک کتاب منتشر شده است. برای مطالعه دیگر آثار احمد شاملو می توان به دفتر های دیگر از مجموعه آثار وی مراجعه کرد. هفده دفتر شعر چاپ شده در این کتاب عبارت اند از: ۱۳۲۹–۱۳۲۳ آهن ها و احساس ۱۳۳۰–۱۳۲۹ قطعنامه، ۱۳۳۰ آهنگ های فراموش شده، ۱۳۳۰ بیست و سه ۱۳۳۵–۱۳۲۶ هوای تازه ۱۳۳۸–۱۳۳۶ باغ آینه ۱۳۴۱–۱۳۳۹ لحظه ها و همیشه ۱۳۴۳–۱۳۴۱ آیدا در آینه ۱۳۴۴–۱۳۴۳ آیدا، درخت و خنجر و خاطره ۱۳۴۵–۱۳۴۴ ققنوس در باران ۱۳۴۸–۱۳۴۵ مرثیه های خاک ۱۳۴۹–۱۳۴۸شکفتن در مه ۱۳۵۲–۱۳۴۸ ابراهیم در آتش ۱۳۵۶–۱۳۵۵ دشنه در دیس ۱۳۵۹–۱۳۵۶ ترانه های کوچک غربت ۱۳۶۹ مدایح بی صله ۱۳۷۶–۱۳۶۴ در آستانه ۱۳۷۸–۱۳۵۱ حدیث بی قراری ماهان متن کاملا به زبان فارسی نوشته شده است. این یک مقدمه عالی برای کارهای شاملو و همچنین یک مرجع جامع برای محققان و طرفدارانش است.
علی اسفندیاری با نام هنری نیما یوشیج، بنیان گذار و پدر شعر نوی فارسی و داستان نویس و نمایش نویس شهیر ایرانی است که عمده ی شهرتش، درخشش نام او به عنوان شخصی است که قالب های سنتی و کهن اشعار پارسی را در فضایی که هیچ پیشرفتی برای شعر تصور نمی شد، به چالش کشید و صفحه ای جدید در کتاب ادبیات و شعر ایرانی گشود. واضح است که وی مدت زمان زیادی را برای خلق این قالب سپری کرد و مثل تمام نوآوران جهان، مخالفان و موافقان خود را داشت. نیما برای رسیدن به این قالب، مرحله به مرحله با جایگزین کردن متغییرها سبک جدیدی را ابداع کرد که از شجاعت فکری و قلم او ناشی می شد. وی ابتدا به سرودن در قالب و معنای سنتی پرداخت؛ سپس سرودن درقالب شعر کهن با مضامین نو را در پیش گرفت و نهایتا از دل قالب های کهن، فرزند شعر نو را که هم در سبک و هم در مضمون جدید بود به ادبیات ایران معرفی کرد. نیما شاعری پرکار و فعال بود که اشعار زیادی را طی سالیان فعالیت هنری از خود بر جا گذاشت اما پس از وفاتش، این آثار به صورت پراکنده موجود بود و برخی از اشعار دست نویس وی مفقود شد. لذا سیروس طاهباز، نویسنده و مترجم بزرگ کشور که از شیفتگان نیما یوشیج محسوب می شود، کار جمع آوری آثار او را در کنار چند تن از نزدیکان نیما برعهده گرفت و سرانجام مجموعه ی کامل اشعار نیما یوشیج را با همکاری انتشارات نگاه، منتشر ساخت. از دفاتر مشهور این مجموعه می توان به امید پلید، گل مهتاب، خواب زمستانی، من لبخند، مرغ غم، چشمه ی کوچک، از ترکش روزگار، خانواده ی سرباز، مثنوی رنگ پریده، پانزده سال گذشت و خوشی من اشاره کرد.