مولانا کمالالدین (یا شمسالدین) محمد وحشی بافقی یکی از شاعران بزرگ و نامآور قرن دهم هجری است. دوران حیات او مصادف با پادشاهی تهماسب صفوی و شاه اسماعیل دوم و شاه محمد خوابنده بود و اشعاری در مدح شاه تهماسب سروده است و در زمان جلوس شاه اسماعیل دوم ماده تاریخی ساخته است.
شیخ فخرالّدین ابراهیم بن بزرگمهر متخلص به عراقی، عارف نامی و شاعر بلندآوازهٔ ایرانی، در اوایل قرن هفتم هجری در دهی در اطراف همدان به دنیا آمد. پس از تحصیل علوم و فنون و کسب دانش، برای ادامه تحصیل به همدان رفت. سپس با جمعی از دراویش رهسپار هندوستان شد و به خدمت شیخ بهاءالدین زکریا درآمد و بعد از مدتی با دختر او ازدواج کرد. بعدها به عربستان و سپس به قونیه رفت و به خدمت مولانا رسید و مصاحب و معاشر او شد. وی درسال ۶۸۶یا ۶۸۸ هجری قمری درحدود سن هشتاد سالگی در دمشق وفات یافت. از آثار او میتوان علاوه بردیوان اشعار به مثنوی عشاقنامه و کتاب لمعات اشاره کرد.
ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد دامغانی شاعر نیمهٔ اول قرن پنجم هجری قمری است. وی پس از تحصیل علوم و فضایل به خدمت امیر منوچهر فلک المعالی پسر شمس المعالی امیرقابوس وشمگیر والی گرگان رسید و به همین جهت تخلص منوچهری را اختیار کرد. وی بر ادب عربی و اشعار شاعران عرب و بر احوال و آثار شاعران پارسی احاطه داشت و نیز بر علوم دینی واقف بود و در دربار سلطان محمود غزنوی منزلتی والا داشت. وی ظاهرا مبتکر مسمط است. دیوان او مکرر به طبع رسیده و قریب به سه هزار بیت دارد. وفات او به سال ۴۳۲ هجری قمری اتفاق افتاده است و گویا در جوانی وفات یافته است.
شامل : بوستان ، گلستان ، غزلیات ، ترجیعات ، قطعات ، رباعیات ، ملحقات ، مفردات ، مواعظ ، و.... بر اساس تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی و مقابله با دو نسخۀ معتبر دیگر. تصحیح مقدمه، تعلیقات و فهارس به کوشش بهاءالدین خُرّمشاهی. ویژگیهای این اثر: نخست) بر اساس نسخۀ طبع قدیم ۱۳۱۶-۱۳۲۰ تصحیح شادروان فروغی است. دوم) گلستان و بوستان با مهمترین تصحیح آنها که اثر شادروان دکتر غلامحسین یوسفی است مقابله شده و همه اختلافها (بدون مزج و اختلاط آنها) با ضبط های نسخۀ فروغی در پانویس آورده شده است. سوم) دارای انواع فهارس است مخصوصاً کشف الابیات بوستان. چهارم) دارای بیش از ۱۵۰ نسخۀ تعلیقات و توضیحات در پایان کتاب است.
از دویست سال پیش تاکنون،آثار سعدی چه به طور جداگانه و چه به صورت مجموعه و تحت عنوان کلیات،نخست در هندوستان و سپس در ایران بارها و بارها چاپ شده است.نخستین چاپ انتقادی کلیات در سال 1316 به کوشش شادروان عباس اقبال آشتیانی انجام گرفت (تهران،کتابفروشی ادب،1316)و دومین چاپ انتقادی به تصحیح شادوران محمدعلی فروغی منتشر شد
میرزا عبدالقادر بیدل شاعر بزرگ زبان فارسی (۱۰۵۴ _ ۱۱۳۳ ق) علاوه بر قالب غزل، که قالب محبوب و اصلی کار اوست، در قالب رباعی نیز آثار قابل توجهی دارد. او نزدیک به ۴۰۰۰ رباعی دارد و این رباعیات در جامعۀ ادبی ایران کمتر شناخته شده است. البته رباعیات او یکدست نیست و پست و بلند دارد و همین، گزینشی از میان این دیوان قطور رباعی را ضروری میسازد. در کنار این، پیچیدگیها و دشواریهای شعر بیدل هرچند در رباعی کمتر از غزل است، شرحها و توضیحهایی بر آنها را نیز میطلبد. این دو کار در کتاب «مرقع صد رنگ» در حد اقتضای حجم این کتاب توأما صورت گرفته است، یعنی یکصد رباعی بهتر بیدل به انتخاب گردآورنده، با شرحهایی کوتاه همراه شده و «مرقع صدرنگ» را تشکیل داده است. کتاب با مقدمهای از گردآورنده نیز همراه شده است، که در بخشی از آن میخوانیم: «رباعیات بیدل تنوع محتوایی چشمگیری دارد و در اینجا تناسب بیشتری میان مضامین و مفاهیم گوناگون برقرار شده است. شاید بتوان گفت که این دیوان از آثار دیگر رباعی سرایان هم رنگین تر است، چون دست کم ده نوع رباعی در آن می توان یافت: رباعیات عاشقانه، رباعیات عارفانه، رباعیات فلسفی و متأملانه، رباعیات اجتماعی و سیاسی، رباعیات تربیتی و اخلاقی، رباعیات اعتقادی و مذهبی، رباعیات متضمن مباحث ادبی، رباعیات هجو و هزل، رباعیات مناسبتی، خیر مقدم ها، قید واقعه و ماده تاریخ، رباعیات تفننی (بی نقطه، منقوطه و امثال آن).»
گردآورنده: محمدکاظم کاظمی انتشارات: سپیده باوران با مقدمه سید علی میرافضلی در این کتاب ۶۱۸ رباعی از بیدل گرد آمده است. بسیاری از این رباعیها با شرح و توضیحاتی از سوی گردآورنده همراه شدهاند و این قضیه یک تفاوت عمدۀ این گزیده با دیگر گزیدههای رباعیات بیدل است. در این شرحها به بیتهای بسیاری از غزلیات بیدل هم به عنوان شاهد مثال اشاره شده است.
منوچهر نیستانی را شاید بتوان به خاطر عدم معرفی بسزای این شاعر به نسل شاعران معاصر مخصوصا در دو دهۀ اخیر و عدم دسترسی آسان نسل ادبی امروز به کتابهای او با همۀ معروفیتش یک جزیرۀ ناشناختۀ ادبی دانست، به حدی که اگر این شاعر هم به اندازۀ شاعران هم نسل و معروف خود معرفی و شناخته می شد می توانست سهم عمده ای در جریان شعر امروز مخصوصا مسیر شعر پیشرو امروز اعم از غزل یا نیمایی و سپید داشته باشد. گمنامی و مستور ماندن شعر منوچهر نیستانی البته تا حدود زیادی هم به انزواطلبی و عزلت گزینی عمیقی که در شخصیت خود این شاعر موج می زند برمی گردد، درست مثل مرحوم نوذر پرنگ که او هم در انزوا و تنهایی نوشت و شعرش هم همچنان در تاریکی و ناشناس مانده است.