رابیندرانات تاگور، زاده ی ۷ مه ۱۸۶۱ و درگذشته ی ۷ اوت ۱۹۴۱، شاعر، فیلسوف، موسیقیدان و چهره پرداز اهل بنگال هند بود. نام آوریش بیشتر به خاطر شاعری اوست. وی نخستین آسیایی برنده ی جایزه ی نوبل بود. پدرش دبندرانات (مهاریشی) و مادرش سارادادیوی نام داشت. پدر تاگور غزل های حافظ را از برداشت و به اشعار فارسی علاقه وافری داشت. او خود را متعلق به سرزمین ایران می دانست. به تاگور لقب گوردیو به معنای پیشوا داده اند. وی از سردمداران دیرین و مدافعان سرسخت استقلال هندوستان به شمار می آید.
انسان از هزارههای پیشین تا همین امروز با اساطیر درگیر بوده و بیوقفه زندگیاش با حضور آنها گذشته است. کمتر متفکر، هنرمند و ادیبی را میتوان نام برد که مسئلهی اساطیر و نقششان در تاریخ بشر و زیست – جهان انسان برایش واجد اهمیتی ویژه نباشد. اسطورهها چه از نوع متقدم و چه از نوع متاخرشان، چنان بر همهی جنبههای زیستن ما در جهان سایه انداختهاند که از جزئیترین و خصوصیترین لحظههای زندگی مثل زندگی زناشویی تا عمومیترین وضعیتها مثل حضور در مراسم تدفین، به آنها مرتبطند. سیروس شمیسا که سالهای متمادی عمرش را به نوشتن و پژوهش در حوزههای مختلف فرهنگ، هنر، ادبیات، فلسفه، روانشناسی و ... گذرانده، مجموعهی یادداشتهایی که طی سالیان دربارهی اسطورهها نوشته را در قالب کتاب «اساطیر و اساطیروارهها» گرد آورده است. این یادداشتها که ماحصل تدقیق و تعمق در پدیدههای پیرامونی نویسنده است، از چیستی و چرایی اسطورهها تا نسبتشان با تاریخ، ادابیات، هنر، سیاست، دین و ... را در برمیگیرند. شمیسا از تماشای یک فیلم سینمایی گرفته تا حضور در مراسم عید پاک در واتیکان را جرقههایی در نوشتن یادداشتها این کتاب میداند و با توجه به وسعت نظر و دامنهی وسیع معلومات و قوهی تحلیلاش، مجموعهای خواندنی را به نام اساطیر و اساطیروارهها عرضه کرده است.
قاسم هاشمی نژاد (زادهٔ ۱۳۱۹ در آمل – درگذشتهٔ ۱۳ فروردین ۱۳۹۵ در تهران) نویسنده، روزنامه نگار، مصحح و مترجم ایرانی بود. او در دههٔ ۱۳۴۰ در روزنامهٔ آیندگان نقد ادبی می نوشت و در سال ۱۳۵۸ یکی از بهترین رمان های پلیسی ایران را با نام فیل در تاریکی نوشت که مشهورترین اثر وی نیز به شمار می رود.مادربزرگ وی خیرالنساء هاشمی نژاد زنی بود روستایی از شهر آمل استان مازندران که قاسم هاشمی نژاد زندگی وی را در پوششی رازآمیز در داستان «خیرالنساء (۱۲۷۰–۱۳۶۷): یک سرگذشت» خود نوشته است
تاریخ دو سدهی اخیر ایران چند چهرهی درخشان دارد که فارغ از هر دیدگاه و مشی فکری و سیاسی، کارهای بزرگشان در زمینهی آموزش، ترجمه و تالیف، آن هم در مقام اولینها و بنیانگذران، تا ابد نامشان را در اذهان تاریخ جاودانه میکند. امثال علامه دهخدا، محمدعلی فروغی، علی اصغر حکمت، ایرج افشار، فریدون آدمیت، احمد آرام و ... . احمد آرام یکی از این نامهای خجسته و درخشان است که آموزگاری، مدیریت آموزشی و فرهنگی، تالیف کتب درسی و آموزشی، دایرهالمعارفنویسی و فرهنگنویسی و ترجمه از زبانهای فرانسه، انگلیسی و عربی، همه و همه بخشی از فعالیتهای اوست. کتاب «احمد آرام و سهم او در واژهگزینی و تاریخنگاری» نوشتهی «غلامعلی حداد عادل» جایگاه رفیع او در حوزهی زبان و سبکاش در ترجمه را زیر نظر قرار داده و خدمتی که به واسطهی تسلطاش بر زبانهای مبدا و مقصد به زبان فارسی و گسترش دانش از طریق ترجمه انجام داده است. احمد آرام که زبان عربی را خارج از دارالفنون و با علاقهی شخصیاش فرا گرفته بود، چنان در یادگیری این زبان کوشا بود که در 24 سالگی اولین مقالهی تالیفیاش به زبان عربی در مجلهی «العرفان» لبنان منتشر شد. همین قرابت شخصی آرام به زبان عربی موجب شد عمدهی کارهای مهم و بزرگ او در ترجمه و واژهگزینی در ترجمهی آثار بزرگ علمی و اسلامی از زبان عربی به فارسی باشد و کتاب حاضر نیز بیشترین تکیه و بررسیاش را بر این آثار گذاشته است. کتاب «احمد آرام و سهم او در واژهگزینی و تاریخنگاری» به دلیل وسعت دامنهی بررسی و همچنین اهمیت کار استاد آرام، یکی از بهترین منابع برای پژوهشگران حوزهی تاریخ، ترجمه و زبانشناسی است و میتواند کمکحال دانشجویان همهی این حوزهها باشد.
