نیست انگاری و شعر معاصر

تازه ترین مجموعه شعر استاد یوسفعلی میرشکاک این مجموعه شعر متشکل از 52 غزل منتشر نشده ی استاد یوسفعلی میرشکاک را در بر میگیرد.

کژتابی واژه ای است که مولف برای پدیده ای نویافته و اغلب طنزآمیز در زبان نهاده است. مراد از آن چیزی است که بین ایهام و ابهام. شباهتش با ایهام در این است که در ایهام جمله یا عبارتی دو معنا می دهد و جایگاه آن اغلب در شعر است و جزو شگردها و آرایه های دلنشین معنوی است. در میان شعرای بزرگ ادب فارسی سعدی و بیش از او حافظ استاد مسلم در آوردن تعبیرات دو معنایی ایهام است. وقتی حافظ می گوید: مستی به چشم شاهد دلبند ما خوشست، این مصراع خواسته ناخواسته دو معنا می دهد: الف) مستی من یا عاشقان دیگر از نظر یار خوب است ب) هر مستی ای خوب نیست بلکه مستی چشم یار من خواب است.

کتاب حاضر گزیده اشعار یوسف علی میرشکاک شاعر و نویسنده معاصر است که آن را سید عبدالجواد موسوی گزینش و تدوین نموده است. کتاب با یک مقدمه در نقد و بررسی جایگاه ادبی میرشکاک آغاز و با یک گفتگو و گزیده از چهار مجموعه شعر پایان می یابد. «و این چند مجموعه شعر دیگر»، شعرهای چاپ نشده و یا نیامده در چهار کتاب شاعر است که پایان بخش کتاب حاضر است. موسوی در شکوه شکست، خود را ملزم به گردآوری گزیده از شعرهای میرشکاک می داند. زیرا نخست خود را هم نسخ شاعر در رفاقت می داند و دوم بی قیدی مفرطی شاعر را که در قید و بند چاپ شدن و نشدن شعرش نیست و اینکه کتابهای چاپ شده شاعر بیشتر به سر هم کردن و سپردن به ناشر می ماند تا وسواس در گزینش و نیاوردن اشعار درخشان در کنار اشعار که چندان قابل ملاحظه نیستند. طبیعتاً روزگار بی حوصله ما، دربارة اشعار وی قضاوت دیگرگونه خواهد کرد. اینها باعث شده است که زخم بی بهبود به بهبود نشیند. موسوی شعرهای شاعر را به کلاسیک، نوکلاسیک و مدرن تقسیم بندی می کند که به شعرهای کلاسیک وی بیشتر ارادت دارد و آن را بهتر و انسجام یافته تر می داند تا شعرهای دیگر وی را که شلخته اند و از ذهن آشفته و جنون زیبای وی بهره برده اند و این شلختگی باعث عدم انسجام شعرهای وی شده اند. موسوی شاعر را متأثر از حماسه های آتشی می داند اگر چند منکر تأثیر شاملو و بیدل در شعرهای نو و کهن میرشکاک نیست. در این مجموعه موسوی از مجموعه قلندران خلیج که در سال 63 به همت نشر بین الملل به چاپ رسیده، شعری نیاورده است. مجموعه ماه و کتان و چشم اژدها، مجموعه هایی است که موسوی بیشترین گزینش را از آن دو انتخاب کرده است. از مجموعه «نشانهای آن بی نشان» که در مدح و منقبت مولا علی (ع) است، دو شعر انتخاب شده است. موسوی معتقد است که میرشکاک اکنون به ساده گویی روی آورده و این ساده گویی و روانی در شعرهای آخر وی به وضوح به چشم می آید که شاعر آن را در مصاحبه اش تایید می کند و این را، منتقد شکوه شکست می نامد، چیزی که در آخرین مجموعه های شاعر معاصر فروغ فرخزاد کشیده است. در خلاقیت منفرد که مصاحبه است با شاعر، وی از اولین روزهای شاعری و تأثیرپذیری هایش می گوید و اینکه همواره شلخته بوده و اکنون نیز ادامه دارد. وی از فروغ به عنوان شاعر مدرن نام می برد و نیما و شاملو را شاعر مدرن نمی داند و شاملو را بیشتر یک نقاش فرمالیته می داند تا یک شاعر مدرن. در پایان وی خود را طرفدار جریان دفاع از زنان، کودکان و مادران می داند و می خواهد با شعر، نثر و رفتار به این جریان که خود آن فمینیست دیگرگونه می داند دفاع کند. میرشکاک خود را شاعر مدرن می داند و مدرنیته را نزدیک به موعود می داند که واژه موعود بالاترین بسامد را در شعرهای وی دارد. بخش آخر کتاب گزیده از شعرهای میرشکاک را در خود جای داده است که در قالب غزل، مثنوی، رباعی و سپید آمده اند.