درباره ادبیات

نادر نادرپور و صدرالدین الهی برای بسیاری از اهالی فرهنگ و رسانه نام هایی آشنا هستند. اولی شاعری بزرگ و محبوب است که در سال ۱۳۷۸ چشم از جهان فروبست و دیگری روزنامه نگاری مجرّب و مبرّز و از بنیانگذاران هفته نامه فرهنگی «کیهان ورزشی» است.
نادر نادرپور از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷، سمت سرپرستی گروه ادب امروز را در رادیو تلویزیون ملی ایران عهده دار بود و برنامه هایی درباره زندگی و آثار نام آوران ادب معاصر ساخت. در مراد ۱۲۵۹ از تهران به پاریس رفت و تا اردیبهشت ۱۳۶۵ در آن شهر اقامت داشت. در بهار ۱۳۶۵ به دعوت بنیاد فرهنگ ایران در بوستون، عازم آمریکا شد و پاره ای از برنامه های ادبی و فرهنگی خود را، چه از طریق تدریس در کلاس ها و چه از راه سخن گفتن در رادیو و تلویزیون آغاز کرد.
صدرالدین الهی نیز به عنوان خبرنگار کیهان و کیهان ورزشی از جبهه های جنگ اول لبنان، جنگ های آزادی بخش الجزایر و بازی های آسیایی و المپیک گزارش تهیه کرده است. او همچنین به نوشتن پاورقی در مجلات «تهران مصور» و «سپید و سیاه» پرداخت و نیز مصاحبه های بسیاری با شخصیت های سیاسی و ادبی ایران و جهان انجام داده است.
الهی از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۸ در سمت مدیر گروه روزنامه نگاری و رادیو تلویزیون دانشکده علوم اجتماعی فعالیت می کرد و در سال ۱۳۵۸ برای مطالعات دانشگاهی به دانشگاه سن خوزه و برکلی در کالیفرنیا رفت و پس از آن در آمریکا اقامت گزید.
کتاب حاضر، حاصل مصاحبه هفده ماههٔ صدرالدین الهی با نادر نادرپور است که در مجله «روزگار نو» (چاپ پاریس) از خرداد ۱۳۷۱ تا آبان ۱۳۷۲ صورت پذیرفته و در آن به موضوع شعر نو فارسی، شاعران معروف، سبک ها و فراز و فرودهای یکصد سال شعر نو در ایران پرداخته شده است.
پس از مرگ نادرپور، صدرالدین الهی ویراستاری مصاحبه و ساماندهی آن در قالب کتاب، به محمدحسین مصطفوی که دوست دیرینه، همکار و دستیار اول نادرپور در گروه ادب امروز رادیو تلویزیون بوده، سپرد و از او خواست این کتاب را که سفر و گذری به محتوا و صورت شعر نویین فارسی در یکصد سال اخیر است، دربیاورد.

این مقاله‌ها، بخشی از مقاله‌هایی است که در خلال سال‌های تدریس نویسنده و تحقیق در قلمرو عرفان، به فکرش رسیده و نوشته است؛ و البته فکر نمی‌کرده است که روزی به این صورت در یک کتاب منتشر شود. اگر پاره‌ای از مطالب در چند مقاله با موضوع و مضمون متفاوت تکرار می‌شود، به سبب از دست رفتن استقلال مقاله‌ها در نتیجه‌ی وابسته نمایی آن‌ها در یک کتاب است.