در این نوشتار برآنیم تا با استفاده از توانمندی های به دست آمده در عرصهی علوم شناختی و عصب شناسی به تبیین چیستی و چگونگی شکل گیری نظریه های علمی نه در قالب رویکرد گزارهای یا حتی مدل - نظریه بلکه در قالب مدل سازی در شبکه های عصبی و مطالعات تجربی مغز و رویکردهای عصب-محاسباتی بپردازیم.
کتاب هومو موزیکوس مجموعه ای است از سیزده داستان هرمز ریاحی. زبان در این داستان ها گاهی به شعر نزدیک می شود و تصور اولیهٔ مخاطب را دربارٔ زبان و زاویه دید داستان به هم می زند. نویسنده در تک تک داستان هایش مخاطب را وادار می کند لحظات و دقایقی را به چرایی تصمیم آدم ها و سرنوشتشان فکر کند.
بلاغت ساختارهای نحوی بخشی از دانش بلاغت است که نظریه آن را برای نخستین بار عبدالقاهر جرجانی، بلاغی شهیر قرن پنجم، طرح کرد و اکنون به نظریه نظم شهرت دارد. براساس این نظریه،نحو ظرفیت ناشناختهای در خلق معنا دارد که عموما از آن غافلیم، نویسنده این کتاب میکوشد با اتکا بر نحو زبان فارسی در یکی از شاهکارهای نثر فارسی، ساختارهای مبلغ معنا را در این زبان بازشناسد تا بعدها در کنار پژوهشهای همانند، بدنه استواری برای دانش معانی در زبان فارسی فراهم آید. آن شاهکار نثر که در این کتاب کاویده میشود تاریخ بیهقی است. تاریخ بیهقی عهدهدار بیان واقعیات است و بدین سبب از بسیاری از ابزارهای زیباآفرینی در شعر بیبهره مانده، نه اهرم وزن و قافیه را دارد ونه جادوی خیال و هم را. در عوض ویژگیهای ترکیب و تنوعات ساخت نحوی، یکی از ظرفیتخای نثر بیهقی برای تاثیرگذاری است. با مبنا قرار دادن نظریه عبدالقاهر جرجانی درباره نحو و زیباییشناسی وسپس با بهرهگیری از ابزارهای تکمیلی آن در زبانشناسی مدرن و نیز در نظر گرفتن قابلیتهای خاص زبان بیهقی میتوان چارجوب مناسبی برای بررسی بلاغت ساختارهای نحوی در تاریخ بیهقی، رویکرد زیباشناسی و بلاغی ناگریز با رویکرد اجتماعی و گفتمانی میآمیزد. این درآمیختگی برخاسته از نثر بیهقی است که در آن مقاصد زیباییشناسی با مقاصد ارتباطی و اجتماعی گره خورده است. به بیات دیگر، بلاغت بیهقی بلاغتی طبیعی است که تا حد زیادی از ساختارهای نحوی آن نشئت میگیرد.
در این کتاب، با نگاهی به افسانههای کهن و قصههای پریان، چند و چون، و نقش و تاثیر این افسانه و قصهها، تحلیل و ارزیابی شده است .کتاب با شواهد و نمونههایی چند همراه بوده موضوعاتی از این دست را شامل میشود :کشف زندگی از درون، قصه پریان در قیاس، با اساطیر، خوش بینی در برابر بد بینی، اصل لذت در برابر اصل واقعیت، نیاز کودک به سحر و جادو، جایگزین سازی در برابر شناخت آگاهانه، اهمیت برون افکنی، چهرهها و رویدادهای خیالی، دگردیسیها، نظم دادن به آشفتگی، دستیابی به یکپارچگی، یگانه کردن طبعیت دوگانه، تعارضهای ادیپی و راهحلها، فرا رفتن از خردسالی به کمک خیال پردازی، و بحثی درباره نقل قصههای پریان .بخش دوم کتاب به بررسی و تحلیل چند قصه از جمله "هنسل و گرتل"، "شنل قرمزی کوچک"، "جک و ساقه لوبیا"، "سفید برفی"، "گیسو طلا و سه خرس"، "زیبای خفته"، "سیندرلا "اختصاص دارد .در آغاز کتاب نیز نکاتی در باب قصههای پریان بررسی شده است .نگارنده در "این کتاب میکوشد نشان دهد که داستانهای پریان چگونه با کمک صورتهای خیالی، فرآیند رشد سالم انسان را شکل میدهند و چگونه گذراندن مراحل این رشد را برای کودک جالب میسازند . این فرآیند رشد با مقاومت در برابر پدر و مادر و ترس از بزرگ شدن آغاز میشود و زمانی به پایان میرسد که نوجوان به راستی خود را شناخته باشد و به بلوغ اخلاقی و استقلال روانی دست یافته باشد و دیگر جنس مخالف را تهدیدآمیز و شیطانی نینگارد، بلکه بتواند با او پیوندی مثبت برقرار کند . این کتاب به اختصار شرح میدهد که چرا قصههای پریان در رشد درونی کودک چنین نقش روان شناختی عظیم و مثبتی دارند ".