نامههای سیمین دانشور و جلال آلاحمد در قالب سه کتاب تدوین شده است: کتاب اوّل شامل نامههای دانشور به آلاحمد در سفر آمریکای دانشور (۱۳۳۲ـ۱۳۳۱) که پیش از این منتشر شده است، کتاب دوم شامل نامههای آلاحمد به دانشور در همین سفر (کتاب حاضر) و کتاب سوم شامل نامههای دانشور و آلاحمد به یکدیگر در چند سفر مختلف در سالهای نیمه اوّل دهه چهل. توصیف دقیق، ذکر جزئیات و تصویر بیکم و کاست واقعیتها و ماجراها نامهها را به سندی بیمانند تبدیل کرده است. این دقّت و جزئینگری در بازگویی مسائل مرتبط با زندگی خصوصی نویسنده نیز دیده میشود: از چای خوردن، غذا پختن، قیمت سیمان و آجر تا خصوصیات صاحبخانه و چگونگی استحمام و نظافت. آلاحمد در عرصه عمومی نیز با همین تندی و صراحت رفتار میکند و سخن میگوید. توصیف دقیق و مبتنی بر جزئیات حوادث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوره که توأم با استنباطها و برداشتهای خاص خود او است، به نامهها ارزش و اهمیت خاصی داده است.
می دانی چطوری است سیمین جان؟ از کاغذهایت- گرچه چیزی نمی نویسی- پیداست که تو هم حال مرا داری، ولی این هم هست که برای غصه های تو مفری و یا مفرهایی هم هست که جلب توجهت را می کند و نمی گذارد زیاد ناراحت باشی. و اینقدر دیدنی هست که خیلی چیزها را از یادت می برد. از کاغذها پیداست. خودت نوشته بودی که حالت «بهتر از آن است که متوقع بودی.» بدان که بهتر هم خواهد شد. اگر به مناسبتی، دو سطر یاد هندوستان بی بو و بی خاصیت من می افتی، دو سطر بعد مشاهدات جالب خودت را می نویسی. و همین انصراف خاطر اجباری خودش بزرگ ترین کمک ها را به تو می تواند بکند... هیچ می دانی که یک همچه سفری تو را چقدر کامل خواهد کرد؟ من بدبخت که اینجا بالاخره ماندنی شدم ولی اصلا تو بگذار چشم هایت از دنیا پر بشود. آدم ها هر چه بیشتر ببیند و بیشتر بشنود و بیشتر تجربه کند، بیشتر عمر کرده است.
رسم رایجی میان زوج های هنرمند، علی الخصوص نویسنده وجود دارد که همچون بسیاری از انسان های دلباخته، برای شریک زندگی خود نامه می نویسند. واضح است که نامه نگاری های اهل قلم و نحوه ی نگاه آن ها به مسائل از سبک و سیاق به خصوصی برخوردار است. گاه این نامه ها تنها یک قالب است و نوشته ها به اندازه ی آثار ادبی ایجاد شده توسط هنرمند، پرمغز و جالب توجه است. مجموعه های زیادی از نویسندگان بزرگ جهان همچون آلبر کامو و فرانتس کافکا گردآوری شده که حاوی نامه نگاری این چهره های بزرگ اهل قلم، به معشوقه هایشان بوده است. این مجموعه ها اغلب یک طرفه بوده و طرفداران نویسنده ی مورد نظر برای آشنایی و لذت بردن از درونی ترین افکار وی از آن ها استقبال می کنند. اما کم پیش می آید که نامه نگاری ها به شکل دو طرفه چاپ شود و هر دو سمت مکاتبه از بزرگترین نویسندگان صاحب سبک یک ملت باشند. سیمین دانشور و جلال آل احمد یکی از این زوج های معروف و مثال زدنی اند که هر یک به تنهایی نامی درخشان در عرصه ی ادبیات معاصر ایران زمین محسوب می شوند و درخشش آن ها، زمانی که کنار هم قرار می گیرند حتی از قبل هم بیشتر است. مثل تمام دلباخته های دورافتاده، زمانی که سیمین از جلال خود دور می شود و برای سفر به ایالات متحده می رود، نامه های برای دلداده اش می فرستد که مجموع آن ها به کوشش مسعود جعفری در کتاب اول از نامه های سیمین دانشور و جلال آل احمد به چاپ رسیده است. دو مجلد دیگر از پاسخ جلال به نامه های سیمین در همین سفر و دیگر نامه هایی که در سفرهای مختلف برای هم نوشته اند نیز گردآوری و به شکل مجموعه ای در اختیار دوستداران این زوج ادبی قرار گرفته است.
