زبان فارسی از اغاز دوران اسلامی تا عصر مشروطیت تحولاتی عمده داشته که زمینه ساز زبان فارسی تکامل یافته امروزی است. در این کتاب نقش سه گروه : اهل دیوان ، روحانیت و عرفا از زاویه ای اجتماعی و کارکرد ملی آنها بررسی و روشن می شود.
ادبیات فارسی در زمانه ما دگرگونی شگرفی یافته و سبک و محتوای آن بهکلی چهره دیگر به خود گرفته است. مهرومومهای اول قرن چهاردهم هجری شمسی، به یک معنا، آغازگر این تحول و دگرگونی است. شعر نو با افسانه نیما راهی تازه آغاز میکند و رمان و داستاننویسی جدید پا به عرصة حیات مینهد. در این کتاب، شاهرخ مسکوب، متفکر و منتقد برجسته ایرانی، با بیانی شیوا و شورانگیز چگونگی این دگرگونی را بازگو میکند و نگاه و نگرش تازه نویسنده ایرانی را به جهان طبیعت و رمز و راز عشق و شور و شر اجتماع بیان میدارد. در این اثر تحلیلی، آثار محمد حجازی، عشقی، عارف و دیگران بررسیشده و با نکتهبینیهای دقیق موردسنجش و نقد قرارگرفته است.
در این کتاب که به کوشش خانم پریدخت سپهری جمعآوری شده، شرح حال سهراب به قلم خودش، همراه با آثار و عکسهایی عمدتاً منتشر نشده از او چاپ شده است: - خاطرات سفر ژاپن - نامهها - غزلیات و اشعار و یادداشتهایی درباره اطاق آبی، تفکرات زیر درخت، حسرت پرواز، مرگ پدر، تولد و ... که جملگی نشان از روح حساس و لطیف و دید تیزبین و ظریف او دارند، و بی گمان برای شناخت او بهترین راهنما هستند.