زنده‌یاد دکتر قیصر امین‌پور (2 اردیبهشت 1338 گتوند خوزستان 8 آبان 1386 تهران)، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی از پیش‌آهنگان و سرآمدن شعر روزگار پس از انقلاب اسلامی بود که هر چند سالیان زندگانی پربارش به نیم‌سده نرسید و با دریغ نزدیک به یک دهۀ پایانی زندگی را در رنج تاب‌سوز بیماری گذراند، توانست در درازنای نزدیک به 30 سال سخنوری (1386ـ1357) خوانندگان بسیاری را به سوی هنر خویش بکشد. امین‌پور میان پژوهشگران بیشتر به شاعری شناخته می‌شود، اما افزون بر آن ترانه‌سرا، نویسنده، پژوهشگر، سردبیر و روزنامه‌نگار نیز بود. در این کتاب تلاش شده با ارزیابی چند سویۀ کارنامه ترانه‌سرایی قیصر زیروبم کار وی نشان داده شود و برای آنکه جایگاه وی به درستی میان سرایندگان روزگار آشکار شود؛ در آغاز به بررسی کوتاه و فشردۀ پیشینۀ ترانه‌سرایی پرداخته شده و سپس از سبک‌شناسی سروده های قیصر بیان شده است و در پایان شیوۀ او با چند سرایندۀ دیگر سنجیده شده است. در بخش پایانی از تصنیف‌ها و آوازهای شعر قیصر آورده شده است.

ولادمیر ناباکوف ، نویسنده ی رمان، داستان کوتاه، مترجم و منتقد دو رگه ی روسی- آمریکایی است. او موفق به نوشتن چندین رمان، تعدادی داستان کوتاه و نمایشنامه شده است. اما عموما او را به خاطر نوشتن رمان لولیتا ، مهم ترین اثر این نویسنده می شناسند. ولادمیر ناباکوف به مدت دو دهه ، ابتدا در کالج ولزلی و سپس در دانشگاه کرنل ، دانش جویان زیادی را با لذت داستان های بزرگ آشنا کرد. در کتاب درسگفتار های ادبیات اروپا برای اولین بار سخنرانی های معروف وی در کالج ولزلی و دانشگاه کرنل را در یک مجموعه گردآوری کرده است. سخنرانی های وی به بررسی آثار مهم نویسندگانی از ملیت های گوناگون اروپا -از نویسندگان کلاسیک گرفته تا مدرن - می پردازد. این کتاب شامل سخنرانی های ناباکوف در مورد کتاب منسفیلد پارک اثر جین آستین ، خانه ی قانون زده اثر چارلز دیکنز، مادام بواری اثر گوستاو فلوبر ، ماجراهای عجیب دکتر جکلیل و مستر هاید اثر رابرت لویی استیونسن ، در جست و جوی زمان از دست رفته اثر مارسل پروست، مسخ اثر فراانتس کافکا و اولیس اثر جیمز جویس است. ابتدای کتاب پیشگفتار ویراستار کتاب فردسن باوئرز و مقدمه ای از جان آپدایک وجود دارد. همچنین پس از بررسی همه ی این کتاب ها فصلی پایانی با نام هنر ادبیات و عقل سیلم و نیز فصلی با نام سخن آخر، کتاب به انتها می رسد.

درسگفتار های ادبیات روس (تاستوی،تور گینیف،چخوف،داستایفسکی،گورکی،گوگول)

این کتاب برای علاقه‌مندان به حوزه نویسندگی، روایت‌گری و فیلم نامه‌نویسی می‌باشد. موضوع اصلی کتاب روایت است که به گمان بعضی، موضوع اصلی زندگی انسان است. در واقع روایت تعریف از مفهوم یک شی یا یک ماجرا نیست بلکه تصویری است که از یک ماجرا در ذهنمان داریم یا بازتاب آن تصویر ذهنی در زبانمان یک روایت است. در اکثر قریب به اتفاق کتاب‌ها گفت‌وگو میان نویسنده و خواننده انکار شده است و نویسنده در مقام دانای کل از موضوع صحبت می‌کند و جایی برای خواننده در نظر نمی‌گیرد چنین است که کتاب‌ها جایی برای گفت‌وگو باقی نمی‌گذارند. به این نتیجه می‌رسیم که اولین انگیزه کتاب نوشتن برای ایجاد یک گفت‌وگو است و راهی برای آغاز گفت‌وگو با دیگری و انتقال ایده می‌باشد. در این کتاب نویسنده کوشیده که آخرین پژوهش‌های کاربردی در مورد روایت را بیان کند و در اختیار مخاطب قرار بگذارد و...