خطاب به عشق مجموعه ای از نامه های عاشقانه ی آلبر کامو و معشوقش ماریا کاسارس است. در 19 مارس 1944 ، آلبرت کامو و ماریا کاسارس در خانه میشل لیریس ملاقات کردند. دانشجوی سابق هنرستان ، اصالتا اهل کرونیا و دختر یک جمهوری خواه اسپانیایی در تبعید ، در آن زمان تنها تنها بیست و یک سال داشت. او کار خود را در سال 1942 در Thétre des Mathurins شروع کرد. در آن زمان کامو داشت بیگانه را منتشر می کرد. سپس این نویسنده مدتی را در پاریس به تنهایی زندگی کرد ، جنگ او را از همسرش فرانسین ، که در اوران معلم بود دور نگه داشت. آلبر کامو که نسبت به استعداد این بازیگر حساس شده بود ، نقش مارتا را در نمایش سوء تفاهم در ژوئن سال 1944 به ماریا واگذار کرد. و در طول شب های اجرا ، آلبر کامو و ماریا کاسارش عاشق هم شدند. این هنوز تنها مقدمه ای برای یک داستان عاشقانه ی بزرگ است ، که آغاز واقعی آن تا سال 1948 به وقوع نمی انجامد. تا زمان مرگ تصادفی نویسنده در ژانویه 1960 ، آلبرت و ماریا هرگز نوشتن برای همدیگر را متوقف نکردند ، به خصوص در طول هفته های طولانی جدایی شان به دلیل تعهد هنری و فکری ، اقامت در فضای باز یا تعهدات خانوادگی. در پس زمینه زندگی عمومی و فعالیت خلاقانه (کتاب و سخنرانی ، برای نویسنده ؛ کمدی فرانسه ، تورها و NPT برای بازیگر) ، مکاتبات متقابل آنها شدت روابط آنها را نشان می دهد. صمیمی ، تجربه کردن در کمبود و غیبت به اندازه ی تجربه کردن در رضایت متقابل ، اشتیاقی سوزنده ، لذت بردن از روزهای مشترک ، کار مشترک و تلاش برای عشق واقعی ، تدوین کامل آن و تحقق آن. تمام این ها چیزهایی است که جای جای این نامه نگاری ها به چشم می خورد. می دانیم که کار آلبر کامو با تفکر و تجربه عشقش تلاقی می کند. انتشار این مکاتبات بیکران ، گوشه ای از این نگرانی ثابت را نشان می دهد. ماریا کاسارس مدتها پس از درگذشت آلبر کامو گفت: "وقتی شما کسی را دوست دارید ، همیشه او را دوست دارید." "روزی روزگاری ، ما هرگز تنها نبودیم و هرگز تنها نبودیم.".
کتاب «نامههای خاموشان» که به کوشش محمد افشینوفایی و شهریار شاهیندژی گردآوری شده است، عنوان مجموعهاس شامل نامههای تنی چند از فرهیختگان ادب به استاد فرزانه ایرج افشار است؛ بزرگانی همچون مهدی آذریزدی، احمد آرام، جلال آل احمد، مهدی اخوان ثالث، عباس اقبال آشتیانی، مهندس مهدی بازرگان، صمد بهرنگی، ابوالقاسم انجوی شیرازی و… «نامههای خاموشان»، عنوانی که ایرج افشار برای این کتاب برگزید، از جنبههای گوناگونی مهم است: حالات شخصی نویسندگان آنها را – که اغلب اشخاص سرشناسی هستند – در بعضی از گوشههای زندگی شان باز می نماید. گاه بیانگر کیفیت فضای فرهنگی – اجتماعی و تا حدی سیاسی روزگاری است که نامهها در آن به رشتهی تحریر درآمدهاند. نظر نویسندگان را دربارهی بعضی کتابها، مجلات، اشخاص و یا حوادثی که روی داده، منعکس می کند. از طرفی این نامهها نمودار نوع روابط نویسندگانشان با ایرج افشار هم هست.
نامههای سیمین دانشور و جلال آلاحمد در قالب سه کتاب تدوین شده است: کتاب اوّل شامل نامههای دانشور به آلاحمد در سفر آمریکای دانشور (۱۳۳۲ـ۱۳۳۱) که پیش از این منتشر شده است، کتاب دوم شامل نامههای آلاحمد به دانشور در همین سفر (کتاب حاضر) و کتاب سوم شامل نامههای دانشور و آلاحمد به یکدیگر در چند سفر مختلف در سالهای نیمه اوّل دهه چهل. توصیف دقیق، ذکر جزئیات و تصویر بیکم و کاست واقعیتها و ماجراها نامهها را به سندی بیمانند تبدیل کرده است. این دقّت و جزئینگری در بازگویی مسائل مرتبط با زندگی خصوصی نویسنده نیز دیده میشود: از چای خوردن، غذا پختن، قیمت سیمان و آجر تا خصوصیات صاحبخانه و چگونگی استحمام و نظافت. آلاحمد در عرصه عمومی نیز با همین تندی و صراحت رفتار میکند و سخن میگوید. توصیف دقیق و مبتنی بر جزئیات حوادث سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوره که توأم با استنباطها و برداشتهای خاص خود او است، به نامهها ارزش و اهمیت خاصی داده است.