دیوانگی

مشاعر من مختل شده است. این جمله را با ماژیک زرد هایلایت کردم و حتی در دفترچه یادداشتم هم نوشتم، چون از این جمله‌های مبتذل روزمره نبود؛ از جنس کلمات قصار قلنبه‌سلنبه هم نبود؛ جمله‌ای بود که بیشتر از هر جمله دیگری که روز اول کارم خواندم بهت‌زده‌ام کرد؛ جمله‌ای که در همان برخورد اولم با متن مو به تنم سیخ کرد: همان متن هزاروصد صفحه‌ای، با خط‌های نزدیک به هم که دوستم، اِریک، روی میز کار آینده‌ام گذاشته بود تا درباره مسئولیتی که قرار بود بر عهده بگیرم ذهنیت پیدا کنم. با خودم تکرار کردم مشاعر من مختل شده است. از عمق آشفتگی روحی این مرد کاکچیکل، که قتل خانواده‌اش را به چشم دیده بود، مبهوت ماندم؛ مبهوت از اینکه این مرد بومی از فروپاشی روانی خود درنتیجه تماشای کشتار خانواده‌اش آگاه بوده. درست است که خودش مجروح و نیمه‌جان افتاده بوده، اما دیده که سربازان ارتش کشورش، در اوج نفرت و بی‌رحمی، هر چهار بچه کوچکش را با قداره تکه‌تکه کرده‌اند و بعد سراغ زنش رفته‌اند؛ زن بیچاره سرآسیمه بوده، چون او را هم مجبور کرده بودند صحنه تبدیل شدن فرزندان کوچکش به تکه‌های تپنده گوشت انسان را تماشا کند.

با خودم گفتم هر کس از چنین مصیبتی جان سالم به در ببرد مشاعرش مختل می‌شود. بعد این قضیه به شکل بیمارگونه‌ای ذهنم را مشغول کرد و سعی کردم تصور کنم وقتی یارو بیدار شده چه احساسی داشته، مردی که خیال کرده بودند مُرده و وسط شقه‌های گوشت زن و بچه‌هایش رهایش کرده بودند تا سال‌ها بعد این فرصت را پیدا کند که شهادت بدهد و من هم شهادتش را بخوانم و ویرایش کنم؛ شهادتی که با جمله مشاعر من مختل شده است آغاز می‌شد؛ جمله‌ای که عمیقاً تکانم داد، چون به سرراست‌ترین شکل ممکن وضعیت روانی ده‌ها هزار نفر با تجربیاتی مشابه مصائب این مرد کاکچیکل را خلاصه می‌کرد و همچنین خلاصه‌ای بود از وضعیت روانی هزاران سرباز و نیروی شبه‌نظامی که مردمِ به‌اصطلاح «هم‌وطن» خود را تکه‌تکه کرده بودند و ککشان هم نگزیده بود. البته، اعتراف می‌کنم اختلال مشاعر پس از تماشای سلاخی شدن بچه‌هایت خیلی فرق دارد با اختلال مشاعر پس از سلاخی کردن بچه‌های دیگران.

بعد زنجیره افکارم به این نتیجه وحشتناک منتهی شد که درواقع تمام جمعیت این مملکت اختلال مشاعر دارند و این فکر من را به نتیجه حتی بدتر و آزارنده‌تری رساند: فقط کسی که پاک عقلش را از دست داده ممکن است تمایل داشته باشد به کشور بیگانه‌ای بیاید که جمعیتش اختلال مشاعر دارند، آن هم برای تصحیح و ویرایش یک گزارش مفصل هزاروصد صفحه‌ای که صدها قتل را ثبت و روان‌پریشی عمومی را اثبات می‌کرد. پس در همان اولین روز کارم، وقتی پشت میزی نشسته بودم که قرار بود طیِ این مدت میز کارم باشد، با خودم گفتم مشاعر من هم مختل شده است.