محصولات با برچسب 'داستایفسکی'

علاقمندان خواندن رمان ­های داستایفسکی در کشورمان اکنون و با گذشت بیش از 150 سال این فرصت را یافته ­اند تا کتاب یادداشت‌های داستایفسکی بر جنایت و مکافات را بخوانند که بسیاری از فنون و تمهیدات روایی، شخصیت ­پردازی و گسترش مواد خام داستانی پیش از نگارش نهایی این رمان را می ­توان در آن مشاهده کرد. تغییرات فراوانی نسبت به رمان در این یادداشت‌های دیده می ­شود که در رمان منتشر شده وجود ندارند: روایت اول شخص راسکلنیکف، تغییرات بنیادی در شخصیت­ های مهم رمان و حتی حذف و اضافات مهمی که کاملاً پیداست ذهن داستایفسکی را به خود مشغول کرده بودند اما او هیچ­گاه مجال نیافت آن­ها را در نسخه نهایی رمان اعمال کند. حذف و اضافات بسیار شگفتی ساز و حیرت ­انگیز…

پنج مقاله‌ حاضر چکیده‌‌ای است از منظومه‌ فکری داستایفسکی که با «سلسله مقالاتی در باب ادبیات روس» در شماره‌ اول مجله‌ی ورِمیا کلید خورد و در شماره‌های بعدی تا پایان سال 1861 چهار مقاله‌ی دیگر نیز منتشر شد. داستایفسکی در این پنج مقاله تصویر روشنی از جهان‌بینی هنری و ادبی خود ارائه می‌دهد. زبان روزنامه‌نگاری او ساده، پراحساس و آتشین است. شور و حرارت در سطرسطر این مقالات موج می‌زند، در عین حال نویسنده از چارچوب منطق و عدالت خارج نمی‌شود. شاید در نگاه اول، لحن نویسنده در نقد منتقدان ادبی دیگر کمی تند به نظر برسد، اما در فضای روسیه‌ی آن روز، این امری کاملاً طبیعی بود. بسیاری از مسائل مطرح‌شده در این مقالات از جمله روح روسی، تقابل و تعامل روسیه و غرب، اسلاوگرایی و غرب‌گرایی، اصالت و رسالت هنر و ادبیات، و آموزش و پرورش پس از گذشت صد‌و‌شصت سال همچنان مسئله‌ی روز جامعه، سیاست و فرهنگ روسیه هستند.

نیمه‌شبِ بیست‌وسوم آوریل 1849، سی‌وشش نفر از جمله فیودور داستایفسکی به جرم عضویت در «محفل پتراشفسکی» بازداشت شدند. محاکمه‌ داستایفسکی هشت ماه طول کشید. پس از اتمام بازجویی‌ها، به فرمان تزار نیکلای اول، دادگاه تشکیل شد و داستایفسکی را به جرم خواندن، گزارش‌ندادن و توزیع نامه‌های ضددینی و ضدحکومتی به تیرباران محکوم کرد. درست در سحرگاهی که محکومان پای سکوی تیرباران بودند و سه‌ نفر‌ از هم‌قطاران داستایفسکی با چشم‌های بسته در انتظار آتش گلوله‌ بر سینه‌هایشان بودند، پیک تزار از راه رسید و خبر از لغو مجازات اعدام برای محکومان حلقه‌ی پتراشفسکی داد؛ اما تجربه‌ی عذاب روحی این لحظات هرگز داستایفسکی را رها نکرد. سال 1860 داستایفسکی متن بازجویی‌هایش در زندان تزار را بازنویسی کرد و توضیحاتی نیز به آن افزود؛ کتاب حاضر شرحی است از آن تجربه‌ی هول‌آور. همچنین او درباره‌ی پرونده‌ی خود و دیگر اعضای محفل پتراشفسکی نوشته و البته مشروح بازجویی‌هایش را طی زمان رسیدگی به این پرونده بی‌کم‌وکاست آورده‌است.

«داستانی واقعی درباره‌ی تمساحی که در تیمچه، مردی را در سن پختگی و با ظاهری برازنده زنده‌زنده، به‌تمامی و بی‌باقی بلعید، و پیامدهای ماجرا...» ایوان ماتْوِیچ مردی است با ظاهری برازنده که تمساحی او را به‌تمامی و بی‌باقی بلعید. مَرد پس از آن نه‌تنها زنده ماند که گویا با کمال رضایت و بدون هیچ گزندی، دو هفته‌ای نیز در شکم تمساح زندگی کرد و از همان‌جا دادِ سخن داد. داستان تمساحِ فیودور داستایفسکی، پس از انتشار در سال 1865، بحث‌های تند و دنباله‌داری را میان منتقدان و ادبا، درباره‌ی انگیزه‌ی اصلی نویسنده از خلق چنین اثری، برانگیخت. از دل ماجرای کارمند کم‌خردی که سر از شکم تمساح درآورد، تعابیر و تفاسیر گوناگونی حاصل شده؛ از مقایسه‌ با یونس در شکم ماهی گرفته تا تقابل فرهنگ‌ها.

در این کتاب ناگزیر به شرح مجمل و مختصری درباره صد چهره نبوغ اکتفا کرده ام زیرا معتقدم که قرار دادن بسیاری از ناموران ادب، از انواع و اقسام فرهنگها و دوره های مختلف، در جوار هم نکات بسیاری دستگیر مان می کند. تفاوتهایی که این چهره های نامی، اعم از زن و مرد، دارند و حاصل بیست و پنج قرن گذر زمان است بیش از شباهت های آنهاست و گنجاندن آنها فقط در یک کتاب لقمه بزرگتر از دهان به نظر می رسد و...