مجموعه شعر

خلافت در صدر اسلام شکل موروثی نداشت. بلکه با مشورت بزرگان زمان به ترتیب «ابوبکر»، «عمر» و «عثمان» زمام‌داری را به عهده گرفتند و پس از آن خلافت به «حضرت علی(ع)» رسید. پس از «حضرت علی(ع)»، «معاویه بن ابوسفیان» زمام امور مسلمانان را به دست گرفت و پسرش «یزید» را برای خلافت به جای خود برگزید، هرچند این تصمیم مخالفان زیادی داشت اما یزیدبن معاویه پس از مرگ پدر به تخت نشست و امویان اولین دولت عربی اسلام شدند که خلافت را موروثی کردند. «حسین بن علی(ع)» این را نپذیرفت و خروج کرد و در ادامه، واقعه‌ی کربلا اتفاق افتاد. پس از واقعه‌ی کربلا افراد زیادی به خون‌خواهی «امام حسین (ع)» برخاستند. یکی از مشهورترین این افراد در تاریخ مختار ثقفی است که واعظ هروی در کتاب مختار نامه روایت او را آورده است.

کتاب اسرارنامه مشتمل است بر ۳۳۰۵ بیت در ۲۲ مقاله است. سه مقاله نخستین آن به ترتیب دربارهٔ توحید و نعت رسول اکرم و فضائل خلفای راشدین است. از مقاله چهارم به بعد دربارهٔ موضوعات گوناگون تصوف است.

کتاب شریف مصیبت نامه با صفحه آرایی نفیس، از مثنوی های معتبر و اصلی عطار نیشابوری فریدالدین ابوحامد محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق عطار کَدکَنی نیشابوری مشهور به عطّار نیشابوری (زادهٔ ۵۴۰ در کدکن – در گذشتهٔ ۶۱۸ هجری قمری در شادیاخ نیشابور) یکی از عارفان و شاعران ایرانی تبار بلندنام ادبیات فارسی در پایان سدهٔ ششم و آغاز سدهٔ هفتم است. او در سال ۵۴۰ هجری برابر با ۱۱۴۶ میلادی در کدکن زاده شد.

هنگامی که نام عطار نیشابوری به گوشمان می‌خورد ، بی اختیار به یاد منظومه ارزشمند منطق الطیر خواهیم افتاد. این منظومه گرانبها به زبان فارسی بوده و قالب اشعار آن مثنوی است. عطار ، نگارش این مجموعه را در سال 1177 میلادی به پایان رساند. این مجموعه که دارای 4458 بیت است، مضمونی عرفانی دارد.

هنر عطار در این است که علاوه بر اینکه داستان را بسیار زیبا و با بیانی شیرین عنوان می کند، مسایل عمیق عرفانی و اخلاقی را داخل آن گنجانده و به گوش مخاطب می رساند. در این ابیات عطار درباره شعر خود صحبت و اینطور عنوان می کند که تا به حال هیچ کس آنچه را او در شعرش آورده بیان نکرده و معتقد است که: چو شعر من همه توحید پاک است اگر در خلد برخوانی چه باک است؟ سپس نام کتاب را اینگونه بیان می کند: در گنج الهی برگشادم الهی نامه نامِ این نهادم بزرگانی که در هفت آسمانند الهی نامه عطار خوانند

کتاب با چراغ و آینه اثر دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی است؛ هر کس وزن و قافیه را تشخیص دهد، ظاهراً می‌تواند شبی پانصد بیت، خیلی بهتر از این، شعر بگوید و به این حساب، امکان آن هست که در یک شب، ده‌ها هزار بیت بهتر از این شعر ابوحَفص سُغدی، توسط این جمع انبوه «دارندگان طبع موزون» و آگاه از مساله‌ی وزن و قافیه گفته شود.