قرنهای بیزمان معطوف به نقد و تحلیل منطقالطیر است، اما صرفاً محدود به آن نیست و از بطن آن تقریباً همهٔ آثار عطار و بهویژه منظومهها – و شخصیت خود عطار – نیز معرفی و نقد میشوند تا امکان نگاهی یکپارچه و هماهنگ ابتدا به منطقالطیر و از طریق آن به آثار و کل معرفت و شخصیت و عرفانِ عطار فراهم آید.«قرنهای بیزمان» هفت فصل دارد: از منطقالطیر قرآنی تا منطقالطیر عرفانی، هفت وادی (نگاهی به سیر تکوین و تدوین منازل و مقاماتِ عرفانی از آغاز تا عهد عطار)، سایه یا خورشید (عطار و تبیین رابطهٔ انسان و خدا در منطقالطیر)، ابنعربی و عطار؛ معماران نظریهٔ وحدت در فرهنگ اسلامی- ایرانی، اکتشاف متن؛ تحلیل مبانی ساختاری – معنایی روایتهای عطار، سیمرغ؛ خودکامه یا خدا؟، در جدال نقش با نقاش (تحلیل احوال روانی عطار در سرودن منطقالطیر)
این مقالهها، بخشی از مقالههایی است که در خلال سالهای تدریس نویسنده و تحقیق در قلمرو عرفان، به فکرش رسیده و نوشته است؛ و البته فکر نمیکرده است که روزی به این صورت در یک کتاب منتشر شود. اگر پارهای از مطالب در چند مقاله با موضوع و مضمون متفاوت تکرار میشود، به سبب از دست رفتن استقلال مقالهها در نتیجهی وابسته نمایی آنها در یک کتاب است.
خلافت در صدر اسلام شکل موروثی نداشت. بلکه با مشورت بزرگان زمان به ترتیب «ابوبکر»، «عمر» و «عثمان» زمامداری را به عهده گرفتند و پس از آن خلافت به «حضرت علی(ع)» رسید. پس از «حضرت علی(ع)»، «معاویه بن ابوسفیان» زمام امور مسلمانان را به دست گرفت و پسرش «یزید» را برای خلافت به جای خود برگزید، هرچند این تصمیم مخالفان زیادی داشت اما یزیدبن معاویه پس از مرگ پدر به تخت نشست و امویان اولین دولت عربی اسلام شدند که خلافت را موروثی کردند. «حسین بن علی(ع)» این را نپذیرفت و خروج کرد و در ادامه، واقعهی کربلا اتفاق افتاد. پس از واقعهی کربلا افراد زیادی به خونخواهی «امام حسین (ع)» برخاستند. یکی از مشهورترین این افراد در تاریخ مختار ثقفی است که واعظ هروی در کتاب مختار نامه روایت او را آورده است.
کتاب شریف مصیبت نامه با صفحه آرایی نفیس، از مثنوی های معتبر و اصلی عطار نیشابوری فریدالدین ابوحامد محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق عطار کَدکَنی نیشابوری مشهور به عطّار نیشابوری (زادهٔ ۵۴۰ در کدکن – در گذشتهٔ ۶۱۸ هجری قمری در شادیاخ نیشابور) یکی از عارفان و شاعران ایرانی تبار بلندنام ادبیات فارسی در پایان سدهٔ ششم و آغاز سدهٔ هفتم است. او در سال ۵۴۰ هجری برابر با ۱۱۴۶ میلادی در کدکن زاده شد.
هنگامی که نام عطار نیشابوری به گوشمان میخورد ، بی اختیار به یاد منظومه ارزشمند منطق الطیر خواهیم افتاد. این منظومه گرانبها به زبان فارسی بوده و قالب اشعار آن مثنوی است. عطار ، نگارش این مجموعه را در سال 1177 میلادی به پایان رساند. این مجموعه که دارای 4458 بیت است، مضمونی عرفانی دارد.