محصولات با برچسب 'بهاءالدین خرمشاهی'

کتاب من سعدی آخرالزمانم نوشته «بهاءالدین خرمشاهی» در قالب چندین جستار، سعدی و اشعار او را کاوش میکند. این یک تحقیق نسبتا جامع و با ارزش در زمینه سعدی شناسی است. این کتاب به پژوهشگران و علاقه مندان به ادبیات کلاسیک ایران کمک میکند تا درک عمیق تری از اشعار و مضامین مطرح شده در نثر سعدی بدست آورند. بهاءالدین خرّمشاهی که دو بار کلیات سعدی را تصحیح کرده و نزدیک به بیست مقاله در زمینۀ سعدی پژوهی دارد، در کتاب «من سعدی آخرالزّمانم» به تدوین و بازآرایی یازده مقاله و گفتار دربارۀ شعر و شخصیت شیخ اجل سعدی پرداخته است.

این کتاب از سلسله «دین پژوهی» نشر ناهید است و اثری است در روانشناسی دین که یکی از پیشگامان آن ویلیام جیمز است که نظریه و کتابی به نام «اراده معطوف به ایمان» دارد. ایمان از اقناع دل پدید می آید. مراد از دل، آنگونه که در تمام زبان های بشری سابقه دارد، قوامی دراکه است. البته با عقل هم پیوند دارد و امید و عشق و ایمان حاصل تاملات آن است به تعبیر دیگر به طرح دلایل دل در ایمان آوردن می پردازد.

حافظ حافظه‌ی ماست، جدیدترین اثر از میان دوازده اثر بهاءالدین خرمشاهی در زمینه‌ی حافظ‌پژوهی، متشکل از چهارده بخش یا مقاله‌ی مستقل و در عین حال به نوعی به هم پیوسته است. در فصل فرعی «حافظ حافظه‌ی ماست» به شرح این تعبیر و برداشت یونگی پرداخته شده، که حافظ در فرهنگ ما و فرهنگ ما در حافظ چگونه به صورت پیش ـ زمینه‌ای تاریخی و فرهنگی و حتی فرا ـ تاریخی و اسطوره‌ای، نقش کانونی دارد و دهها نمونه از «اعیان ثابته» (آرکه ـ تایپ) که از دوردستهای تاریخ و فرهنگ ما در ذهن و زبان او رسوب و از آنجا در ذهن و زبان ما نفوذ کرده، باز نموده شده است. حافظ آیینه‌دار خاطره‌ی قومی و سخنگوی ناخودآگاه جمعی ماست. بلندترین بخش این کتاب طنز حافظ است که با ارائه‌ی شواهد بسیار، علاوه بر طنز جمله‌ای و تک‌بیتی، از طنز موقعیت و طنز ساختاری نیز که حاکم بر کل فضا و لفظ و معنای غزل است، سخن می‌گوید.

این کتاب جدیدترین اثر بهاءالدین خرّمشاهی در زمینهٔ حافظ‌پژوهی است. او حافظ‌پژوهی پرکار است و تا امروز کتاب‌ها و مقالات بسیاری دربارهٔ شعر و شخصیت حافظ نگاشته، که پس از قرآن‌پژوهی دومین زمینهٔ تخصص و پژوهش اوست. کتاب حاضر ۷۴ مقالهٔ جدید به قلم اوست. این مجموعه دارای مقالاتی است که اغلب در آن زمینه‌ها کتاب‌ یا حتی مقاله نوشته نشده است؛ مانند: کلمات و اصطلاحات عامیانه در شعر حافظ، مناسب‌خوانی‌های شعر حافظ، منتقدان و مخالفان حافظ، حافظان حافظ و معرفی حافظ‌پژوهانی که حداقل یک کتاب یا پنج مقالهٔ ارزشمند دربارهٔ حافظ نوشته‌اند. همچنین در معرفی اشعار و تعبیرات دشوار حافظ، مقالات متعددی در این کتاب نگاشته شده است؛ از جمله: ماجرا کم کن و بازآ... و این طفل، یکشبه ره صدساله می‌رود.

خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی که با لقب لسان الغیب، نامی بزرگ در زمینه ی شعر و ادب پارسی و به نوعی اعتبار آن محسوب می شود، شاعر خوش ذوق و بی نظیر قرن هشتم هجری است که شعر و غزل ایرانی را با سروده های خود به جهانیان معرفی کرده است. این شاعر بلندآوازه به دلیل از بر داشتن و تسلط کامل بر کلام آسمانی، لقب حافظ را به شانه می کشید و عمده ی غزل های او با سبک عراقی سروده شده است. گیرایی کلام و غزلیات حافظ به نحوی است که پژوهندگان و ادیبان زیادی را در سراسر جهان شیفته ی خود ساخته و از این رو بسیاری از بزرگان اهل ادب، زندگی هنری خود را وقف شناسایی حافظ و بهتر شناساندن او به جهانیان کرده اند. یکی از این ادیبان بزرگ، نویسنده و مترجم شهیر ایرانی، استاد بهاءالدین خرمشاهی می باشد که همچون حافظ به قرآن کریم علاقمند بوده و از قرآن پژوهان و ایضا حافظ پژوهان توانای ایرانی است. از وی تالیفات زیادی در زمینه ی حافظ و آثار او به جا مانده که یکی از مهم ترین آن ها، حافظ نامه است که شرح الفاظ، اعلام، مفاهیم کلیدی و ابیات دشوار حافظ می باشد. خرمشاهی در این دوره ی دو جلدی، دویست و پنجاه غزل از دیوان حافظ به تصحیح غنی قزوینی را از جهت دشواری ها و پیچیدگی، نمادشناسی، تفسیر و سخن شناسی حافظ بررسی کرده و در مقدمه ای مفصل، به تاثیراتی که حافظ از گذشتگان گرفته پرداخته است. وی این تاثیرات را با ذکر نمونه و مثال توضیح می دهد و این شرح چنان واضح و جامع است که خواننده علاوه بر آشنایی با ظرافت های غزل حافظ، با سبک عراقی نیز به خوبی آشنا می شود.

ترجمه از : بهاءالدین خرمشاهی

کژتابی واژه ای است که مولف برای پدیده ای نویافته و اغلب طنزآمیز در زبان نهاده است. مراد از آن چیزی است که بین ایهام و ابهام. شباهتش با ایهام در این است که در ایهام جمله یا عبارتی دو معنا می دهد و جایگاه آن اغلب در شعر است و جزو شگردها و آرایه های دلنشین معنوی است. در میان شعرای بزرگ ادب فارسی سعدی و بیش از او حافظ استاد مسلم در آوردن تعبیرات دو معنایی ایهام است. وقتی حافظ می گوید: مستی به چشم شاهد دلبند ما خوشست، این مصراع خواسته ناخواسته دو معنا می دهد: الف) مستی من یا عاشقان دیگر از نظر یار خوب است ب) هر مستی ای خوب نیست بلکه مستی چشم یار من خواب است.

قرآن شناخت یکی از پراطلاع ترین آثار قرآن پژوهی پرشمار بهاالدین خرمشاهی قرآن پژوه کوشا و پرکار معاصر است که ترجمه قرآن کریم مهم ترین اثر او در این زمینه است. قرآن شناخت اثری است که برای عرضه داشتن بیشترین اطلاعات در کمترین حجم طراحی شده است. بعضی از مباحث عمده آن عبارتند از: فرهنگ آفرینی قرآن، وحی، نزول، جمع و تدوین قرآن، علوم قرآنی 101 نکته درباره قرآن، نقش و نفوذ قرآن در زندگی، معرفی همه شخصیت ها و همه جغرافیای قرآنی.